Κυριακή ΙΕ΄ Λουκά 28.1.2024

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΜΕΣΟΓΑΙΑΣ & ΛΑΥΡΕΩΤΙΚΗΣ

ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΕ΄ ΛΟΥΚΑ (Λκ ιθ΄1-10)
28 Ἰανουαρίου 2024

Γιὰ τὴν συνάντηση τοῦ Χριστοῦ μὲ τὸν ἀρχιτελώνη Ζακχαῖο μᾶς μίλησε σήμερα ὁ εὐαγγελιστὴς Λουκάς. Λίγες ἡμέρες πρὶν ἀπ’ τὴν Σταύρωση ὁ Χριστὸς ἐπισκέφθηκε γιὰ τελευταία φορὰ τὴν Ἱεριχώ. Στὴν πόλη αὐτὴ ἦταν φοροεισπράκτορας ὁ Ζακχαῖος.

Ὁ ἄνθρωπος αὐτὸς εἶχε συγκεντρώσει τεράστια περιουσία, ἐπειδὴ ἀσκοῦσε αὐτὸ τὸ ἐπάγγελμα. Οἱ τελῶνες ἐκείνη τὴν ἐποχὴ ἔδιναν στοὺς Ρωμαίους κατακτητὲς ἕνα ἀντίτιμο. Μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο ἀποκτοῦσαν τὸ δικαίωμα νὰ ἐπιβάλλουν δυσβάστα-κτους φόρους στοὺς κατοίκους, οἱ ὁποῖοι ἐκβιάζονταν νὰ πληρώνουν. Θὰ περίμενε κανεὶς ὁ Ζακχαῖος νὰ εἶναι εὐχαριστημένος ἀπ’ τὴν ζωή του μέχρι ἐκείνη τὴν στιγμὴ καὶ ἀπ’ τὰ πλούτη του. Ὅμως ἡ ἐσωτερικὴ κατάσταση τῆς ψυχῆς του ἦταν ἐντελῶς διαφορετική. Ἐπιθυμοῦσε νὰ ἀλλάξει τρόπο ζωῆς. Κατανοοῦσε ὡστόσο ὅτι δὲν ἦταν εὔκολο νὰ πραγματοποιήσει αὐτὴν τὴν ἀλλαγή. Πληροφορήθηκε ὅτι θὰ ἐπισκεπτόταν τὴν Ἱεριχὼ ὁ Ἰησοὺς Χριστὸς καὶ αἰσθάνθηκε ὅτι καὶ μία ἀπλὴ ἐπικοινωνία μὲ τὸν Κύριο θὰ βοηθοῦσε πολὺ στὴν πραγματοποίηση τῆς ἐπιθυμίας του γιὰ ἀλλαγή. Ὁ Χριστὸς εἶχε τὴν φήμη ὅτι συναναστρεφόταν μὲ ἁμαρτωλούς. Ἤδη ἕνας πρώην συνάδελφός του, ὁ Ματθαῖος, εἶχε ἐνταχθεῖ στὸν κύκλο τῶν μαθητῶν τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ.

Ὁ Ζακχαῖος εἶχε αὐτὴν τὴν ἐπιθυμία, ἔπρεπε ὅμως νὰ ὑπερνικήσει καὶ ἀνυπέρβλητα ἐμπόδια. Δὲν ἦταν βέβαιος ὅτι θὰ γινόταν ἀμέσως δεκτὸς ἀπ’ τὸν Χριστό. Ἦταν ἁμαρτωλός, εἶχε ἀθετήσει σὲ μεγάλο βαθμὸ τὸ Νόμο τοῦ Θεοῦ, εἶχε καταστρέψει καὶ τὶς σχέσεις του μὲ τοὺς ἄλλους ἀνθρώπους, τοὺς ὁποίους εἶχε ἀδικήσει. Ἐπειδὴ ἦταν καὶ μικρόσωμος, προτίμησε νὰ ἀνέβει σὲ ἕνα δένδρο στὴν ἄκρη τοῦ δρόμου, τὸν ὅποῖο θὰ διέσχιζε σὲ λίγο ὁ Χριστός. Γιὰ λίγο θὰ ἔβλεπε τὸν Χριστό, ἀλλὰ ἴσως αὐτὸ τὸ λίγο νὰ ἦταν ἀρκετό, θὰ τοῦ ἔδινε τὴν κατάλληλη ὤθηση, ὥστε να ἔλθει τὸ σωστὸ ἀποτέλεσμα, νὰ ἐπιτύχει τὴν μεγάλη ἀλλαγὴ στὴν ζωή του.

Εἴπαμε ὅτι ὁ Ζακχαῖος σκαρφάλωσε πάνω σὲ μία συκομουριά. Ἡ κίνηση αὐτὴ ὁδηγεῖ τὴν φαντασία μας στὰ ἀναρριχητικὰ φυτά. Εἶναι γνωστὸ ὅτι μερικὰ φυτὰ περιτυλίγονται γύρω ἀπ’ τοὺς κορμοὺς τῶν δέντρων καὶ μὲ τὸν τρόπο αὐτὸ φθάνουν σὲ ἀρκετὸ ὕψος. Καὶ ὁ Ζακχαῖος μοιάζει μὲ ἕνα τέτοιο φυτό. Κατὰ κάποιον τρόπο ὁ Ζακχαῖος μὲ τὴν ἀναρρίχηση πάνω στὸ δέντρο μιμεῖται τὸν Χριστό, ὁ Ὁποῖος σὲ λίγες ἡμέρες ἐπρόκειτο νὰ σκαρφαλώσει πάνω σὲ ἕνα ἄλλο δένδρο, δηλαδὴ θὰ ὑψωνόταν πάνω στὸ ξύλο τοῦ Σταυροῦ. Καὶ ὅταν ἕνας ἄνθρωπος μετανοεῖ, ὅπως ὁ Ζακχαῖος, συμμετέχει στὸν Σταυρὸ τοῦ Χριστοῦ. Ὅλος ὁ κόπος καὶ ὁ μόχθος τοῦ ἀνθρώπου, γιὰ νὰ πλησιάσει στὸν Θεό, μὲ μία περιεκτικὴ διατύπωση ὀνομάζεται «ὁ σταυρὸς τῆς χριστιανικῆς ζωῆς». Ὁ Ζακχαῖος ἀνέβηκε στὸ δέντρο καὶ ἀξιώθηκε νὰ ἀντικρύσει τὸν Χριστό, δὲν στηρίχθηκε στὶς μύτες τῶν ποδιῶν του. Καὶ ὁ ἄνθρωπος δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ ἀλλάξει πραγματικά, δὲν εἶναι εὔκολο νὰ ἐγκαταλείψει τὸν προηγούμενο τρόπο τῆς ζωῆς του, ἐάν περιορισθεῖ μόνο στὶς δικές του ἀνθρώπινες δυνάμεις.

Εἶχε καταλάβει ὁ Ζακχαῖος ὅτι ἐμεῖς οἱ ἄνθρωποι συνήθως διαπράττουμε ἕνα σημαντικὸ σφάλμα. Ἀπ’ τὴν μία πλευρὰ θέλουμε νὰ διακόψουμε τὶς σχέσεις μὲ τὴν ἁμαρτία. Ἔχουμε ἐμπειρία πόσο βλαβερὴ εἶναι ἡ ἁμαρτία, μᾶς ἐνοχλοῦν τὰ συμπτώματά της, εἶναι καταστρεπτικὰ τὰ ἀποτελέσματά της. Ἀπ’ τὴν ἄλλη ὅμως, δυσκολευόμαστε νὰ ἀρνηθοῦμε τὴν πρόσκαιρη εὐχαρίστηση, μὲ τὴν ὁποία μᾶς προσελκύει καὶ μᾶς αἰχμαλωτίζει στὰ δίχτυα της. Εἶναι ἀπαραίτητο νὰ ἀποχωρισθοῦμε ἀπ’ τὰ αἴτια, γιὰ νὰ ἔχει ἀποτέλεσμα ὁ ἀγώνας μας. Δὲν εἶναι ἀρκετὸ νὰ θλιβόμαστε γιὰ τὰ ἀποτελέσματα τῆς αἰχμαλωσίας μας στὰ πάθη. Ἀλλὰ χρειαζόμαστε τὴν ἐνίσχυση τῆς θείας Χάριτος, γιὰ νὰ ἐλευθερωθοῦμε.

Ἀκούσαμε ὅτι ὁ Χριστὸς ἔδειξε ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον γιὰ τὸν Ζακχαῖο καὶ φιλοξενήθηκε στὸ σπίτι του ἐκείνη τὴν ἡμέρα. Ὁ Ζακχαῖος προχώρησε σὲ μία γενναία κίνηση μὲ τὴν ὁποία ἐπιβεβαιώνεται ἡ μεγάλη ἀλλαγὴ στὴ ζωή του. Μοίρασε τὴ μισὴ περιουσία του στοὺς φτωχοὺς καὶ ἐπανόρθωσε στὸ τετραπλάσιο τὶς ἀδικίες στοὺς φορολογουμένους τῆς περιοχῆς του. Μᾶς διδάσκει νὰ ἀποφεύγουμε καὶ ἕνα δεύτερο λᾶθος, ἀρκετὰ συνηθισμένο στοὺς μετανοοῦντας. Ἐὰν ἔχουμε τὸ πᾶθος τῆς πλεονε-ξίας, δὲν θὰ μᾶς ὠφελήσει σὲ τίποτα ἡ νηστεία. Καὶ ἄν ἔχουμε τὸ πᾶθος τῆς σαρκολατρείας, δὲν θὰ μᾶς ὠφελήσει σὲ τίποτα ἡ ἐλεημοσύνη. Καὶ γενικῶς, γιὰ νὰ θεραπευθοῦμε ἀπ’ τὴν ὁποιαδήποτε ἀρρώστεια, ὁ γιατρὸς πρέπει νὰ μᾶς χορηγήσει τὸ κατάλληλο φάρμακο καὶ ὄχι κάποιο ἄλλο.

Γιὰ ἄλλη μία φορά, ἀγαπητοὶ ἀδελφοί, ἡ Ἐκκλησία μᾶς καλεῖ σὲ ἔμπρακτη μετάνοια. Τὸ σημερινὸ ἀνάγνωσμα προαναγγέλλει τὴν ἔναρξη τῆς περιόδου τοῦ Τριωδίου, ἄν καὶ φέτος τὸ Πάσχα θὰ καθυστερήσει. Ἀλλὰ τὸ προσκλητήριο γιὰ μετάνοια καὶ ἀλλαγὴ τρόπου ζωῆς εἶναι πάντοτε ἐπίκαιρο. Αὐτὲς τὶς ἡμέρες ἀκούσαμε ἀπὸ ἐπίσημα, ἀλλὰ ἀναρμόδια χείλη ὅτι δὲν ὑπάρχει γενικῶς ἁμαρτία καὶ δὲν χρειάζεται νὰ μᾶς ἀπασχολεῖ τέτοιο θέμα. Ἐσχάτως τὰ κράτη φροντίζουν νὰ νομιμοποιοῦν τὴν ὁποιαδήποτε κατάχρηση καὶ παράχρηση. Ἡ Ἐκκλησία ἀκολουθεῖ τὸ παράδειγμα τοῦ Χριστοῦ καὶ δὲν ἀποστρέφεται τοὺς ἁμαρτωλούς. Ἀλλὰ ἀπέναντι στὴν ἁμαρτία κηρύσσει ἀμείλικτο πόλεμο. Χωρὶς νὰ λησμονοῦμε ὅτι ὅλοι εἴμαστε ἁμαρτωλοί, νὰ ζητοῦμε νὰ δίνει ὁ Θεὸς σὲ ἐαυτοὺς καὶ ἀλλήλους καὶ σὲ ὅλους τὴν ἀληθινὴ μετάνοια. Ἀμήν.

π. Ν.Η.