Κυριακή ΙΑ΄ Λουκά (Λουκ. ιδ΄16-24, Ματθ. κβ΄14) 17.12.2023

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΜΕΣΟΓΑΙΑΣ & ΛΑΥΡΕΩΤΙΚΗΣ

ΚΗΡΥΓΜΑΤΑ ΚΥΡΙΑΚΩΝ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2023

ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΑ΄ ΛΟΥΚΑ (Λουκ. ιδ΄16-24, Ματθ. κβ΄14)
17 Δεκεμβρίου 2023

Προτελευταία Κυριακὴ πρὶν ἀπ’ τὰ Χριστούγεννα εἶναι ἡ σημερινή, ἀγαπητοὶ ἀδελφοί, καὶ ἡ Ἐκκλησία μας ἑορτάζει τοὺς ἁγίους τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης. Ἐπειδὴ πολλοὶ ἀπ’ τοὺς προφῆτες μίλησαν γιὰ ἕνα μελλοντικὸ δεῖπνο, στὸ ὁποῖο θὰ παρακαθήσουν ὅλοι οἱ ἅγιοι μαζὶ μὲ τὸν Θεό, γι’ αὐτὸ καὶ στὴν θεία Λειτουργία ἀναγνώσθηκε ἡ παραβολὴ τοῦ «μεγάλου δείπνου».

Ἕνας οἰκοδεσπότης, ὁ ὁποῖος συμβολίζει τὸν Θεό, προσκαλεῖ σὲ ἐπίσημο γεῦμα τοὺς ἀνθρώπους τῆς ἀνωτέρας κοινωνικῆς τάξεως. Οἱ προσκεκλημένοι ὅμως προβάλλουν δικαιολογίες, ἐπειδὴ δὲν εἶναι πρόθυμοι νὰ συμμετάσχουν. Ἡ πρόσκληση εἶναι τιμητική, οἱ παραλῆπτες διατηροῦν μακροχρόνια σχέση μὲ τὸν οἰκοδεσπότη, τρέφουν ἰδιαίτερη ἐκτίμηση πρὸς τὸ πρόσωπό του, εἶναι βέβαιοι ὅτι μόνο γι’ αὐτοὺς ἔχει ἑτοιμασθεῖ τὸ τραπέζι καὶ δὲν κινδυνεύουν νὰ μείνουν ἐκτός. Ἀλλὰ πρὸς τὸ παρὸν προτιμοῦν νὰ καθυστερήσουν καὶ νὰ ἀναβάλουν τὴν συμμετοχή τους στὸ δεῖπνο, ἐπειδὴ ἡ προσοχή τους αὐτὴ τὴν στιγμὴ εἶναι στραμμένη σὲ σημαντικὰ γεγονότα τῆς προσωπικῆς τους ζωῆς.

Φαίνεται ὅτι οἱ ἄνθρωποι δὲν εἶναι συνήθως ἕτοιμοι νὰ προσαρμοσθοῦν σὲ καινούριες καταστάσεις. Οἱ προβαλλόμενες δικαιολογίες ἀπ’ τοὺς προσκεκλημένους, ὅπως ἀκούσαμε προηγουμένως, ἦταν ὅτι ὁ ἕνας εἶχε παντρευτεῖ, ὁ ἄλλος εἶχε ἀγοράσει ἕνα χωράφι καὶ ὁ τρίτος ἤθελε νὰ δοκιμάσει ἕνα ζευγάρι βοδιῶν στὸ ὄργωμα τοῦ χωραφιοῦ. Ἀπ’ τὰ συμφραζόμενα καταλαβαίνουμε ὅτι δὲν εἶχε μεσολαβήσει πολὺς χρόνος ἀπ’ τὰ παραπάνω γεγονότα. Ὁ χρόνος εἶναι ἀπαραίτητος, ἐπειδὴ δημιουργεῖ μιὰ ἀπόσταση ἀσφαλείας. Οἱ ἄνθρωποι θέλουν νὰ ἀφομοιώσουν τὶς ἀλλαγὲς στὴν ζωή τους καὶ νὰ αἰσθανθοῦν ὅτι αὐτὲς οἱ καινούριες καταστάσεις, ὅταν εἶναι θετικές, ἔγιναν πλέον ὁριστικὲς καὶ ἀμετάκλητες. Ἄν δὲν δημιουργηθεῖ αὐτὸ τὸ αἴσθημα μέσα τους, εἶναι ἀδύνατον νὰ προχωρήσουν σὲ ἄλλες σχέσεις καὶ ἄλλες ἐπιθυμίες. Οἱ προσκεκλημένοι στὴν σημερινὴ παραβολὴ κατανοοῦν μὲ τὴν λογική τους τὴν πρόσκληση, σέβονται τὸν οἰκοδεσπότη, ἡ καρδιά τους ὅμως εἶναι δοσμένη ἀλλοῦ. Γι’ αὐτὸ καὶ δυσκολεύονται νὰ ἀνταποκριθοῦν στὴν ἐξόχως τιμητικὴ πρόσκληση, τουλάχιστον αὐτὴ τὴν στιγμή. Ἐὰν ὁ Νόμος τοῦ Θεοῦ εἶχε ἑδραιωθεῖ στὶς καρδιές τους, οἱ ἀπαντήσεις τους θὰ ἦταν ἐντελῶς διαφορετικές.

Ὁ Νόμος τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης σὲ περίπτωση πολέμου προέβλεπε μερικὲς ἐξαιρέσεις στὴν στράτευση. Καθὼς ὁ Χριστὸς ἔλεγε τὴν παραβολὴ τοῦ μεγάλου δείπνου, οἱ ἀκροατὲς γνώριζαν τὴν σχετικὴ διάταξη. Τὴν στιγμὴ ποὺ ὅλοι οἱ στρατιῶτες ἦταν παραταγμένοι, ἔπρεπε ὑποχρεωτικὰ ὁ κήρυκας νὰ φωνάξει: «Ποιὸς ἔχτισε σπίτι καὶ δὲν τὸ ἔχει ἀκόμη κατοικήσει; Αὐτὸς νὰ ἐξέλθει ἀπ’ τὴν παράταξη. Ποιὸς φύτευσε ἀμπέλι καὶ ἀκόμα δὲν ἔχει γευθεῖ τοὺς καρπούς του; Νὰ ἐξέλθει ἀπ’ τὴν παράταξη. Ποιὸς παντρεύθηκε καὶ δὲν συμπλήρωσε ἀκόμα ἕνα χρόνο παντρεμένος; Καὶ αὐτὸς νὰ ἐξέλθει ἀπ’ τὴν παράταξη». Οἱ τρεῖς αὐτὲς ὁμάδες στρατευσίμων δὲν ἔπρεπε νὰ πολεμήσουν, ἐπειδὴ κατὰ τὴν ὥρα τῆς μάχης ἡ σκέψη τους θὰ ἦταν στραμμένη πρὸς αὐτὰ ποὺ εἶχαν ἀφήσει πίσω (στὸ σπίτι, στὸ χωράφι ἤ στὴν γυναίκα τους). Γι’ αὐτὸ καὶ μπροστὰ στὸν ἐχθρὸ θὰ δείλιαζαν καὶ στὴν συνέχεια θὰ συμπαρέσυραν καὶ τοὺς ἄλλους συστρατιῶτες τους σὲ ὁπισθοχώρηση. Τὸ ἀποτέλεσμα θὰ ἦταν ἡ βέβαιη ἤττα τους ἀπ’ τοὺς ἐχθρούς.

Ἡ πρώτη διαφορὰ ἀπ’ τὴν σημερινὴ παραβολὴ εἶναι ὅτι οἱ παραπάνω τρεῖς ὁμάδες ἀποκλείσθηκαν ἀπ’ τὸν Μωσαϊκὸ Νόμο καὶ δὲν παραιτήθηκαν μόνοι τους, ἐνὼ οἱ προσκεκλημένοι τῆς παραβολῆς μὲ δική τους πρωτοβουλία ἀπέρριψαν τὴν πρόσκληση. Ἡ δεύτερη ὅμως καὶ πιὸ σημαντικὴ διαφορὰ εἶναι ὅτι στὴν Παλαιὰ Διαθήκη ὑπῆρχε αὐτὴ ἡ δυνατότητα (νὰ ἀποφύγει δηλαδὴ τὴν στράτευση ὅποιος ἀνήκε σὲ μιὰ ἀπ’ τὶς παραπάνω κατηγορίες), ἀλλὰ στὴν Καινὴ Διαθήκη δὲν ἰσχύει ἡ ὁποιαδήποτε ἀπαλ-λαγή: Ὅλοι ὅσοι προσκαλοῦνται, ὀφείλουν νὰ ἀνταποκριθοῦν ἀμέσως. Θὰ ρωτήσει ἴσως κάποιος: «Ἐμεῖς δὲν εἴμαστε ἄνθρωποι; Δὲν ἔχουμε ἐπιθυμίες; Δὲν ἔχουμε δικαίωμα νὰ τὶς ἱκανοποιήσουμε; Πῶς θὰ καταφέρουμε νὰ ἀπαντήσουμε θετικὰ στὶς προσκλήσεις τοῦ Θεοῦ;» Ἡ ἀπάντηση εἶναι ὅτι ἦλθε ὁ Χριστὸς στὸν κόσμο. Αὐτός, ὄχι μόνο ἔδειξε, ἀλλὰ καὶ πραγματοποίησε (μὲ τὸν Σταυρὸ καὶ τὴν Ἀνάστασή Του), αὐτὰ τὰ ὁποῖα πρέπει νὰ ἐπιθυμοῦμε καὶ γιὰ τὰ ὁποῖα πρέπει νὰ ἀγωνιζόμαστε. Ἄλλωστε, τὴν γέννηση τοῦ Χριστοῦ, δηλαδὴ τὴν Ἐνανθρώπηση τοῦ Θεοῦ, ἑτοιμαζό-μαστε νὰ ἑορτάσουμε. Θὰ κατορθώσουμε νὰ ἀνταποκριθοῦμε θετικὰ στὶς προσκλήσεις τοῦ Θεοῦ, ἄν σκεφθοῦμε ὅτι ὁ Χριστὸς ἦλθε στὸν κόσμο, γιὰ νὰ πολεμήσει τὸν διάβολο. Ὁ Χριστὸς ἦλθε στὸν κόσμο, γιὰ νὰ πολεμήσει καὶ νὰ νικήσει τὸν πραγματικὸ ἐχθρό. Σὲ αὐτὸν τὸν πόλεμο ζητεῖ τὴν συμμετοχή μας. Θὰ τὴν δώσουμε, ἄν καταλάβουμε ὅτι τὸ ἑορταστικὸ κλίμα τῶν ἡμερῶν εἶναι πολεμικὸ προσκλητήριο. Τὸ ἐπιβεβαιώνει ὁ Ἴδιος ὁ Χριστὸς ἀπευθυνόμενος στὸν ἐπίσκοπο τῆς Ἐκκλησίας τῆς Λαοδικείας στὸ βιβλίο τῆς Ἀποκαλύψεως, ὅταν συνδέει τὴν μελλοντικὴ πραγματοποίηση τοῦ δείπνου μὲ τὴν συμμετοχὴ στὸν πνευματικὸ πόλεμο: «Χτυπάω τὴν πόρτα, γιὰ νὰ μοῦ ἀνοίξετε. Ὅποιος ἀκούσει καὶ μοῦ ἀνοίξει, θὰ εἰσέλθω καὶ θὰ δειπνήσω μαζί του». Καὶ ἀμέσως, ἐνὼ μιλάει γιὰ δεῖπνο, προσθέτει:

«Ὅποιος νικήσει, θὰ τοῦ δώσω νὰ καθίσει μαζί Μου στὸν θρόνο τοῦ Θεοῦ, ὅπως νίκησα καὶ ἐγὼ καὶ κάθισα».

π. Ν.Η