Λίγες μέρες πρὶν ἀπὸ τὰ Χριστούγεννα, ἀγαπητοὶ ἀδελφοί, ἀκούσαμε τὴν ἀρχὴ τοῦ κατὰ Ματθαῖον Εὐαγγελίου. Εἶναι ὁ γνωστὸς κατάλογος τῶν προγόνων τοῦ Χριστοῦ. Ἄλλα ἀπὸ τὰ ὀνόματα ποὺ ἀκούσαμε τὰ πιὸ πολλὰ μᾶς εἶναι ἄγνωστα. Αὐτὸς ὁ κατάλογος μᾶς δείχνει τὴν φροντίδα τοῦ Θεοῦ γιὰ τὸ ἀνθρώπινο γένος. Τὰ ὀνόματα αὐτὰ εἶναι ἀντιπροσωπευτικὰ τῶν ἀνθρώπων, ποὺ γενιὲς ὁλόκληρες περίμεναν τὴ μεγάλη ὥρα, γιὰ τὸν ἐρχομὸ τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ. Εἶναι πρόγονοι τοῦ Χριστοῦ οἱ ἄνθρωποι ἐκεῖνοι ποὺ ἀπὸ γενιὰ σὲ γενιὰ πρόσμεναν τὴ στιγμὴ κατὰ τὴν ὁποία οἱ ἐπαγγελίες τοῦ Θεοῦ, οἱ ὑποσχέσεις του, θὰ γίνονταν πραγματικότητα.

Θὰ περίμενε κανεὶς ὁ κατάλογος αὐτὸς τῶν προγόνων τοῦ Χριστοῦ νὰ εἶναι ἕνα ἁγιολόγιο. Ὅμως ὁ εὐαγγελιστὴς Ματθαῖος δὲ διστάζει νὰ χρησιμοποιήσει ξένες στὴν ἐθνότητα, προσήλυτες ἢ μὲ πρότερο μεμπτὸ βίο γυναῖκες ποὺ ὑπῆρξαν πρόγονοι τοῦ Κυρίου. Οὔτε φοβᾶται νὰ ἀναφερθεῖ σὲ ἀνθρώπους δυνάστες σκληροὺς καὶ βίαιους, ὅπως ἦταν μερικοὶ ἀπὸ τοὺς βασιλεῖς. Καὶ τὸ κάνει αὐτὸ ἐπειδὴ θέλει νὰ τονίσει πὼς ὁ Θεὸς δὲ βλέπει πρόσωπα, καταγωγὴ ἀκόμη καὶ ἦθος σύμφωνα μὲ τὰ ἀνθρώπινα κριτήρια γιὰ νὰ πραγματοποιήσει τὸ σχέδιο τῆς Οἰκονομίας Του.

Φαίνεται ἔτσι πὼς τὰ κριτήρια τοῦ Θεοῦ ἦταν καὶ παραμένουν διαφορετικά, ἔστω κι ἂν προκαλοῦν πάντοτε τὴν ἀνθρώπινη λογικὴ μέσα στὴν Ἱστορία. Γιατὶ ἀκριβῶς τὴν ὥρα ποὺ τὸ σκοτάδι εἶχε ἁπλωθεῖ πάνω στὰ ἔθνη καὶ τοὺς λαούς, ὁ Θεὸς διάλεξε τὴν ὥρα γιὰ νὰ ἐκπληρώσει τὶς ἐπαγγελίες Του, χωρὶς τὶς αὐτονόητες γιὰ μᾶς προϋποθέσεις τῆς παρουσίας Του.

Εἶναι ὁπωσδήποτε διαφορετικὰ τὰ κριτήρια τοῦ Θεοῦ, ἀγαπητοὶ ἀδελφοί, τὴν ὥρα τῆς Ἐνσάρκωσης τοῦ Λόγου του. Ποιὰ εἶναι αὐτά; Εἶναι ἡ ἀπόλυτη ἀγάπη Του γιὰ τὸν ἄνθρωπο, ὄχι μόνο γιὰ τὸν πιστό, τὸν δίκαιο, τὸ τίμιο, τὸν καλό. Καὶ εἶναι καὶ τὸ ἔλεός του, ἡ συγνώμη ποὺ χορηγεῖ στὸν ἁμαρτωλό, χωρὶς κἂν νὰ περιμένει νὰ τοῦ τὴ ζητήσει ἐκεῖνος. Αὐτὰ τὰ δύο, ἡ ἀγάπη καὶ τὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ, δείχνουν  τὴ φιλανθρωπία Του. Δὲν συγχωρεῖ ἁπλῶς τὸν ἄνθρωπο ὁ Θεός, ἀλλὰ  τοῦ χαρίζει δῶρα ἀνεκτίμητα καὶ ἀπροσδόκητα. Τὸν κάνει παιδί του καὶ τὸν προικίζει μὲ τὶς δωρεὲς τοῦ ἁγίου Του Πνεύματος.

 Στὴν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ γιὰ τὸν ἄνθρωπο καὶ στὴν δυνατότητα γιὰ τὴν σωτηρία τοῦ πλάσματός του ἑστιάζεται τὸ μοναδικὸ κριτήριο τῆς ἔνσαρκης παρουσίας Του. Καὶ αὐτὴ ἡ ἀγάπη εἶναι τὸ μεγάλο καὶ αἰώνιο μήνυμα τοῦ Εὐαγγελίου. Εἶναι ἡ τήρηση τῶν ὑποσχέσεων, εἶναι ὁ λόγος τῆς ἐκπλήρωσής τους, εἶναι ὁ πλουτισμὸς τοῦ ἀνθρωπίνου γένους ἀπὸ τὴ Θεϊκὴ δωρεά.

Αὐτὸ τὸ μήνυμα τῆς θεϊκῆς συγκατάβασης τονίζεται ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία μας ἰδιαίτερα αὐτὴν τὴν χρονικὴ περίοδο πρὶν τὰ Χριστούγεννα. Γιὰ νὰ μὴ περιοριστεῖ καὶ ἐξαντληθεῖ ἡ μεγάλη Δεσποτικὴ ἑορτὴ σὲ ἕνα πανηγυρικὸ διάκοσμο, σὲ ἕνα παροδοσιακὸ φαγοπότι καὶ σὲ ἐπιφανειακὴ ἀνταλλαγὴ δώρων, ποὺ δὲν προσφέρουν τίποτε οὐσιαστικό. Γιὰ νὰ μὴ κλειστεῖ ὁ καθένας μας στὸν ἑαυτό του ἀδιαφορώντας γιὰ τοὺς ἄλλους. Γιὰ νὰ μὴν ἀποκτήσει κανένας τὴν ψευδαίσθηση τῆς ὅποιας ὑπεροχῆς του, ὅταν ὁ Μεγάλος Θεὸς κατεβαίνει, κενώνεται γιὰ νὰ γίνει μικρὸς ἄνθρωπος, νήπιο. Καὶ πάνω ἀπ’ ὅλα γιὰ νὰ θυμόμαστε στὴν καθημερινὴ ζωή μας τὴν αἰτία τῆς ἔνσαρκης ἀγάπης τοῦ Θεοῦ, «Γίνεσθε οὖν οἰκτίρμονες καθὼς καὶ ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος οἰκτίρμων ἐστί»  ποὺ πρέπει νὰ μιμούμεθα στὶς σχέσεις μας μὲ τοὺς συνανθρώπους.

Αὐτὴ ἡ ἔμπρακτη ἀγάπη, ποὺ δὲν ἔχει περιορισμούς, οὔτε βάζει προϋποθέσεις, αὐτὴ ποὺ ξέρει μόνο νὰ συγχωρεῖ, ποὺ μπορεῖ νὰ ἀγκαλιάζει ὅλο τὸν κόσμο, εἶναι ἡ ἐπαναλαμβανόμενη Γέννηση τοῦ Χριστοῦ στὴ φάτνη τῆς καρδιᾶς τοῦ κάθε ἀνθρώπου καὶ ἀποτελεῖ τὴν καλύτερη μαρτυρία τῆς παρουσίας Του ἀνάμεσά μας καὶ τὸ σωτήριο μήνυμά του στὸ σύγχρονο κόσμο.

Ἀμήν.

Ἡ σημερινὴ εὐαγγελικὴ περικοπὴ μᾶς φέρνει στὴν σκέψη ἕνα γεγονὸς ποὺ ἐξελίχθηκε μέσα σὲ Συναγωγή, ὅπου δίδασκε ὁ Κύριος κατὰ τὴν ἡμέρα τοῦ Σαββάτου.  Ἐμφανίστηκε μία ἀληθινὰ ταλαίπωρη γυναίκα, ἡ ὁποία γιὰ δεκαοκτὼ χρόνια καὶ ἀπὸ συνεργία τοῦ Σατανᾶ, βρισκόταν σὲ ἄθλια κατάσταση. Ἦταν συγκύπτουσα, δηλαδὴ συνεχῶς σκυφτή, ἀδυνατώντας νὰ σηκώσει πάνω τὸ κεφάλι της. Ὁ φιλάνθρωπος Κύριος τὴ λυπήθηκε καὶ ἀφοῦ τὴν προσέγγισε, ἔβαλε πάνω της τὰ χέρια Του, καὶ αὐτὴ ἔγινε καλὰ τὴν ἴδια στιγμή. Τότε, τόσο ἡ πρώην ταλαίπωρη γυναίκα, ὅσο καὶ ὁ  λαός ποὺ εἶδε τὸ θαῦμα, δόξασαν τὸν Θεό.

Ὁ ἀρχισυνάγωγος, ὅμως, μετὰ τὴ θεραπεία τῆς συγκύπτουσας ἀπὸ τὸν Κύριο, ἀντέδρασε, ἐπικαλούμενος τὴν τήρηση τῆς ἀργίας τοῦ Σαββάτου. Μὲ ἀγανάκτηση εἶπε στοὺς παρευρισκομένους νὰ μὴν προσέρχονται πρὸς θεραπεία τὸ Σάββατο, ἀλλὰ τὶς ὑπόλοιπες ἕξι ἡμέρες τῆς ἑβδομάδας: «ἓξ ἡμέραι εἰσίν, ἐν αἷς δεῖ ἐργάζεσθαι˙ ἐν ταύταις οὖν ἐρχόμενοι θεραπεύεσθαι, καὶ μὴ τῇ ἡμέρᾳ τοῦ Σαββάτου». Τοῦτο τὸ ἔκανε ὄχι ἐξαιτίας τοῦ ζήλου ποὺ εἶχε γιὰ τὸν πατρῶο Νόμο, ἀλλὰ διότι ἦταν ὑποκριτής, γεμᾶτος φθόνο.

Ὁ φθόνος εἶναι ἕνα φοβερὸ νόσημα, εἶναι πάντοτε τέκνο τῆς κακότητας τοῦ Σατανᾶ καὶ ἀντιμάχεται καὶ ἀμφισβητεῖ τόσο τὸν ἴδιο τὸν Θεό, ὅσο καὶ τὰ ἔργα Του. Ὅταν ἐμφανιστεῖ στὴν ψυχή, τὴν τυφλώνει καὶ τὴν ἐξασθενεῖ, ὅπως ἡ σκουριὰ τὸν σίδηρο, καὶ κάνει τὸν ἄνθρωπο νὰ μὴν μπορεῖ νὰ ἐνεργήσει λογικὰ καὶ νὰ μὴν βλέπει καὶ νὰ σκέφτεται τίποτε ἄλλο παρὰ μόνο τί κακὸ νὰ πεῖ καὶ νὰ κάνει. Κατὰ πὼς λέει ὁ Μέγας Βασίλειος ὁ φθόνος προέρχεται ἀπὸ τὴ ζήλεια, γεννᾶ τὸ μῖσος καὶ μεταφράζεται σὲ λύπη γιὰ τὴν εὐτυχία τοῦ ἄλλου. Ἔτσι ἐκδιώκεται ἡ ἀγάπη καὶ ὁ ἄνθρωπος ἀντιμετωπίζει τοὺς πάντες, ἀκόμα καὶ τοὺς εὐεργέτες, ὡς ἐχθρούς. Ὁ φθονερὸς λυπᾶται γιὰ τὰ καλὰ καὶ τὶς ἀρετὲς καὶ τὴν εὐτυχία τοῦ πλησίον, ὑποφέρει γιὰ τὶς ὅποιες ἐπιτυχίες ἔχει ὁ συνάνθρωπός του. Στενοχωριέται καὶ πληγώνεται ἀπὸ ὅλους. Ἔχει κάποιος καλὴ ὑγεία; Αὐτὸ πληγώνει τὸν φθονερό. Εἶναι κάποιος πιὸ ὡραῖος καὶ πιὸ ὄμορφος; Εἶναι πλούσιος, ἔχει κοινωνικὴ ἐπιφάνεια; Τοῦτα εἶναι πληγὲς καὶ τραύματα στὴν ψυχὴ τοῦ φθονεροῦ. Τὸ μόνο ποὺ ἀνακουφίζει τὸν φθονερὸ εἶναι ἡ δυστυχία τοῦ συνανθρώπου του, τὸν ὁποῖο φθονεῖ. Ὅταν λοιπὸν κάποιος χαίρεται, κατὰ τὸν Μ. Βασίλειο, ὁ φθονερὸς δὲν χαίρεται μαζί του, ὅταν, ὅμως, ὑποφέρει τότε συμπάσχει μαζί του καὶ τὸν εὐσπλαχνίζεται γιὰ αὐτὸ ποὺ ἔπαθε. Χαρὰ τοῦ φθονεροῦ λοιπὸν εἶναι νὰ δεῖ, τὸν ἐπιτυχημένο νὰ ἐκπίπτει σὲ ἐλεεινό, τὸν εὐτυχισμένο ἄνθρωπο νὰ γίνεται δυστυχὴς καὶ τὸν χαρούμενο νὰ δακρύει καὶ νὰ πενθεῖ.

Ἡ κατάσταση τοῦ φθόνου εἶναι ἐναντίωση στὸν Θεὸ τῆς ἀγάπης, σὲ αὐτὸν ποὺ μᾶς ἔδωσε τὴν ἐντολὴ νὰ ἀγαπᾶμε ὄχι μόνο ὅσους -γιὰ ὁποιονδήποτε λόγο- μᾶς ἐπηρεάζουν καὶ μᾶς ἐνοχλοῦν, ἀλλὰ ἀκόμα καὶ τοὺς ἐχθρούς μας. Ἀντ᾽ αὐτοῦ οἱ ταλαίπωροι φθονεροί, ὄχι μόνο τοὺς ἐχθρούς τους δὲν ἀγαποῦν, ἀλλὰ ἀκόμα καὶ τοὺς φίλους καὶ ἀδελφοὺς καὶ εὐεργέτες τους φθονοῦν καὶ ἐπιβουλεύονται γιὰ τὴν εὐτυχία ἢ τὴν ἐπιτυχία τους.

Ὁ φθονερὸς ἄνθρωπος ἔχει ἔλλειμμα ἀγάπης καὶ ἄρα μένει ἐκτὸς τῆς  ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ. Στὴ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ δὲν πᾶνε ὅσοι μισοῦν καὶ φθονοῦν τὸν ἄλλο, ἀλλὰ αὐτοὶ ποὺ ἀγαποῦν καὶ χαίρονται γιὰ τὸ καλό, τὸ ἀγαθὸ καὶ τὴ δόξα τοῦ συνανθρώπου τους.

 Ἂς μὴν λησμονοῦμε πὼς ὁ θάνατος γιὰ ἐμᾶς τοὺς ἀνθρώπους ἐκπήγασε -ὡσὰν ἀπὸ πηγή- ἀπὸ τὸν φθόνο τοῦ διαβόλου, καθὼς ἐπίσης ἡ ἔκπτωση ἀπὸ τὰ πνευματικὰ ἀγαθὰ καὶ ἡ ἀποξένωση ἀπὸ τὸν Θεό. Ἄρα ἐφόσον ποθοῦμε τὴ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἂς ἀκούσουμε τὸν Ἀπόστολο Παῦλο, ὁ ὁποῖος μᾶς συμβουλεύει: «μὴ γινώμεθα κενόδοξοι, ἀλλήλους προκαλούμενοι, ἀλλήλοις φθονοῦντες», καὶ ταυτόχρονα μᾶς ζητᾶ νὰ γίνουμε «ἀλλήλους χρηστοί, εὔσπλαχνοι», συγχωροῦντες ὁ ἕνας τὸν ἄλλο «καθὼς καὶ ὁ Θεὸς ἐν Χριστῷ ἐχαρίσατο ἡμῖν».

Ἂς ἀγωνιστοῦμε λοιπὸν νὰ μετανοήσουμε καὶ νὰ ἀποβάλουμε τὸ ὀλέθριο πάθος τοῦ φθόνου ἀπὸ τὴν ψυχή μας καὶ ἀντ᾽ αὐτοῦ νὰ ἀποδεχθοῦμε τὸν ἀδελφό μας, νὰ χαροῦμε γιὰ ὅλα του τὰ προτερήματα, μὰ κυρίως νὰ ταπεινωθοῦμε καὶ νὰ τὸν ἀγαπήσουμε, ἐπειδὴ αὐτὸς γίνεται μέσον τῆς προσωπικῆς κοινωνίας μας μὲ τὸν Θεό. 

Ἀμήν. 

Πολ­λοὶ ἄν­θρω­ποι ἀδυ­να­τοῦν νὰ ἀν­τι­λη­φθοῦν τὴ μα­νία τοῦ δι­α­βό­λου ποὺ στρέ­φε­ται κατὰ τῆς ψυ­χῆς μας καὶ μᾶς δη­μι­ουρ­γεῖ πολ­λὰ προ­βλή­μα­τα, γι’ αὐτὸ πα­ρε­χώ­ρη­σε ὁ Θεὸς νὰ δαι­μο­νι­σθοῦν με­ρι­κοὶ καὶ στὸ σῶμα, ὥστε νὰ ἀν­τι­λη­φθοῦ­με ὅλοι πόσο φο­βε­ρὸ πρᾶ­γμα εἶ­ναι νὰ κά­νει κά­ποι­ος ἔνοι­κο τῆς ψυ­χῆς του τὸν δι­ά­βο­λο, ὅταν πρα­γμα­το­ποι­εῖ τὰ ἔργα τῆς ἁμαρ­τί­ας, ὅπως πα­ρα­τη­ρεῖ ὁ ἅγι­ος Γρη­γό­ρι­ος Πα­λα­μᾶς.

Τὸ ση­με­ρι­νὸ Εὐ­αγ­γε­λι­κὸ ἀνά­γνω­σμα πε­ρι­γρά­φει ἕνα δαι­μο­νι­σμέ­νο στὰ Γά­δα­ρα. Ἡ πε­ρι­γρα­φὴ εἶ­ναι φο­βε­ρὴ καὶ ἀξί­ζει νὰ δοῦ­με με­ρι­κὰ ση­μεῖα ἀπ’ αὐτὰ ποὺ ἀνα­φέ­ρει ὁ Εὐ­αγ­γε­λι­στής. Κατ’ ἀρ­χὴν πρέ­πει νὰ το­νί­σου­με πὼς ὁ Χρι­στὸς ἦλθε νὰ κα­ταρ­γή­σει τὸ κρά­τος τοῦ δι­α­βό­λου, ὅπως μᾶς ἀναφέρει ὁ ἀπό­στο­λος Παῦ­λος. Ὁ Χρι­στός, κατὰ τὴν παντοδυναμία Του, ἐκ­δι­ώ­κει τοὺς δαί­μο­νες ἀπὸ τὶς ψυ­χὲς τῶν ἀν­θρώ­πων καὶ μᾶς χα­ρί­ζει τὴν αἰ­ώ­νια ζωή. Ἀπὸ εὐ­σπλαγ­χνία ἦλθε στὸν αἰ­γι­α­λὸ ὅπου δι­έ­τρι­βε κα­θη­με­ρι­νῶς ὁ δυ­στυ­χι­σμέ­νος ἄν­θρω­πος, ποὺ εἶχε κα­τα­λη­φθεῖ ἀπὸ πολ­λὰ δαι­μό­νια. Γι’ αὐτὸ τὸ λόγο ἐκεῖ­νο τὸ σμῆ­νος τῶν δαι­μό­νων, ὅταν ἡ πα­ρου­σία τοῦ Κυ­ρί­ου τοὺς μά­στι­ζε ἀνη­λε­ῶς, βρέ­θη­κε σὲ ἀμη­χα­νία κι ἄρ­χι­ζε νὰ κραυ­γά­ζει· «τὶ ἐμοὶ καὶ σοί, Ἰη­σοῦ υἱὲ τοῦ Θεοῦ τοῦ ὑψί­στου; δέ­ο­μαὶ σου μὴ μὲ βα­σα­νί­σῃς» (Λουκ. 8,28). Φο­βή­θη­καν πὼς θὰ τοὺς πα­ρα­δώ­σει στὴν αἰ­ώ­νια κό­λα­ση. Ἡ κό­λα­ση γιὰ τὸ δι­ά­βο­λο εἶ­ναι νὰ πα­ρα­δο­θεῖ σὲ ἀκι­νη­σία καὶ νὰ κα­ταρ­γη­θεῖ κάθε πο­νη­ρή του ἐνέρ­γεια. Νὰ μὴν μπο­ρεῖ νὰ κά­νει τὸ κακό.

Ἀναγ­κά­σθη­κε λοι­πὸν ἡ λε­γε­ώ­να τῶν δαι­μό­νων νὰ τα­πει­νω­θεῖ ἐνώ­πι­ον τοῦ Κυ­ρί­ου καὶ νὰ Τὸν πα­ρα­κα­λέ­σει χρη­σι­μο­ποι­ῶν­τας μά­λι­στα λό­για κο­λα­κεί­ας. Τὸ πλῆ­θος τῶν δαι­μό­νων ἐξαι­τί­ας τῆς πο­νη­ρῆς κοι­νω­νί­ας ποὺ εἶ­χαν με­τα­ξύ τους, μι­λοῦν σὰν νὰ εἶ­ναι ἕνας καὶ χρη­σι­μο­ποι­οῦν τὸ στό­μα τοῦ ἀν­θρώ­που ἐκεί­νου. Ὁ Κύ­ρι­ος ρώ­τη­σε τὸ δαι­μο­νι­σμέ­νο ποιὸ εἶ­ναι τὸ ὄνο­μά του· «ὁ δὲ εἶπε· λε­γε­ών· ὅτι εἰ­σῆλ­θεν δαι­μό­νια πολ­λὰ εἰς αὐ­τόν». Ὁ Χρι­στὸς δὲν εἶχε ἀνάγ­κη νὰ ρω­τή­σει γιὰ νὰ μά­θει τὶ γί­νε­ται μέσα στὸ δαι­μο­νι­σμέ­νο, ἀλλὰ γιὰ νὰ μᾶς πλη­ρο­φο­ρή­σει πό­σοι φο­νευ­τὲς δαί­μο­νες τα­λαι­πω­ροῦ­σαν ἐκεῖ­νον τὸν δυ­στυ­χι­σμέ­νο. Ἐπί­σης ἤθε­λε ὁ Χρι­στὸς νὰ μᾶς δεί­ξει πὼς ὅλος αὐ­τὸς ὁ συρ­φε­τὸς ποὺ ἐξε­στρά­τευε κα­θη­με­ρι­νῶς ἐναν­τί­ον τοῦ ἀν­θρώ­που, «ἀνε­λεῖν οὐκ ἐξί­σχυ­σεν», δὲν μπό­ρε­σε νὰ τὸν σκο­τώ­σει, θὰ ὑπο­γραμ­μί­σει ἰδι­αί­τε­ρα ὁ Βα­σί­λει­ος Σε­λευ­κεί­ας. Ὁ δι­ά­βο­λος ὅλα θὰ τὰ κα­τά­στρε­φε καὶ κα­νέ­να πλά­σμα δὲ θὰ ἔμε­νε ἀπεί­ρα­κτο ἀπ’ τὶς ἐνέρ­γει­ές του, ἐὰν δὲν τὰ προ­στά­τευε ἡ ἀκα­τα­γώ­νι­στη δύ­να­μη τοῦ Χρι­στοῦ. Ἀκό­μη κι ἡ πα­ρά­κλη­ση τῶν δαι­μό­νων νὰ μποῦν μέσα στοὺς χοί­ρους δεί­χνει τὴν ἀδυ­να­μία τους, ὅταν ἐμ­φα­νι­σθεῖ μπρο­στά τους ὁ Θεὸς καὶ τοὺς κα­ταρ­γή­σει τὴν πο­νη­ρὴ δρα­στη­ρι­ό­τη­τα.

Κάθε πο­νη­ρὸ πά­θος ἐξαι­τί­ας τῆς ἀκα­θαρ­σί­ας του δη­μι­ουρ­γεῖ στὸν ἄν­θρω­πο κτηνώ­δη βίο. Οἱ ἄν­θρω­ποι ποὺ μό­λυ­ναν τὸν χι­τῶ­να τῆς χά­ρι­τος τοῦ Θεοῦ, πε­ρι­φέ­ρον­ται σὰν χοῖ­ροι. Ἀπ’ αὐ­τοὺς πιὸ δι­α­κρι­τοὶ εἶ­ναι αὐ­τοὶ ποὺ ἀγά­πη­σαν τὴν ἡδυ­πά­θεια καὶ προ­νο­οῦν ἁμαρ­τω­λὰ γιὰ τὴ σάρ­κα τους. Ὁ Παῦ­λος λέ­γει: «ἐν­δύ­σα­σθε τὸν Κύ­ρι­ον Ἰη­σοῦν Χρι­στὸν καὶ τῆς σαρ­κὸς πρό­νοι­αν μὴ ποι­εῖ­σθε εἰς ἐπι­θυ­μί­ας» (Ρωμ. 13,14). Ὁ ἱε­ρὸς Θε­ο­φύ­λα­κτος προ­σθέ­τει πὼς κάθε ἄν­θρω­πος ποὺ στε­ρεῖ­ται λόγω τῶν ἁμαρ­τι­ῶν του τὴ στο­λὴ τοῦ βα­πτί­σμα­τος, δὲν μέ­νει μέσα στὴν Ἐκ­κλη­σία, ἀλλὰ στὰ μνή­μα­τα, δη­λα­δὴ ζεῖ μέσα στὰ νε­κρὰ ἔργα, ὅπως π.χ. στὴν πορ­νεία καὶ στὶς ἀκά­θαρ­τες πρά­ξεις.

Ἕνας ἄλ­λος ἑρ­μη­νευ­τὴς θὰ συμ­πλη­ρώ­σει. Ὁ ἄν­θρω­πος ποὺ βα­ρύ­νε­ται μὲ φαῦ­λες πρά­ξεις συ­νέ­χε­ται ἀπ’ τὸν πο­νη­ρὸ δαί­μο­να. Βγαί­νει ἔξω ἀπὸ τὸ σπί­τι τῶν ἀρε­τῶν, δη­λα­δὴ τὴν Ἐκ­κλη­σία καὶ σὰν νὰ εἶ­ναι δε­σμὰ οἱ ἐν­το­λὲς τοῦ Θεοῦ τὶς ἀποθέτει βγά­ζον­τας τῆς σω­φρο­σύ­νης τὸν χι­τῶ­να, ἐνῷ πα­ρα­δί­δε­ται στὴν ἀπρα­ξία τῶν ἐνα­ρέ­των ἔρ­γων. Ἡ ἀπρα­ξία αὐτὴ συμ­βο­λί­ζε­ται μὲ τὴν κα­τοί­κη­ση τοῦ δαι­μο­νι­σμέ­νου στὰ μνή­μα­τα. Ἡ τρα­γι­κό­τη­τα τοῦ δι­α­βό­λου εἶ­ναι ὅτι ξέ­ρει τί τὸν πε­ρι­μέ­νει κι ὅμως δέν με­τα­νο­εῖ. Πα­ρα­μέ­νει ἀμε­τα­νόητος, καὶ μά­λι­στα μὲ λυσ­σώ­δη μα­νία ἐπι­τί­θε­ται ἐναν­τί­ον τῶν ἀν­θρώ­πων ποὺ ἀγω­νί­ζον­ται. Ἡ ἀμε­τα­νο­η­σία, ἀρ­χῆς γε­νο­μέ­νης ἀπὸ τὸν δι­ά­βο­λο, εἶ­ναι ἡ αἰ­τία τῶν κα­κῶν σ’ ὅλον τὸν κό­σμο. Πα­ρα­μέ­νον­τας στὰ πάθη μας δὲν ἀφή­νου­με πε­ρι­θώ­ριο στὴ χάρη τοῦ Θεοῦ νὰ ἐνερ­γή­σει.

Ἀδελ­φοί,

Ὁ πο­νη­ρὸς ἔχει δε­σμεύ­σει τὴ βού­λη­σή μας καὶ μᾶς ἔκα­νε ἄπρα­κτους γιὰ τὰ καλὰ ἔργα καὶ τοὺς θε­ο­φι­λεῖς ἀγῶ­νες. Ἂς ἀνα­ζη­τή­σου­με τὸν Θεὸ μὲ ὅλη μας τὴν ψυ­χι­κὴ δύ­να­μη κι ἂς καλ­λι­ερ­γή­σου­με τὶς ἐν­το­λές του μὲ τα­πεί­νω­ση, ὥστε νὰ λυ­τρω­θοῦ­με ἀπὸ τίς με­θο­δεῖ­ες τοῦ δι­α­βό­λου καὶ νὰ νοι­ώ­σου­με ἐλεύ­θε­ροι μέσα στὸ χῶρο τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας τοῦ Χρι­στοῦ.

Ἀμήν.

Ὁ Εὐ­αγ­γε­λι­στὴς Λου­κᾶς μᾶς δι­η­γή­θη­κε σή­με­ρα μὲ σύν­το­μο καὶ πα­ρα­στα­τι­κὸ τρό­πο τὸ θαῦ­μα τῆς ἀνα­στά­σε­ως τοῦ μο­να­δι­κοῦ παι­δι­οῦ μιᾶς γυ­ναί­κας χή­ρας ποὺ ζοῦ­σε στὴν κω­μό­πο­λη τῆς Ναΐν. Ἡ κω­μό­πο­λη αὐτὴ βρί­σκε­ται στὰ νό­τια τοῦ ὄρους Θα­βώρ, στὴν Γα­λι­λαία.

Ἐκεῖ πή­γαι­νε ὁ Κύ­ρι­ος συ­νο­δευ­ό­με­νος ἀπὸ τοὺς μα­θη­τές του καὶ ἀπὸ πολὺ κό­σμο. Μό­λις πλη­σί­α­σε τὴν πύλη, ἀπὸ τὴν ὁποία ἔμ­παι­ναν στὴν πόλη, βρέ­θη­κε μπρο­στὰ στὴν νε­κρι­κὴ πομ­πή. Ἡ θλί­ψη ὅλων καὶ ἰδι­αί­τε­ρα τῆς μη­τέ­ρας, ἀβά­στα­κτη.

Τὰ πρά­γμα­τα ὅμως μὲ τὴν πα­ρου­σία τοῦ Χρι­στοῦ ἀλ­λά­ζουν τρο­πή. Ὁ Ἀρ­χη­γὸς τῆς ζωῆς συ­ναν­τι­έ­ται μὲ τὸν θά­να­το. Ἐκεῖ­νος ποὺ εἶ­ναι ἡ ἐλ­πί­δα τοῦ κό­σμου, ἔρ­χε­ται ἀν­τι­μέ­τω­πος μὲ ἕνα γε­γο­νὸς ποὺ ἔσβη­νε κάθε ἀν­θρώ­πι­νη ἐλ­πί­δα. Εἶ­ναι ὅμως Ἐκεῖ­νος ποὺ ἀφα­νί­ζει τὴν θλί­ψη καὶ τὸν πόνο καὶ φέρ­νει στὸν κό­σμο τὴν χαρά. Εἶ­ναι ὁ μό­νος ποὺ ἔχει ἐξου­σία νὰ λέει: «Νε­α­νί­σκε, σοὶ λέγω ἐγέρ­θη­τι» καὶ ἡ ἐν­το­λὴ τῆς ζωῆς νὰ ἐνερ­γο­ποι­εῖ­ται αὐ­το­στι­γμεί. Τὸ νε­κρὸ παι­δὶ ση­κώ­νε­ται καὶ πα­ρα­δί­δε­ται ζων­τα­νὸ στὴν ἀπελ­πι­σμέ­νη μη­τέ­ρα.

Μὲ αὐ­τὸν τὸν θαυ­μα­τουρ­γι­κὸ τρό­πο ὁ Θεὸς ἐπι­σκέ­φθη­κε τὸν λαό του. Δὲν ἦταν κα­θό­λου μι­κρὸ γε­γο­νὸς αὐτὸ ποὺ εἶ­δαν ὅλοι. Ἕνας νε­κρὸς ἀνα­στή­θη­κε μὲ τὸ πρό­στα­γμα τοῦ Χρι­στοῦ. Ἡ λύπη ποὺ εἶχε κυ­ρι­εύ­σει τὴν ψυχή τους ἔφυ­γε καὶ ἀν­τι­κα­τα­στά­θη­κε ἀπὸ τὴν χαρά.

Ὁ θά­να­τος, ἀδελ­φοί μου, εἶ­ναι ἀδι­αμ­φι­σβή­τη­τα φο­βε­ρὸς γιὰ τὸν ἄν­θρω­πο. Εἶ­ναι ἕνα ἀφύ­σι­κο γε­γο­νὸς ποὺ δὲν ἐπι­νο­ή­θη­κε ἀπὸ τὸν Δη­μι­ουρ­γό, ἀλλὰ προ­έ­κυ­ψε ὡς συ­νέ­πεια τοῦ χω­ρι­σμοῦ ἀπὸ τὴν ζωή, ποὺ εἶ­ναι ὁ Ἴδι­ος. Ὁ Θεὸς μᾶς ἔπλα­σε γιὰ νὰ ζοῦ­με, ὄχι νὰ πε­θαί­νου­με. Μᾶς ἔδω­σε τὴν ζωή, γιὰ νὰ τὴν ἀπο­λαμ­βά­νου­με καὶ ὄχι γιὰ νὰ τὴν ἀκυ­ρώ­νου­με.

Ὁ θά­να­τος ἔρ­χε­ται στὴ ζωή μας, ὅταν ἡ ψυχὴ χω­ρί­ζε­ται ἀπὸ τὸ σῶμα. Μό­λις ἡ ἀθά­να­τη ψυχὴ ἐγ­κα­τα­λεί­ψει τὸ φθαρ­τό μας σῶμα, αὐτὸ δι­α­λύ­ε­ται, μαρ­τυ­ρῶν­τας ὅτι ἡ ζωὴ εἶχε ἀξία συ­ζευ­γμέ­νη μόνο μὲ τὴν πνοὴ τοῦ Θεοῦ, ποὺ εἶ­ναι ἡ ψυχή μέσα μας. Ἡ ἀθά­να­τη ψυχὴ ὅμως ἐξα­κο­λου­θεῖ νὰ ζεῖ πε­ρι­μέ­νον­τας τὴν κοι­νὴ ἀνά­στα­ση. Τὸ σῶμα μετὰ τὴν ἀνά­στα­ση δὲν εἶ­ναι πλέ­ον φθαρ­τό, ἀλλὰ ἀφθαρ­το­ποι­η­μέ­νο χω­ρὶς ὑλι­κὲς ἀνάγ­κες. Μὲ τὸ σῶμα αὐτὸ ἡ ψυχὴ θὰ ζή­σει αἰ­ώ­νια, χω­ρὶς τὸν φόβο νὰ τὸ ἀπο­χω­ρι­στεῖ ξανά.

Ἡ ἐπα­να­σύ­στα­ση αὐτὴ τῆς ἀν­θρώ­πι­νης ὀν­τό­τη­τας καὶ ἡ ἐκ νέου ἑνο­ποί­η­σή της εἶ­ναι τὸ με­γά­λο δῶρο τοῦ Νι­κη­τοῦ τοῦ θα­νά­του, Χρι­στοῦ, καὶ τὸ ἀπο­τέ­λε­σμα τῆς Ἀνα­στά­σε­ώς του.

Πολ­λοὶ ἄν­θρω­ποι δυ­σκο­λεύ­ον­ται νὰ πι­στέ­ψουν στὴν Ἀνά­στα­ση τοῦ Χρι­στοῦ, καὶ ἑπο­μέ­νως στὴν ἀνά­στα­ση καὶ τῶν δι­κῶν μας σω­μά­των, ἐπει­δὴ πα­ρα­μέ­νουν δοῦ­λοι τῆς φθο­ρᾶς καὶ τῶν πα­θῶν. Ἔτσι χά­νε­ται ἡ προ­ο­πτι­κὴ τῆς αἰ­ω­νι­ό­τη­τας, καὶ ἡ ζωή μας κυ­ρι­εύ­ε­ται ἀπὸ τὴν ἀγω­νία καὶ τὸν τρό­μο τοῦ θα­νά­του.

Τὴν πί­στη μας ὅμως στη­ρί­ζει ὁ ἄδει­ος τά­φος τοῦ Χρι­στοῦ. Ἡ Ὀρ­θό­δο­ξη Ἐκ­κλη­σία μας ὀνο­μά­ζε­ται καὶ εἶ­ναι Ἐκ­κλη­σία τῆς Ἀνα­στά­σε­ως. Ἡ λει­τουρ­γι­κή μας ζωὴ ἔχει ὡς ἐπί­κεν­τρό της τὸ γε­γο­νὸς αὐτό, ἀπὸ τὸ ὁποῖο ἀν­τλεῖ­ται ἡ ἐλ­πί­δα καὶ προ­σφέ­ρε­ται ἡ ζωή.

Οἱ ἅγι­οι εἶ­ναι οἱ φί­λοι τοῦ Θεοῦ ποὺ γί­νον­ται τὰ πρό­τυ­πά μας, ἐπει­δὴ ἀπέ­κτη­σαν αὐ­τὴν τὴν πεῖ­ρα τῆς ἀνα­στά­σε­ως, ἀψη­φῶν­τας τὰ πάν­τα καὶ θυ­σι­α­ζό­με­νοι γιὰ τὸν Χρι­στὸ μὲ φρι­κτὰ βα­σα­νι­στή­ρια. Δὲν ὑπο­λό­γι­σαν πλού­τη, νει­ᾶ­τα οὔτε κι αὐτὴ τὴν ζωή τους, προ­κει­μέ­νου νὰ κερ­δί­σουν τὴν χαρὰ τῆς αἰ­ω­νι­ό­τη­τας. Ἔζη­σαν τὴν χαρὰ τῆς ἀνα­στά­σε­ως ἀπὸ τὸν πα­ρόν­τα κό­σμο, ἐπει­δὴ πί­στε­ψαν ὅτι ὁ θά­να­τος εἶ­ναι ὕπνος ποὺ θὰ μᾶς ξη­με­ρώ­σει στὴν πο­θη­τὴ ἡμέ­ρα τῆς ὄν­τως ζωῆς.

 «Νε­α­νί­σκε, σοὶ λέγω, ἐγέρ­θη­τι». Ὁ παν­το­δύ­να­μος λό­γος τοῦ Κυ­ρί­ου ποὺ ἀνέ­στη­σε τὸ νε­κρὸ γιὸ τῆς χή­ρας τῆς Ναῒν ἀν­τη­χεῖ σὲ κάθε χρό­νο καὶ ἐπο­χὴ καὶ δι­α­λα­λεῖ τὸ μή­νυ­μα ὅτι πλέ­ον ὁ θά­να­τος ἔχει νι­κη­θεῖ. Μέσα στὴν Ἐκ­κλη­σία δὲν ὑπάρ­χουν νε­κροί. Ὅλοι εἴ­μα­στε ζων­τα­νοί. Ἄλ­λοι στὴ γῆ κι ἄλ­λοι στὸν οὐ­ρα­νό.

Ἂς μὴ λυ­πό­μα­στε λοι­πὸν ὑπερ­βο­λι­κὰ γιὰ τοὺς ἀγα­πη­μέ­νους μας κε­κοι­μη­μέ­νους. Πρέ­πει νὰ μᾶς πα­ρη­γο­ρεῖ ἡ βε­βαι­ό­τη­τα ὅτι ζοῦν στὴν φι­λάν­θρω­πη ἀγ­κα­λιὰ τοῦ Θεοῦ. Ἄς προ­σευ­χό­μα­στε γι’ αὐ­τοὺς καὶ ἂς ἀγω­νι­ζό­μα­στε νὰ τοὺς συ­ναν­τή­σου­με, γιὰ νὰ ζή­σου­με μαζί τους και­νὴ καὶ ἀνα­στη­μέ­νη ζωή. Ἀμήν.

Σὲ κάθε θαῦμα τοῦ Χριστοῦ θαυμάζουμε τὴν δύναμή του καὶ τὴν ἀγάπη Του πρὸς ἐμᾶς καὶ Τὸν δοξάζουμε γιαυτό. Σὲ μερικὰ θαύματά του ὅμως, βλέπουμε καὶ τὸν Χριστὸ νὰ θαυμάζει μερικοὺς ἀνθρώπους καὶ νὰ τοὺς δοξάζει.

Ἕνα τέτοιο περιστατικὸ εἶναι καὶ τὸ θαῦμα τῆς θεραπείας τοῦ δούλου τοῦ ἑκατοντάρχου.

Ἕνας ρωμαῖος ἀξιωματικός, ἄνθρωπος ποὺ δὲν ἦταν κἂν Ἰσραηλίτης, ζητάει ἀπὸ τὸν Χριστὸ νὰ θεραπεύσει τὸν κατάκοιτο δοῦλο του. Καὶ ὅταν ὁ Χριστὸς δέχεται νὰ πάει στὸ σπίτι του, γιὰ νὰ τὸν θεραπεύσει, ὁ ἀξιωματικὸς τοῦ ἀπαντάει: «Κύριε, δὲν εἶμαι ἄξιος νὰ μπεῖς κάτω ἀπὸ τὴν στέγη τοῦ σπιτιοῦ μου. Πὲς μόνο ἕνα λόγο καὶ θὰ θεραπευθεῖ ὁ δοῦλος μου. Φτάνει ἡ ἐντολή σου. Καὶ ἐγὼ ἔχω στρατιῶτες κάτω ἀπὸ τὴν ἐξουσία μου. Καὶ ὅταν λέω σὲ κάποιον ἔλα, ὑπακούει καὶ ἔρχεται· καὶ ὅταν λέω σὲ ἄλλον κάνε αὐτό, τὸ κάνει».

Ὁ Χριστὸς θαυμάζοντας τὴ μεγάλη πίστη του εἶπε πρὸς αὐτοὺς ποὺ Τὸν ἀκολουθοῦσαν: «Σᾶς βεβαιώνω, ὅτι τόση πίστη, οὔτε ἀνάμεσα στοὺς Ἰσραηλίτες δὲν βρῆκα».

Δὲν εἶναι μικρὸ πρᾶγμα νὰ θαυμάζει ὁ Χριστὸς ἕναν ἄνθρωπο; Ὑπάρχει ἆραγε μεγαλύτερη δόξα καὶ τιμή;

Ὁ Θεὸς πρέπει νὰ γνωρίζουμε ὅτι δὲν δοξάζει τὸν ἄνθρωπο γιὰ τὰ χαρίσματα ποὺ ὁ Ἴδιος τοῦ ἔχει δώσει. Τὸν θαυμάζει καὶ ἀξιολογεῖ τὶς ἀρετές, τὶς ὁποῖες καλλιέργησε μὲ δική του προσπάθεια καὶ ἀγῶνα. Γιὰ τὸν Θεό, ἡ ὀμορφιὰ τοῦ ἀνθρώπου δὲν ἑστιάζεται στὰ ἐξωτερικὰ χαρακτηριστικά, ἀλλὰ στὰ δικά του ἐσωτερικὰ δῶρα. Ὁ Θεὸς πάνω ἀπὸ ὅλα τιμᾶ τὸν  κόπο μας καὶ τὴ φιλότιμη διάθεσή μας, μὲ τὰ ὁποῖα  καλλιεργήσαμε ὅσο περισσότερο ἦταν δυνατὸν τὰ χαρίσματα ποὺ μᾶς ἔδωσε.

Καὶ ὁ ρωμαῖος ἑκατόνταρχος, εἶναι φανερό, ὅτι εἶχε δουλέψει πάνω στὸν ἑαυτό του μὲ καθαρὴ συνείδηση. Γνώριζε τὴν ἀδυναμία του καὶ τὶς ἀτέλειές του. Καὶ αὐτὴ ἡ αὐτογνωσία τὸν ἔκανε ταπεινὸ καὶ ἰσορροπημένο.

Γι' αὐτό, βλέποντας τὸ μεγαλεῖο τοῦ Χριστοῦ, δὲν αἰσθάνθηκε τὸν ἑαυτό του ἄξιο νὰ Τὸν δεχθεῖ οὔτε κάτω ἀπὸ τὴν στέγη τοῦ σπιτιοῦ του.

Μπορεῖ ποτὲ νὰ ἔχει ταπείνωση καὶ αὐτογνωσία ὁ σημερινὸς ἄνθρωπος, ποὺ ἔμαθε νὰ θυμᾶται τὸν Θεὸ μόνο γιὰ τὴν ἱκανοποίηση τῶν πρόσκαιρων ἀναγκῶν του, ἀπαιτῶντας μάλιστα νὰ τοῦ φανερώσει ἢ νὰ τοῦ δώσει  ὑγεία, χρήματα, εὐτυχία καὶ δουλειά;

Ἀπαιτοῦν σήμερα οἱ ἄνθρωποι ἀπὸ τὸν Θεὸ σημεῖα καὶ θαύματα, μὲ ἀντάλλαγμα νὰ τὸν πιστέψουν.

Δὲν γίνονται αὐτὰ ἀδελφοί μου. Τέτοιες συμπεριφορὲς δὲν φανερώνουν πίστη καὶ δὲν προδίδουν ἰσορροπία.

Οἱ ἅγιοι μᾶς δίδαξαν ὅτι ποτὲ δὲν θεωροῦσαν τὸν ἑαυτό τους ἄξιο, νὰ λάβουν ἀπὸ τὸν Θεὸ δῶρα. Τὸ μόνο ποὺ Τοῦ ζητοῦσαν μὲ ἐπιμονὴ καὶ ὑπομονὴ στὴν προσευχή τους, ἦταν τὸ ἔλεος Του, τὴν συγχώρηση τῶν ἁμαρτιῶν τους καὶ τὴν λύτρωσή τους ἀπὸ τὴν αἰώνια κόλαση.

Καὶ ὅταν κάποτε ὁ Θεὸς τοὺς ἔδινε ἕνα ἰδιαίτερο χάρισμα, πολλοὶ Τὸν παρακαλοῦσαν μὲ συναίσθηση νὰ τοὺς τὸ πάρει πίσω, φοβούμενοι τὴν πτώση στὴν ἔπαρση καὶ στὴν ὑπερηφάνεια.

Τὸ μεγαλύτερο, λοιπόν, αἴτημά μας πρὸς τὸν Θεό, ἂς διδαχθοῦμε σήμερα μὲ ἀφορμὴ τὴν Εὐαγγελικὴ περικοπὴ ποὺ ἀκούσαμε, εἶναι νὰ Τὸν παρακαλοῦμε νὰ προσθέσει πίστη στὴν πίστη μας, γιατὶ αὐτὴ θὰ γεννήσει μέσα μας τὴν ταπείνωση τοῦ ἑκατοντάρχου, ἡ ὁποία θὰ γίνει μὲ τὴ σειρά της αἰτία νὰ εἰσέλθει, νὰ χωρέσει καὶ νὰ παραμείνει ὁ Χριστὸς κάτω ἀπὸ τὴν στέγη τῆς ψυχῆς μας. Ἀμήν. 

Ἡ σημερινὴ εὐαγγελικὴ περικοπή, ἀδελφοί μου, μᾶς τοποθετεῖ ἐπὶ τῆς οὐσίας τοῦ θέματος τῆς ἔμπρακτης χριστιανικῆς ζωῆς. Γιὰ τὸν λόγο αὐτὸ σήμερα τιμοῦμε τοὺς ἑξακοσίους τριάκοντα φωτοφόρους πατέρες τῆς Δ’ Οἰκουμενικῆς Συνόδου, ἐπειδὴ ἔγιναν πρότυπα μὲ τὴ ζωὴ καὶ τὰ ἔργα τους.

Οἱ γνωστοὶ ἀπὸ τὴν ἱστορία ἀγῶνες τους γιὰ τὴν Ὀρθόδοξη πίστη ἀλλὰ καὶ ὅλη ἡ ζωὴ καὶ πολιτεία τους τοὺς κατέστησαν φῶς τοῦ κόσμου, στὸ ὁποῖο στρέφονται οἱ χριστιανοί. Γι᾿αὐτὸ τὸ φῶς ὁμιλεῖ σήμερα ὁ Κύριος.

Ὅλοι ἀνεξαιρέτως οἱ χριστιανοὶ μποροῦν νὰ λάμπουν ὡς δυνατὰ φῶτα, ἐφ᾿ὅσον ἡ καθημερινὴ ζωή τους, οἱ πράξεις καὶ τὰ ἔργα τους εἶναι συνεπῆ πρὸς τὴν χριστιανικὴ πίστη. Ἡ χριστιανικὴ ζωὴ εἶναι ἀναγκαῖα καὶ εὐλογημένη συνέπεια τῆς ζωντανῆς πίστως τοῦ χριστιανοῦ, διότι ἡ ἀσυνέπεια ἔργων καὶ λόγων, βίου καὶ πίστεως γίνεται ἀφορμὴ νὰ βλασφημεῖται τὸ ὄνομα τοῦ Ἁγίου Θεοῦ.

Ὁ Χριστιανικὸς βίος δὲν μπορεῖ νὰ εἶναι λόγος κενός, ἀλλὰ μεστὴ περιεχομένου πραγματικότητα. Δὲν εἶναι θεωρία, ἀλλὰ ἔργο καὶ πράξη. Ὅταν τὰ μάτια τῆς ψυχῆς μας στρέφονται στὸν Θεό, συγχρόνως πρέπει νὰ στρέφονται καὶ στὴν καθημερινότητα τοῦ βίου, ὥστε νὰ τηρεῖται τὸ ἅγιο θέλημά Του. Ἐὰν ὅμως ἄλλα πιστεύουμε καὶ ἄλλα πράττουμε, ἐπιβεβαιώνουμε τὸν ἐπιτιμητικὸ λόγο τοῦ Κυρίου « ἔξωθεν μὲν φαίνεσθε τοῖς ἀνθρώποις δίκαιοι, ἔσωθεν δὲ μεστοί ἐστε ὑποκρίσεως καὶ ἀνομίας»    ( Μτθ. κγ’ 28).

Οἱ χριστιανοὶ τῆς πίστεως καὶ τῶν ἔργων εἶναι φωτεινὸ παράδειγμα σὲ ὅλες τὶς ἐκδηλώσεις τῆς ζωῆς. Ὁ Κύριος μᾶς βεβαιώνει ὅτι ἡ πίστη λυτρώνει ὅταν συνοδεύεται ἀπὸ καλὰ ἔργα, ἀλλιῶς εἶναι νεκρή. Μόνο ἡ πίστη ποὺ ἐκδηλώνεται μὲ ἔργα εἶναι φῶς δυνατό. Εἶναι προσκλητήριο σάλπισμα πρὸς ὅσους δὲν τὴν γνώρισαν ἀκόμη.

«Ὑμεῖς ἐστε τὸ φῶς τοῦ κόσμου». Τὸ ὑμεῖς ἀναφέρεται στὸν ἀληθινὸ μαθητὴ τοῦ Χριστοῦ ποὺ ἔχει ἐγκολπωθεῖ τὸ Εὐαγγέλιο καὶ μὲ τὰ ἔργα του ἀγωνίζεται γιὰ τὴν ἐπικράτηση τῆς δικαιοσύνης τοῦ Θεοῦ, γιὰ τὴν εἰρήνευση τῶν ἀνθρώπων, γιὰ τὴν ἐφαρμογὴ τοῦ νόμου τῆς ἀγάπης, ποὺ μεταμορφώνει τὸν χριστιανὸ σὲ «ἅλας τῆς γῆς».

Ἡ χριστιανικὴ φωτισμένη συμπεριφορὰ καὶ ἡ ἔμπρακτη πίστη δὲν ἀποτελεῖ προσωπικὴ μόνο ὑπόθεση ἀλλὰ καὶ δημόσιο λειτούργημα. Ὅπως ἀκριβῶς ὁ ἰατρὸς δὲν σπουδάζει τὴν ἰατρικὴ γιὰ τὸν ἑαυτό του, ἀλλὰ γιὰ νὰ ἐξασκήσει τὸ ἐπάγγελμα στὴν ὑπηρεσία τῶν ἀσθενῶν, ἔτσι καὶ ὁ χριστιανὸς δὲν κατακρατεῖ τὴν πίστη μὲ τὰ καλὰ ἔργα γιὰ τὸν ἑαυτό του, ἀλλὰ γιὰ νὰ τὴν μεταδώσει στοὺς ἄλλους· «οὕτω λαμψάτω τὸ φῶς ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων», μὲ θυσιαστικὴ διάθεση γιὰ τὴ δοξολογία τοῦ ὀνόματος τοῦ Θεοῦ.

Ἀδελφοί μου, ὅποιος ἀδιαφορεῖ γιὰ τὸν νόμο τοῦ Χριστοῦ καὶ ἔμμεσα ἢ ἄμεσα διδάσκει τοὺς ἀνθρώπους νὰ τὸν περιφρονοῦν, θὰ ἀποκλεισθεῖ  ἀπὸ τὴ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Ἀντιθέτως «ὁ ποιήσας καὶ διδάξας» γίνεται μέτοχος τῆς Βασιλείας Του ἀπὸ αὐτὸν ἐδῶ τὸν κόσμο. Εἶναι ἐπιστηρικτικὸ νὰ θυμηθοῦμε ὅτι ὁ Ἵδιος ὁ Κύριος προτάσσει τὴν ἔμπρακτη ἐφαρμογὴ τῶν ἐντολῶν Του, ἀπὸ τὴν διδασκαλία μόνον μὲ  τὸν λόγο, διότι τὸ ζωντανὸ παράδειγμα ἀποτελεῖ τὴν πλέον πειστικὴ διδασκαλία.

Οἱ ἑορταζόμενοι Πατέρες σήμερα ὑπῆρξαν  διδάσκαλοι αὐτῆς τῆς ἐμπράγματης διδασκαλίας γιαυτὸ κι ἔγιναν τὸ φῶς τοῦ κόσμου μὲ τὴ σοφία καὶ τὴν ἁγιότητά τους. Αὐτοὶ μᾶς προτρέπουν νὰ ἀποτελοῦμε κι ἐμεῖς τὸ πνευματικὸ φῶς τοῦ κόσμου μὲ τὴ ζωὴ καὶ τὸ ἦθος, μὲ τὰ καλά  ἔργα, μὲ τὴν μετάνοια καὶ τὴν μυστηριακὴ ζωή.

Ὁ ἀληθινὸς μαθητὴς τοῦ Χριστοῦ δὲν κρύβει τὸ φῶς, ἀλλὰ τὸ μεταδίδει καὶ στοὺς ἄλλους μὲ τὴν ἱεραποστολή, ὅπως ἀκριβῶς συνέβη στὴν ἐποχὴ τῶν πατέρων, ὅταν ἐκχριστιάνισαν ὁλόκληρη τὴν Εὐρώπη, μεγάλο μέρος τῆς Ἀσίας καὶ μετέβαλαν ὁλόκληρη αὐτοκρατορία σὲ χριστιανικὴ οἰκουμένη.

Ὁ μαθητὴς τοῦ Χριστοῦ ἀγωνίζεται μὲ κάθε κόστος, ὅπως ἀκριβῶς καὶ οἱ πατέρες, γιὰ τὴ διατήρηση τῆς πίστεως χωρὶς νοθεία καὶ παραχαράξεις, χωρὶς ἀφαιρέσεις ἢ προσθῆκες, προκειμένου νὰ παραδοθεῖ ἀνόθευτη στοὺς μεταγενέστερους.

Οἱ ἑορταζόμενοι Πατέρες εἶναι τὸ φῶς τοῦ κόσμου, διότι μέσα σὲ ὅλους τοὺς αἰῶνες μποροῦν νὰ μᾶς ἀναγεννοῦν, νὰ μᾶς ζωογονοῦν, νὰ μᾶς φωτίζουν διαρκῶς, γι’ αὐτὸ ἂς θέσουμε τὸν ἑαυτό μας κάτω ἀπὸ τὴ σωστικὴ καθοδήγηση καὶ τὸ ἔμπρακτο παράδειγμά τους, γιὰ νὰ τύχουμε σωτηρίας. Ἀμήν.     

Ἡ σημερινὴ εὐαγγελικὴ περικοπὴ μᾶς παρουσιάζει τὴ θαυματουργικὴ θεραπεία τοῦ παραλυτικοῦ τῆς Καπερναούμ, τὸν ὁποῖον κατέβασαν ἀπὸ τὴ στέγη μπροστὰ στὸν Κύριο τέσσερις ἄνθρωποι ποὺ τὸν μετέφεραν. 

Εἶναι πράγματι θαυμαστὸ τὸ γεγονὸς ὅτι ἕνας παράλυτος σηκώθηκε ὄρθιος καὶ ἄρχισε νὰ βαδίζει ­μεταφέροντας καὶ τὸ κρεββάτι του. Ὡστόσο στὸ ἴδιο θαῦμα βλέπουμε ὅτι ὁ Κύριος γνωρίζει τὰ βάθη τῆς καρδιᾶς μας, ποὺ εἶναι ἐπίσης θαυμαστό, γιαυτὸ καὶ ἀξίζει  νὰ ὑπογραμμίσουμε αὐτὴ τὴν μεγάλη ἀλήθεια.

 «Ἰδὼν ὁ Ἰησοῦς τὴν πίστιν αὐτῶν», σημειώνει ὁ ἱερὸς Εὐαγγελιστής, χωρὶς νὰ περιμένει νὰ Τὸν παρακαλέσουν, ἀπευθύνθηκε στὸν ἄρ­ρωστο καὶ τοῦ χάρισε αὐτὸ ποὺ ­ἤθελε καὶ πολὺ περισσότερα ἀκόμη, ἀφοῦ δὲν περιορίστηκε στὴ θεραπεία τοῦ σώματός του μόνον, ἀλλὰ καὶ στὴν ἰσορροπία τῆς ψυχῆς.

Πρῶτα τοῦ εἶπε «ἀφέωνταί σοι αἱ ἁμαρτίαι σου» κι ἔπειτα «ἆρον σου τὴν κλίνην καὶ ὕπαγε εἰς τὸν οἶκον σου». Ἔτσι ὁ παραλυτικὸς ἔζησε διπλὸ τὸ θαῦμα. Καὶ τὸ ἄξιζε, διότι ἀσφαλῶς οὔτε αὐτὸς οὔτε οἱ συνοδοί του θὰ ὑποβάλλονταν σὲ τόσο μεγάλο κόπο, ἂν δὲν εἶχαν μέσα τους ἀκλόνητη τὴν πεποίθηση, ὅτι ὁ Κύριος εἶχε τὴ δύναμη νὰ τὸν ἀποκαταστήσει. Αὐτὴ τὴν ἰσχυρὴ πίστη ἐπιβραβεύει ἄλλωστε ὁ Κύριος μὲ τὸ θαῦμα. 

Κάτι ἀνάλογο συμβαίνει καὶ στὴ δική μας ζωή. Ὁ Χριστὸς μὲ τὸ βλέμμα Του παρακολουθεῖ τὸν καθένα ξεχωριστά. Βλέπει τὰ προβλήματα καὶ τὶς ­δυσκολίες μας. Γνωρίζει τοὺς πόθους καὶ τὶς ­ἐ­­­­πι­­θυμίες μας. Μετρᾶ κάθε βῆμα μας. Συμ­μετέ­χει στὸν ἀγώνα μας καὶ περιμένει ἐκούσια καὶ συνειδητὰ νὰ ­καλ­λιεργοῦμε τὴν πίστη, τὴν ὑπο­μονή, τὴν ἀ­­­­γά­­πη καὶ κάθε ἀρετὴ μὲ τὴ βεβαιότητα ὅτι τίποτε δὲν πάει χα­μένο.

Κι ὅταν ἀκόμη αἰσθανόμαστε τὸ δίκιο νὰ μᾶς πνίγει ἢ τὸ βάρος ἀπὸ τὴν ἀδικία νὰ μᾶς συντρίβει, ἀκόμη καὶ τότε πρέπει νὰ διατηροῦμε τὴ βεβαιότητα ὅτι ὁ Θεὸς γνωρίζει τὴν ἀλήθεια καὶ Ἐκεῖνος θὰ ἀποδώσει τελικὰ τὸ δίκαιο. Εἶναι πολύ σημαντικὸ νὰ πιστεύουμε στὴ συνεχῆ παρουσία Του καὶ νὰ Τὸν ὑπολογίζουμε ἔμπρακτα στὴ ζωή μας.

Ὅμως, ὅπως τότε ἔτσι καὶ σήμερα παράλληλα μὲ τὶς ἀγαθὲς ψυχὲς καὶ διαθέσεις, ὑπάρχουν καὶ μολυσμένες καρ­διὲς γεμᾶτες φθόνο καὶ κακία.

Οἱ Γραμματεῖς καὶ οἱ Φαρισαῖ­οι κάθε ἐποχῆς, ὅταν  ἄκουσαν ὅτι ὁ Κύρι­ος ἔδωσε ἄφεση ἁμαρτιῶν στὸν παραλυτικό, ἄρχισαν νὰ διαμαρτύρονται λέγοντες «Οὗτος βλασφημεῖ». Κανεὶς δὲν ἔχει δικαίωμα νὰ συγχωρεῖ ἁμαρτίες παρὰ μόνον ὁ Θεός, φώναζαν. «Ἰδὼν δὲ ὁ Ἰησοῦς τὰς ἐνθυμήσεις αὐτῶν εἶπεν· ἵνα τί ὑμεῖς ἐνθυμεῖσθε πονηρὰ ἐν ταῖς καρδίαις ὑμῶν;» Ἔκτοτε τὸ ἐπαναλαμβάνει, ἐλέγχοντας ὅλους ὅσους στεκόμαστε στὴν ἐπιφάνεια καὶ στὸν τύπο, κάνοντας δεύτερες καὶ πονηρὲς σκέψεις ἐξαντλούμενοι σὲ λογικὰ καὶ ἀνούσια ἐπιχειρήματα, χάνοντας τὴ χαρὰ ποὺ παρέχει ἡ οὐσία.

Σὲ ἀντίθετη τροχιὰ ἡ ἐφευρετικότητα τῆς πίστης τῶν συνοδῶν τοῦ παραλύτου θὰ μᾶς ὑπενθυμίζει ξεκάθαρα  ὅτι ἡ γνήσια καὶ πραγματική, ἡ δυνατὴ καὶ θερμὴ πίστη δὲν κάμπτεται ἀπὸ ἐμπόδια, δὲν σταματᾷ μπροστὰ σὲ δυσκολίες. Δὲν ἐμποδίζει τὴν ἀγάπη, ἀλλὰ ἐπινοεῖ καὶ ἐφευρίσκει, τρόπους καὶ δρόμους συμπαράστασης καὶ ἐνίσχυσης, παρηγοριᾶς καὶ ἀνακούφισης μέσα ἀπὸ ἐκδηλώσεις καὶ ἔργα ἀγάπης.

Εἶναι ἀλήθεια, δυστυχῶς, ὅτι οἱ ἀρετὲς τῆς ἀλληλεγγύης καὶ τῆς χαρᾶς μας γιὰ τὴ χαρὰ τοῦ ἀδελφοῦ μας εἶναι σπάνιες στὴν Ἐκκλησία, ὅπου θὰ ἔπρεπε νὰ περισσεύουν.

Ἀδελφοί μου,

ἡ συνείδηση ὅτι ὁ Κύριος γνωρίζει «τὰς ἐνθυμήσεις ἡμῶν», πέραν τῶν ὅσων ἐκδηλώνουμε, θὰ γίνει μοχλὸς νὰ προσπαθοῦμε μέσα στὸ περιβάλλον ποὺ ζοῦμε, μὲ τὴ στάση τῆς ζωῆς μας καὶ μὲ τὴ συμπεριφορά  μας, νὰ ἐνισχύουμε τὴν πίστη τὴ δική μας καὶ τῶν ἄλλων, προκειμένου νὰ ζήσουμε τὸ θαῦμα.  Ἀμήν. 

Ἡ σημερινὴ περικοπὴ τοῦ Εὐαγγελίου ἀποτελεῖ τμῆμα τῆς μεγάλης ἀρχιερατικῆς προσευχῆς, ποὺ ὁ Χριστὸς ἀπηύθυνε πρὸς τὸν Θεὸ Πατέρα λίγο πρὸ τοῦ Πάθους του. Σὲ αὐτὴ διευκρινίζει ὁ Κύριος, ὅτι ἡ αἰώνιος ζωὴ δὲν εἶναι τίποτε ἄλλο, παρὰ ἡ ζωὴ τοῦ μέλλοντος αἰῶνος, ὡς γνώση καὶ σχέση τοῦ ἀληθινοῦ Θεοῦ καὶ ὡς μετοχὴ στὴ ζωή, στὸ πάθος καὶ στὴ δόξα τοῦ Χριστοῦ, δηλαδὴ στὴ ζωὴ καὶ στὴν ἀνάστασή Tου.

Ἡ ἰδέα γιὰ τὴν αἰώνιο ζωὴ εἶναι ἔμφυτη στὸν ἄνθρωπο καὶ γι’ αὐτὸ ὅλοι σὲ ὅλο τὸν κόσμο πιστεύουν σὲ αὐτή. Εἴτε εἶναι πιστοὶ κάποιας θρησκείας εἴτε ἄπιστοι, ὅλοι ἔχουν ἀντίληψη μιᾶς μετὰ θάνατον συνέχειας τῆς ζωῆς καὶ ἐπιβίωσης τῆς ὕπαρξης τοῦ ἀνθρώπου.

Στὸν Χριστιανισμό, σύμφωνα μὲ ὅσα ὁ Κύριος ἀναφέρει στὰ Εὐαγγέλια καὶ ὅπως ἡ παράδοση τῶν Πατέρων τὰ ἑρμήνευσε, ἡ αἰώνιος ζωὴ δὲν ἀφορᾶ μόνο σὲ μία μετὰ θάνατον συνέχιση τῆς ζωῆς, ἀλλὰ σὲ κάτι πιὸ βαθὺ καὶ πιὸ οὐσιαστικό. Πρῶτα πρῶτα στὸν Χριστιανισμὸ δὲν ὑπάρχει πλέον θάνατος. Αὐτὸς νικήθηκε διὰ τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου. Ἔπειτα, αὐτὸ ποὺ λέμε αἰώνιος ζωὴ εἶναι ἡ ζωὴ κοινωνίας μὲ τὸν Θεό, ἡ ὁποία ὅμως ἀρχίζει ἀπὸ αὐτὴ τὴ ζωὴ καὶ συνεχίζεται, ὡς τέλεια, καὶ ὡς μακαρία καὶ ἀληθινὴ ζωὴ κοντὰ στὸν μόνο ἀληθινὸ Θεό. Ἀφορᾶ στὴ γνώση τοῦ ἴδιου τοῦ Θεοῦ, ὡς συμμετοχὴ στὴ ζωὴ καὶ τὴ δόξα Του. Ἡ αἰώνιος ζωὴ εἶναι τελικὰ ἡ κοινωνία ἀνθρώπου καὶ Θεοῦ, εἶναι ἡ δωρεὰ τῆς δόξας Του στὸν ἄνθρωπο.

Οἱ ἄνθρωποι στὴ μακαριότητα τῆς αἰωνότητας θὰ συμμετέχουν στὴ δόξα τοῦ Χριστοῦ, στὴν ἀνεκλάλητη χαρὰ τοῦ Παραδείσου, κατὰ τὸν Ἀπόστολο Παῦλο. Ἐκεῖ, στὴν ἄνω Ἱερουσαλήμ, δὲν θὰ ὑπάρχει θλίψη καὶ πόνος καὶ ταλαιπωρία καὶ ἀσθένεια καὶ θάνατος καὶ πένθος καὶ δάκρυα. Στὴν κατάσταση τῆς αἰωνίου ζωῆς τὰ πάντα θὰ εἶναι καινά. Θὰ βασιλεύει ἡ δικαιοσύνη, ἡ ἀρετή, ἡ ὁμόνοια, ἡ εἰρήνη, ἡ ἀγάπη: «τὰ πάντα ἐν εἰρήνῃ καὶ εὐφροσύνῃ καὶ χαρᾷ ἔσται. Πάντα εὔδια καὶ γαληνά, πάντα ἡμέρα καὶ λαμπρότης καὶ φῶς», ὅπως γράφει ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος.

Ὅταν ὁ Χριστὸς ἀποκάλυπτε τὴν πραγματικότητα τῆς αἰωνίου ζωῆς ὅδευε πρὸς τὸ Πάθος καὶ πρὸς τὸν τὸν θάνατο. Παρόλα αὐτὰ ὁμιλεῖ γιὰ χαρά, τὴν ὁποία ὁ ἴδιος ἔχει καὶ μπορεῖ νὰ μεταδώσει καὶ στοὺς μαθητές του. Ἡ χαρὰ αὐτὴ δὲν ἔχει σχέση μὲ τὴν ψεύτικη καὶ ἐπιφανειακὴ χαρὰ τοῦ κόσμου, ἡ ὁποία οὐδέποτε διαρκεῖ γιὰ πολὺ καὶ εἶναι πάντοτε συνυφασμένη μὲ τὸν πόνο. Ἡ χαρὰ τοῦ Θεοῦ περνᾶ μὲν ἀπὸ τὸν πόνο τοῦ Σταυροῦ, ὅμως, ἐγκαθίσταται ἀδιατάρακτη πλέον στὴν ψυχὴ τοῦ κάθε γνήσιου μαθητὴ τοῦ Χριστοῦ καὶ προσφέρεται ὡς ἀτελεύτητη στὴ βασιλεία τῶν οὐρανῶν.

Ἡ χαρὰ τοῦ Χριστοῦ εἶναι καρπὸς ἀγῶνα καὶ δωρίζεται ἀπὸ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα, ὡς ἐσωτερικὴ εἰρηνικὴ καὶ εὐφρόσυνη κατάσταση. Ὁ προαπαιτούμενος ἀγῶνας χαρακτηρίζεται ἀπὸ τὴν πίστη στὸ πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ καὶ κατ’ ἐπέκταση ἀπὸ τὴν ὑπακοὴ στὶς ἐντολές του, τὴν τήρηση τῆς συνείδησης, τὴν ἀγάπη πρὸς τὸν πλησίον καὶ τὴ φιλανθρωπία πρὸς τοὺς δυστυχοῦντας. Ὁ κόσμος οὐδεμία σταθερὴ χαρὰ  προσφέρει, διότι ὅλες οἱ τέρψεις μεταβάλλονται σὲ λύπες καὶ στεναγμούς. Τὸ μόνο σταθερὸ στοιχεῖο αὐτῆς τῆς ζωῆς εἶναι ὁ Σωτῆρας Χριστὸς καὶ ἡ ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι παραμονή του στὸν κόσμο. Ζῶντας κανεὶς σὲ κοινωνία μαζί του μπορεῖ νὰ χαρεῖ πραγματικά, νὰ χαρεῖ δηλαδὴ «ἐν Κυρίῳ» κατὰ τὸν Ἀπόστολο Παῦλο.

 Οἱ Χριστιανοί πρέπει νὰ ζοῦμε καθὼς ἁρμόζει στὴν κλήση μας, δὲν ἐπηρεαζόμαστε ἀρνητικὰ ἀπὸ τὰ δυσάρεστα τοῦ κόσμου καὶ δὲν πασχίζουμε νὰ βροῦμε παρηγοριὰ στὰ ἐφήμερα τῆς καθημερινότητας, τοῦ πλούτου καὶ τῆς ἡδονῆς. Ἡ προσοχὴ καὶ ἡ ἐλπίδα μας βρίσκονται στὸν ἀγῶνα μίμησης τοῦ Χριστοῦ. Ἔτσι χαιρόμαστε καὶ ταυτόχρονα ἀναμένουμε τὴ συνέχεια τῆς ζωῆς μας στὴν αἰωνιότητα τῆς κοινωνίας μας μὲ τὸν Θεό. Ἀμήν.

Στὴ ζωντανὴ ὁμολογία πίστεως ὅλων τῶν ἀνθρώπων τοῦ Θεοῦ, «πάντων τῶν Ἁγίων» κάθε χρόνου καὶ τόπου, ἀναφέρεται ἡ σημερινὴ εὐαγγελικὴ περικοπή. Ἐπειδὴ ἡ μαρτυρία τῆς χριστιανικῆς πίστεως εἶναι ἀπαίτηση τοῦ Θεοῦ, ἀποτελεῖ προϋπόθεση τῆς γνήσιας χριστιανικῆς ζωῆς. Αὐτὴ ἡ ὁμολογία καὶ μαρτυρία πίστεως συνίσταται σὲ λόγια, ἔργα καὶ συμπεριφορές. Ἀπὸ τὰ μικρὰ καὶ ἀσήμαντα τῆς καθημερινότητάς μας μέχρι τὰ μεγάλα καὶ βαρυσήμαντα, τὰ δύσκολα διλήμματα, τὶς μεγάλες ἀποφάσεις καὶ τὶς καθοριστικὲς ἐπιλογές μας.

Ἡ αὐθεντικὴ ὁμολογία πίστεως δὲν ἔχει σχέση μὲ τὴν ἐπίδειξη καὶ τὴν μισαλλοδοξία. Δὲν εἶναι ὑπεράσπιση μίας ἰδεολογίας μὲ ἐμπάθεια καὶ φανατισμὸ πρὸς καθετὶ ἀντίθετο μὲ τὴν ἀλήθεια ποὺ πιστεύουμε. Δὲν καταδικάζει καὶ δὲν ἀπορρίπτει τὸν ἄλλον, ἔστω καὶ ἂν βρίσκεται στὴν πλάνη καὶ στὴν ἄρνηση. Ὅποιος ὁμολογεῖ τὸν Χριστὸ μὲ λόγια καὶ μὲ ἔργα ἀγαπᾷ πραγματικὰ τὸν Θεὸ, ἀλλὰ καὶ τὴν εἰκόνα Του, τὸν ἄνθρωπο, γιατὶ γνωρίζει καλὰ ὅτι γιὰ τὸν κάθε ἄνθρωπο «Χριστὸς ἀπέθανε». Ἀγαπᾷ τὸν ἄνθρωπο μὲ μία ἀγάπη ποὺ δὲν εὐχαριστεῖ, ἀλλὰ ὠφελεῖ τὸν ἄλλο, γι’ αὐτὸ  καὶ συχνὰ τὸν δυσαρεστεῖ ἐν ἀληθείᾳ. Ὑπομένει καὶ περιμένει τὴν ἐπιστροφὴ τοῦ ἄλλου. Ὅποιος ὁμολογεῖ τὸν Χριστό δὲν συμβιβάζεται κάθε φορὰ ποὺ ἡ ἀλήθεια παραμερίζεται καὶ ποικίλες ἀρνητικὲς ἰδεολογίες κλονίζουν τὴν πίστη. Ὅταν οἱ σταθερὲς ἀξίες τῆς ζωῆς ὑπονομεύονται, ἐνῶ ἡ διαφθορὰ καὶ ἡ διαπλοκὴ ἀποθρασύνονται ὅπως συχνὰ συμβαίνει στὶς μέρες μας. Ἴσως, βέβαια, στὶς σημερινὲς συνθῆκες ζωῆς ἡ  ὁμολογία τῆς πίστεως νὰ μὴν ἀπαιτεῖ μαρτύρια καὶ θάνατο. Ὅμως καὶ σήμερα κοστίζει πολλὰ σὲ ὅποιον δὲν ἐφησυχάζει νωχελικὰ στὴν βολεμένη ζωή του. Ὁ πιστὸς καλεῖται πάντα νὰ ἀντιστέκεται καὶ νὰ διαφοροποιεῖται ἀπέναντι σὲ πρόσωπα, γεγονότα, καταστάσεις καὶ σχέσεις ποὺ εἶναι διαβρωμένες ἀπὸ τὴν ἁμαρτία καὶ ἀντιστρατεύονται τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ.  Τὸ θάρρος τῆς ὁμολογίας πρέπει νὰ συνοδεύεται ἀπὸ τὸν φωτισμὸ τοῦ Χριστοῦ, ὅπως τονίζει ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ: «ἐγὼ γὰρ δώσω ὑμῖν στόμα καὶ σοφίαν, ᾗ οὐ δυνήσονται ἀντιστῆναι ἢ ἀντειπεῖν ἅπαντες οἱ ἀντικείμενοι ὑμῖν» (Λουκ. 21.15), γιατί ἐγῶ θὰ σᾶς δώσω λόγια καὶ σοφία καὶ σ’ αὐτὰ δὲν θὰ μπορέσουν νὰ ἀντισταθοῦν καὶ νὰ τὰ ἀντικρούσουν οἱ ἀντίπαλοί σας. Αὐτὸ σημαίνει διάκριση καὶ σύνεση, γιὰ νὰ ξέρουμε πότε καὶ τί πρέπει νὰ λέμε, ἀλλὰ καὶ πότε καὶ ποῦ πρέπει νὰ σιωποῦμε, ἂν αὐτὸ ὠφελεῖ περισσότερο, μὲ μία σιωπὴ δυνατή, ποὺ λέει πιὸ πολλὰ.

Ἂν ὁμολογία πίστεως εἶναι νὰ ἀκολουθοῦμε τὸν Χριστὸ καὶ στὴν Γεθσημανὴ καὶ στὸν Γολγοθᾶ, τότε μποροῦμε νὰ ἔχουμε τὴν βεβαιότητα τῆς συνάντησης μαζί Του στὴν Ἀνάσταση. Ὅμως πρὶν ἀπὸ τὸ ἔπαθλο ὑπάρχει ὁ ἀγῶνας καὶ πρὶν ἀπὸ τὴν ἀνάσταση ὁ σταυρός. Ἐδῶ ἡ δύναμη τοῦ πιστοῦ «τελειοῦται ἐν ἀσθενείᾳ». Αἰσθάνεται ἀδύναμος στὶς σκληρὲς ἀπαιτήσεις τοῦ Εὐαγγελίου,  γι’ αὐτὸ καὶ ἐμπιστεύεται τὸν ἑαυτό του στὴν ἀγαπῶσα ἐνέργεια τοῦ Θεοῦ. Σηκώνει μὲ αὐταπάρνηση τὸν προσωπικό του καθημερινὸ σταυρὸ καὶ συσταυρώνεται ἐσωτερικὰ μὲ τὸν Χριστό. Ὁμολογεῖ τὴν δύναμη τοῦ Χριστοῦ μέσα του, γιατί ζεῖ τὴν μετάνοια, τὴν ἀφάνεια καὶ τὴν ταπείνωση. Αὐτὸ καταδεικνύουν τὰ συναξάρια καὶ τὰ μαρτυρολόγια ὅλων τῶν ἁγίων τῆς Ἐκκλησίας μας. Δὲν ἔκαναν ὅλοι θαύματα, ἀγάπησαν, ὅμως, ὅλοι τὸν Χριστὸ καὶ ἀγωνίσθηκαν σιωπηλὰ καὶ ὑπομονετικὰ στὸ ὄνομά Του. Τὸν ὁμολόγησαν γενναία μὲ τὸν λόγο τους καί, κυρίως, μὲ τὸ παράδειγμά τους. Δὲν τελείωσαν ὅλοι τὴν ζωὴ τους μαρτυρικὰ για τὸν Χριστό, ἔζησαν, ὅμως, ὅλοι μὲ τὸν Χριστὸ καὶ γιὰ τὸν Χριστό. «Ἰδοὺ ἀφήκαμεν τὰ πάντα καὶ ἠκολουθήσαμέν σοι» (Ματθ.19,27), ἀφήσαμε τὰ πάντα καὶ σὲ ἀκολουθήσαμε, ἀκοῦμε νὰ λέει ὁ Ἀπόστολος Πέτρος καὶ μέσω αὐτοῦ ὅλοι οἱ ἅγιοι  ποὺ προσπαθοῦν νὰ ἀνταποκριθοῦν στὴν κλήση τους. Ἄς προσέχουμε, γιατί ἀξιώματα, χρήματα, περιουσίες, συγγενικοὶ δεσμοὶ καὶ ἀνθρώπινες σχέσεις γίνονται κάποτε ἐμπόδια  σ’ αὐτὸ ποὺ ὁ Θεὸς ζητᾷ ἀπὸ ἐμᾶς.  Ὅλοι οἱ Ἄγιοι δὲν ἔγιναν γνωστοί,  πλούτισαν, ὅμως, ὅλοι τὴν χριστιανικὴ ἐμπειρία καὶ φώτισαν τὸν δρόμο τοῦ ἀγῶνα μας. Ἔπεσαν στὴν ἀγκαλιὰ τοῦ Θεοῦ καὶ παραδόθηκαν μὲ ἐμπιστοσύνη στὸ θέλημά Του, γι’ αὐτὸ καί μπόρεσαν νὰ πετύχουν τὰ ἀκατόρθωτα.

Ἀγαπητοὶ ἀδελφοί, ἡ μαρτυρία πίστεως φανερώνει τὴν οὐσιαστική μας σχέση μὲ τὸν Θεὸ καὶ τὸ βάθος τῆς χριστιανικῆς μας συνείδησης. Ἂς προσπαθοῦμε νὰ τὴν ἐπιβεβαιώνουμε καθημερινά μὲ τὴν ζωή μας καὶ μὲ  τὸν ἀγῶνα μας. Ἀμήν.       

Πολλὲς φορὲς δίδασκε ὁ Χριστὸς σὲ ἁπλοὺς ἀνθρώπους ποὺ δὲν εἶχαν κανένα ἐξωτερικὸ χαρακτηριστικὸ ἁγιότητας ἢ θρησκευτικῆς ὑπεροχῆς. Δὲν ἀπέφευγε μάλιστα νὰ συνομιλεῖ καὶ μὲ γυναῖκες, πρᾶγμα ποὺ δὲν τολμοῦσε κανένας διδάσκαλος τῆς ἐποχῆς, δεδομένου ὅτι δὲν θεωροῦνταν ἰσάξια πρόσωπα τιμῆς ὅπως οἱ ἄνδρες.

Ἐν τούτοις ὁ Χριστός, ἀποκαλύπτοντας καὶ ἐνσαρκώνοντας τὴν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ πρὸς ὅλους τοὺς ἀνθρώπους, βλέπει ἄνδρες καὶ γυναῖκες ὡς πλάσματα τοῦ Θεοῦ, στὰ ὁποῖα ἦλθε νὰ ἀποκαλύψει τὸν ἀληθινὸ Θεό, ὁ Ὁποῖος θέλει νὰ τὰ λυτρώσει ἀπὸ τὴ δουλεία τῆς φθορᾶς καὶ τοῦ θανάτου.

Ἡ σημερινὴ διήγηση τοῦ Εὐαγγελιστοῦ Ἰωάννου μᾶς παρουσιάζει τὸν Χριστὸ διερχόμενο μὲ τοὺς μαθητὲς Του ἀπὸ τὴ Σαμάρεια καὶ νὰ συζητεῑ στὴν πόλη Συχάρ, στὸ φρέαρ τοῦ Πατριάρχου Ἰακώβ, μὲ γυναῖκα Σαμαρείτιδα καὶ μάλιστα μὲ μιὰ γυναῖκα, ἡ ὁποία, ὅπως προκύπτει ἀπὸ τὸν διάλογο ποὺ εἶχε, δὲν ὑπῆρξε ἐνάρετη καὶ σεμνὴ στὴ ζωή της. Σ’  αὐτὴν τὴν γυναῖκα ὁμιλεῖ περὶ τοῦ «ζῶντος ὕδατος» ποὺ δὲν στερεύει ποτέ, «περὶ τῆς ἐν πνεύματι καὶ ἀληθείᾳ» λατρείας τοῦ Θεοῦ, ἀποκαλύπτοντάς της καὶ τὴν μεσσιανική Του ἰδιότητα.

Πρόκειται γιὰ τὴν πιὸ σαφῆ ἀποκάλυψη τοῦ Θεοῦ καὶ  τοῦ τρόπου λατρείας Του, τὴν ὁποία δὲν συλλαμβάνει κανεὶς θεωρητικά, ἀλλὰ μόνο ζώντας μέσα στὴν ἀλήθεια καὶ φωτιζόμενος ἀπὸ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα, ποὺ εἶναι τό πνεῦμα τῆς ἀληθείας.  Ὁ διάλογος καὶ μέσα ἀπὸ αὐτὸν ἡ ἀποκάλυψη,  ἀποτελεῖ  δῶρο τοῦ Θεοῦ ποὺ προσφέρεται διὰ Ἰησοῦ Χριστοῦ στὴν ἀνθρωπότητα.

Φανερώνεται ἡ ἀλήθεια ὄχι ὡς κατάκτηση τῆς διανόησης τοῦ ἀνθρώπου, οὔτε ὡς βέβαιο ἀποτέλεσμα σειρᾶς συλλογισμῶν, ἀναζητήσεων καὶ διαπιστώσεων∙ ἀλλ’ ὡς ἀποκάλυψη τοῦ Θεοῦ, στὸ σαρκωμένο πρόσωπο τοῦ Λόγου Του, ποὺ διακηρύττει ὅτι ὁ ἴδιος εἶναι ἡ Ἀλήθεια.

Ἡ Ἀλήθεια, σὲ ἀντίθεση μὲ τὴν κοινὴ ἀντίληψη, δὲν εἶναι μία ἰδέα, ἕνα γεγονός, μιὰ περιστασιακὴ πραγματικότητα, ἀλλὰ  πρόσωπο καὶ ζωή, ποὺ θυσιάζεται γιὰ νὰ μεταγγίσει τὴν ἀθανασία στοὺς ἀνθρώπους.

Ἡ διακήρυξη τοῦ Ἀναστάντος Χριστοῦ ὅτι «ἐν πνεύματι καὶ ἀληθείᾳ δεῖ προσκυνεῖν τὸν Θεὸν»  διασαφηνίζει ὅτι ὁ τρόπος ποὺ λατρεύουμε τὸν Θεὸ δὲν μπορεῖ νὰ ἔχει σχέση μὲ τὴν ψευδαίσθηση τῆς ἱκανοποιήσεως τῆς συνειδήσεώς μας ἤ μὲ τὴν ἐπιφανεικακὴ τήρηση τοῦ γράμματος τοῦ νόμου, κυρίως δὲ μὲ τὴν ὠφελιμιστικὴ σκέψη τῆς ἀμοιβῆς. Δὲν μπορεῖ νὰ συνδέεται μὲ καθιερωμένες, γνωστὲς ἤ ἄγνωστες ἀλλὰ ξηρὲς λέξεις ἤ ἐκφράσεις προσευχῆς, ποὺ δὲν βιώνονται στὸ περιεχόμενό τους καὶ δὲν ἐπιβεβαιώνονται στὶς συμπεριφορές.

Τὸ μήνυμα τῆς περικοπῆς τοῦ διαλόγου μὲ τὴν ἁμαρτωλὴ γυναῖκα Σαμαρείτιδα, εἶναι βαθύτερο καὶ οὐσιαστικότερο μήνυμα καὶ προτροπὴ ἀπαγκιστρώσεως ἀπὸ τὸ νεκρὸ  θρησκευτικὸ τύπο, στὸν ὁποῖο κινδυνεύει ὁ πιστὸς νὰ ἐγκλωβιστεῖ ξεχνώντας τὸ «πνεῦμα τῆς ἀληθείας».

Ἡ συνείδησή μας πρέπει νὰ ἀφυπνίζεται μπροστὰ στὴν ἁγιότητα τοῦ Θεοῦ, ἡ καρδιά μας νὰ αἰχμαλωτίζεται ἀπὸ τὴν ἀγάπη Του καὶ ἡ θέλησή μας νὰ εὐθυγραμμίζεται στὸ ἅγιο θέλημά Του.

Ὁ Θεός, ἔτσι, δέχεται τὴν λατρεία μας ὡς «ὀσμὴν εὐωδίας πνευματικῆς» μᾶς καθιστᾶ κοινωνοὺς τῆς Θείας φύσεώς Του καὶ τότε μᾶς μεταμορφώνει σὲ ἱεραποστόλους καὶ μάρτυρες τῆς ἀλήθειάς Του, ὅπως τὸ πρόσωπο τῆς ἁγίας Φωτεινῆς ποὺ σήμερα τιμοῦμε.

«Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, Κυριακῇ τρίτῃ ἀπὸ τοῦ Πάσχα, τὴν τῶν ἁγίων γυναικῶν Μυροφόρων ἑορτὴν ἑορτάζομεν· ἔτι δὲ μνείαν ποιούμεθα καὶ τοῦ ἐξ Ἀριμαθαίας Ἰωσήφ, ὅς ἦν μαθητὴς κεκρυμμένος· πρὸς δὲ τούτοις καὶ τοῦ νυκτερινοῦ μαθητοῦ Νικοδήμου».

Ἡ Ἐκκλησία τιμᾶ σήμερα τὴ μνήμη τῶν ἀνθρώπων ἐκείνων, ποὺ φρόντισαν τὸν ἐνταφιασμὸ τοῦ Κυρίου, ἀλλὰ καὶ τῶν ἄλλων ποὺ θέλησαν νὰ ἀποδώσουν  ἐντάφιες τιμές, κατὰ τὴ συνήθεια τῶν Ἰουδαίων. Οἱ ἄνθρωποι αὐτοὶ εἶναι ὁ Ἰωσὴφ ἀπὸ τὴν Ἀριμαθαία καὶ ὁ Νικόδημος ὁ εὐσχήμων βουλευτής, ἡ Μαρία ἡ Μαγδαληνή, ἡ Μαρία ἡ μητέρα τοῦ Ἰακώβου καὶ ἡ Σαλώμη. Οἱ μὲν δύο ἄνδρες φρόντισαν νὰ ἐνταφιάσουν τὸν Ἰησοῦ Χριστό, ἐνῶ οἱ τρεῖς γυναῖκες πῆγαν τὸ πρωὶ τῆς τρίτης ἡμέρας στὸ μνῆμα γιὰ νὰ φροντίσουν τὸ νεκρὸ σῶμα μὲ ἀρώματα.

Μέσα στὴ γενικευμένη ἀτμόσφαιρα φοβίας ποὺ ἐπικρατοῦσε οἱ δύο κρυφοὶ μαθητές, οἱ ὁποῖοι προσδοκοῦσαν τὴ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, μὲ τὴ δύναμη τῆς πίστης, μὲ θάρρος καὶ θυσιαστικὸ πνεῦμα τολμοῦν καὶ ζητοῦν τὴν ἄδεια ἀπὸ τὸν Πιλᾶτο νὰ ἐνταφιάσουν τὸ σῶμα τοῦ Χριστοῦ. Τολμοῦν χωρὶς  νὰ σκέπτονται τὸν ἑαυτό τους, χωρὶς νὰ ὑπολογίζουν τὴν ἀσφάλειά τους, διότι ἡ ἀγάπη πρὸς τὸν Διδάσκαλο  τοὺς ὁδηγεῖ στὸ καθῆκον καὶ στὴν ἐκπλήρωση τοῦ ἱεροῦ χρέους. Ἡ πίστη τους ὑπερβαίνει τὸ φρᾶγμα τοῦ φόβου τὴν ὥρα ποὺ ἡ κοινὴ αἴσθηση δέχεται τὴ μεγαλύτερη ἧττα, ἀφοῦ ὁ ἀρχηγὸς τῆς πίστεως πεθαίνει. Ἀποκαθηλώνουν, λοιπόν, τὸ σῶμα τοῦ Ἰησοῦ, τὸ περιποιοῦνται, τὸ ἀλείφουν μὲ μῦρα, τὸ τυλίγουν σὲ καθαρὸ σεντόνι, τὸ ἐνταφιάζουν σὲ καινούργιο τάφο καὶ ἀποχωροῦν, ἀφοῦ πρῶτα σφραγίζουν τὴν εἴσοδο τοῦ μνημείου μὲ μεγάλη πέτρα.

Ὁ ὑμνογράφος χαρακτηρίζει τὸν Ἰωσὴφ «χερουβικὸν ἅρμα», ἐπειδὴ βάσταξε στοὺς ὤμους του τὸν Βασιλέα τῆς δόξης Χριστό, ἐνῶ ἐμεῖς ψάλλουμε καὶ μακαρίζουμε τὰ εὐλογημένα χέρια του, ποὺ τοποθέτησαν στὸν τάφο τὸν Υἱὸ καὶ Λόγο τοῦ Θεοῦ. Ἔμπρακτα πρότυπα πίστεως καὶ συνειδήσεως γίνονται ὁ Ἰωσὴφ καὶ ὁ Νικόδημος, διότι μιμούμενοι ἐμεῖς ὡς χριστιανοὶ τὴν συμπεριφορά τους θὰ γίνουμε τολμηροὶ καὶ θαρραλέοι, ὅπως  ἀπαιτεῖται  στὰ θέματα τῆς πίστεως καὶ τῆς ἀποστολῆς μας.

Ἡ σημερινὴ ὅμως Κυριακὴ χαρακτηρίζεται στὸν ἑορτολογικὸ κύκλο τῆς Ἐκκλησίας ὡς Κυριακὴ τῶν Μυροφόρων, ἐπειδὴ γίνεται ἰδιαίτερη ἀναφορὰ στὰ πρόσωπα ἐκεῖνα τῶν γυναικῶν ποὺ ἀκολουθοῦσαν τὸν Χριστό, ἄκουσαν τὸ κήρυγμά Του, ἔζησαν τὰ θαύματα, συμμετεῖχαν μὲ διακονικὴ διάθεση στὴ δράση Του καὶ στάθηκαν μέχρι τέλους στὸ σταυρικό Του πάθος. Τελευταῖες φεύγουν ἀπὸ τὸ μνημεῖο μετὰ τὸν ἐνταφιασμὸ καὶ πρῶτες ἐμφανίζονται «λίαν πρωΐ τῆς μιᾶς σαββάτων», ἀφοῦ πρῶτα «ἠγόρασαν ἀρώματα ἵνα ἐλθοῦσαι ἀλείψωσιν αὐτόν».

Ἡ ἀγάπη τους πρὸς τὸν Διδάσκαλο τὶς ὁπλίζει μὲ δύναμη καὶ  τόλμη γιὰ νὰ πλησιάσουν τὸν ζωοδόχο τάφο. Δὲν ὑπολογίζουν τίποτε, οὔτε σκοτάδι, οὔτε κόπους καὶ διωγμούς, οὔτε ἀπειλές, μὰ οὔτε κἄν τὴν στρατιωτικὴ φρουρὰ ποὺ φύλασσε τὸν τάφο τοῦ Ἰησοῦ. Ἕνα εἶναι μόνο τὸ πρόβλημά τους. Ἡ λογικὴ ποὺ τὶς κάνει νὰ ἀποροῦν «τίς ἀποκυλίσει ἡμῖν τὸν λίθον» ἀπὸ τὴν εἴσοδο τοῦ μνημείου. Καὶ ἦταν πολὺ βαρὺς αὐτὸς ὁ λίθος γιὰ νὰ τὸν μετακινήσουν μὲ τὰ ἀδύναμα χέρια τους. Οὔτε ὅμως αὐτὸ τὸ λογικὸ ἐμπόδιο κατάφερε νὰ μεταβάλλει τὸν σκοπὸ καὶ τὴν διάθεσή τους. Σ’ αὐτὴν τὴν ἀνάγκη τῆς καρδιᾶς τους δὲν σκέφτηκαν, ὅπως καὶ ἐμεῖς, ὅτι ὅποιο θέμα δὲν μπορεῖ νὰ λύσει ἡ λογική,  τὸ λύνει ὁ οὐρανὸς μὲ ἕναν τρόπο ποὺ τὴν παραμερίζει.

Πλησιάζουν καὶ διαπιστώνουν «ἀνεωγμένον τὸν τάφον» καὶ «ἀποκεκυλισμένον τὸν λίθον ἐκ τῆς θύρας τοῦ μνημείου». Φοβοῦνται, τρομάζουν καὶ σύμφωνα μὲ ὕμνο τῆς ἑβδομάδος αὐτῆς θρηνοῦν καὶ ἀναρωτιοῦνται «Ποιὸς ἔκλεψε τὴν ἐλπίδα μας; Ποιὸς πῆρε τὸν νεκρὸ καὶ μάλιστα γυμνὸν καὶ ἐσμυρνισμένον;» Ἡ μεγαλύτερη ἀπὸ τὸ βουνὸ τόλμη τους δὲν τὶς ἀφήνει νὰ κάνουν πίσω. Μπαίνουν στὸ μνημεῖο καὶ βλέπουν ἄγγελο λευκοφορεμένο νὰ κάθεται στὰ  δεξιά. Γνωρίζω, τοὺς λέει, ὅτι ζητᾶτε τὸν Ἰησοῦ ἀπὸ τὴ Ναζαρέτ. «Ἀνέστη, οὐκ ἔστιν ὧδε». Ὁ φόβος μεταβλήθηκε σὲ πίστη, ἡ λύπη σὲ χαρά, ἐπειδὴ ὁ θάνατος νεκρώθηκε καὶ ὁ ἅδης θρηνεῖ. Ὁ θνητὸς ἄνθρωπος μπορεῖ νὰ γίνει ἀθάνατος, κατὰ τὴν ἀποκάλυψη τοῦ Διδασκάλου. Δὲν ἦταν δυνατὸν νὰ παραμείνει στὸν τάφο ἡ πηγὴ τῆς ζωῆς, ὁ Ἴδιος ὁ Θεός.

Στὴ συνέχεια, οἱ μυροφόρες ἀποστέλλονται ἀπὸ τὸν ἄγγελο νὰ ἀναγγείλουν τὸ μήνυμα τῆς Ἀναστάσεως στοὺς μαθητὲς καὶ γίνονται ἔτσι ἀγγελιοφόροι τοῦ πιὸ ἐλπιδοφόρου μηνύματος.

Εἴκοσι αἰῶνες ἔκτοτε ἐξαγγέλλεται στὸν κόσμο ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία αὐτὴ ἡ ἀναστάσιμη ἐμπειρία τῶν Μυροφόρων καὶ τὸ ἐρώτημα ποὺ παραμένει εἶναι, κατὰ πόσον συνειδητὰ βιώνουμε τὴν ἀλήθεια, ὅταν ὁμολογοῦμε ὅτι

ΑΛΗΘΩΣ ΑΝΕΣΤΗ Ο ΚΥΡΙΟΣ!

Κατὰ τὴν σημερινὴ τέταρτη Κυριακὴ τῶν Νηστειῶν, ἡ Ἐκκλησία μας τιμᾶ καὶ προβάλλει μία ἐξέχουσα μορφὴ τοῦ Μοναχικοῦ βίου ἀπὸ τὴν χορεία τῶν Ἁγίων της. Τὸν ὅσιο Ἰωάννη, τὸν ἡγούμενο τῆς Ἱερᾶς Μονῆς τοῦ Σινᾶ καὶ συγγραφέα τοῦ ἀσκητικοῦ βιβλίου ποὺ εἶναι γνωστὸ ὑπὸ τὸν τίτλο «Κλίμαξ», ἐπειδὴ ἐπιθυμεῖ νὰ ὑπογραμμίσει τὴν ἀρετὴ τῆς ἀσκήσεως, ὡς ἀπαραίτητου χαρακτηριστικοῦ τῆς πνευμα-τικῆς μας ζωῆς. Τονώνει ἔτσι τὴν ἀγωνιστικὴ πορεία μας πρὸς τὸ Πάσχα, καθὼς ὅσο προχωρᾶ ἡ Μεγάλη Τεσσαρακοστή, ἀνθρώπινο καὶ δικαιολογημένο εἶναι νὰ ἔχουν κουραστεῖ κάποιοι καὶ αὐτονόητα νὰ χρειάζονται ἐνίσχυση.

Γιὰ νὰ ἀναδειχθεῖ ἡ σημαντικότητα τῆς ἀσκήσεως στὴν πορεία μας καὶ ἡ ἀξία της στὴ διατήρηση τῆς οὐσιαστικῆς σχέσεώς μας μὲ τὸν Θεό, ἡ Ἐκκλησία ἐπιλέγει, γιὰ νὰ μᾶς διδάξει, τὴ σημερινὴ εὐαγγελικὴ περικοπή, κατὰ τὴν ὁποία ὁ ἴδιος ὁ Χριστὸς ὁμιλεῖ γιὰ προσευχὴ καὶ νηστεία, ὡς τὰ ὅπλα τὰ ὁποῖα, ὅταν συνδυάζονται, κερδίζουν τὴν νίκη κατὰ τῶν δαιμό- νων.

Ἡ ἀναφορὰ βεβαίως γίνεται ἐξαιτίας τῆς ἀδυναμίας τῶν μαθητῶν νὰ ἐκβάλουν ἕνα δαιμόνιο ἀπὸ ἕνα δυστυχισμένο νέο, τὸν ὁποῖο ὁ πατέρας του στὴ συνέχεια γιὰ τὸν ἴδιο λόγο ὁδήγησε τελικὰ στὸν Χριστό. Αὐτὴ ἡ ἀδυναμία τῶν μαθητῶν δημιουργεῖ πράγματι μιὰ ἀρχικὴ ἀπορία σὲ ὅλους, δεδομένων τῶν τόσων θαυμάτων, ποὺ οἱ ἴδιοι εἶχαν μέχρι ἐκείνη τὴν στιγμὴ ἐπιτελέσει. Ἡ πρόθεση ὅμως τοῦ Κυρίου γίνεται στὴ συνέχεια σαφής, ἀφοῦ ἤθελε νὰ καλλιεργήσει στοὺς μαθητές Του τὸ πνεῦμα ταπεινοφροσύνης ποὺ ἀπαιτεῖται, ὥστε νὰ συνειδητοποιήσουν ὅτι ἡ δύναμη ποὺ κατεῖχαν καὶ φανέρωναν δὲν ἦταν δική τους, ἀλλὰ «...δώρημα τέλειον ἄνωθεν κατα-βαῖνον...».

Ὄχι ὅμως μόνον αὐτό. Ὁ Χριστὸς θέλησε νὰ τονίσει σὲ ὅλους ὅσους διακρίνονται στὴν πνευματικὴ ζωὴ, πὼς δὲν ἐπι-τρέπεται κανένας ἐφησυχασμός, ἀλλὰ ἐπιβάλλεται διαρκὴς ἐπαγρύπνηση καὶ ἀδιάκοπος ἀγώνας γιὰ τὴν πνευματικὴ προκοπή.

Ὁ Χριστὸς γιαυτὸν τὸν λόγο προτείνει τὸν συνδυασμὸ νηστείας καὶ προσευχῆς.

Ὅταν ὁ ἄνθρωπος προσεύχεται μετὰ ἀπὸ νη­στεία τροφῶν καὶ κυρίως παθῶν, ἡ προσευχή του ἔχει τὸ στοι­χεῖο τῆς ἀσκή-σεως, τῆς θυσίας καὶ τῆς προσφορᾶς. Τό­τε δὲν δυσκολεύεται νὰ προσευχηθεῖ, ἀφοῦ δὲν ἐμποδίζεται ἀπό τό βάρος τῶν φαγητῶν ἤ ἀπὸ τὸ μεγαλύτερο βάρος τῶν τύ­ψεων.

 Ἡ νη­στεί­α ποὺ ὁρίζει ἡ ἐκκλησία μας δίνει φτερὰ στὴν προ­σ­ευχή, διότι τα­πει­νώνει τὸν ἄν­θρω­πο. Τὸν ἐξασκεῖ σω­ματικὰ καὶ ψυ­χι­κά. Ἀπο­νε­κρώ­νει τὶς σα­ρ­κικὲς ἐπι­θυ­μίες καὶ ἠδονές, καὶ προ­­­ε­τοι­μά­ζει τὸ σῶμα κατάλληλα, ὥστε νὰ μὴν κα­ταστεῖ ἐμ­πό­διο, ἀλλὰ νὰ ὑπηρε­τή­σει τὴν ἀνάγκη τῆς ψυχῆς τὴν ὥρα τῆς προσευχῆς. Μιὰ τέτοια προσευχὴ αὐ­­ξά­νει τὴν πίστη καὶ γίνεται ζωντανὴ ἐμπειρία ποὺ μᾶς κά­νει νὰ αἰ­σθα­νό­μαστε τὸν Θεὸ ὁλο­ζώντανο μπροστά μας, ἀφοῦ φέρ­νει τὴ Χάρη Του καὶ τὸ θαῦμα στὴ ζωή μας.

Αὐτὰ ἀκριβῶς τὰ δύο πνευματικὰ ὅπλα, τὴν προ­σ­ευχὴ συνδυασμένη μὲ τὴ νηστεία, μᾶς καλεῖ ἡ Ἐκ­κλη­σία μας νὰ χρησιμοποιήσουμε περισσότερο τώρα κατὰ τὴν περίοδο τῆς Μεγάλης Τεσ­σα­ρακοστῆς.

Ἄς συ­­νεχίσουμε λοιπὸν τὸν ἀγώνα μας στὸν πνευματικὸ στί­βο μὲ τὰ ὅ­πλα αὐτά, ἀφοῦ ἀποδεδειγμένα ἀπὸ τὴν ἀσκητικὴ ζωὴ τῶν πατέρων μας ὁδηγοῦν στὴν ἐπιτυχία τοῦ στόχου μας.

Καλὴ δύναμη.

 

Ἰδιαίτερη ἐντύπωση στὴν σημερινὴ Εὐαγγελικὴ περικοπὴ δημιουργεῖ τὸ ὅτι ὁ Χριστὸς θεραπεύοντας τὸν παραλυτικὸ δὲν ἀναφέρεται στὴν πίστη τοῦ ἀρρώστου, ποὺ τελικὰ γίνεται καλά, ἀλλὰ στὴν πίστη ἐκείνων ποὺ τὸν μεταφέρουν. Στὸ θαῦμα ποὺ περιγράφεται στὸ σημερινὸ Εὐαγγέλιο εἶναι ὑπαρκτὴ μιὰ πίστη συλλογική, ποὺ προϋποθέτει συνεργασία, κοινὸ προγραμματισμό, κοινὴ ἐνέργεια.

Στὸ σπίτι ποὺ βρέθηκε ὁ Χριστὸς νὰ μιλᾶ στὰ πλήθη τῶν συγκεντρωμένων, ἡ ἀδιαφορία τῶν πολλῶν ἔφραξε σὰν τεῖχος τὴν πόρτα στὴν ἀνάγκη τοῦ παραλύτου νὰ περάσει, γιὰ νὰ συναντήσει τὸν Λυτρωτή. Ὁ πόθος ὅμως καὶ ἡ ἐπιμονὴ τῶν ὀλίγων ποὺ τὸν μετέφεραν τοὺς ἔκανε νὰ καταφέρουν νὰ ἀνοίξουν πέρασμα ἀπὸ τὸ πιὸ ἀπίθανο μέρος. Ἀνεβαίνουν στὴ στέγη, δημιουργοῦν ἕνα μεγάλο ἄνοιγμα στὴν ὀροφὴ καὶ κατεβάζουν τὸν παραλυτικὸ ἀνάμεσα στὸ πλῆθος, μπροστὰ στὸν Διδάσκαλο.

Ὅταν μὲ κίνητρο τὴν ἀγάπη, ἡ προσωπικὴ πίστη τοῦ ἑνὸς συνταιριάζει μὲ ἐκείνη τῶν ἄλλων, ἡ ἔντασή της πολλαπλασιάζεται. Οἱ μαθητὲς τοῦ Χριστοῦ ἀπὸ τὴν ἀρχὴ δὲν ἔμειναν μονάδες, ἀλλὰ συγκεντρώθηκαν γύρω Του καὶ ἀποτέλεσαν ἕνα ἱερὸ σύλλογο. Στὴ συνέχεια, μὲ τὴν παρουσία τοῦ Παρακλήτου συνέστησαν τὴν Ἐκκλησία. Στὴ μεγάλη αὐτὴ ὀργανικὴ ἑνότητα ἡ πίστη, ἡ ἀγάπη καὶ ἡ προσευχὴ τοῦ κάθε πιστοῦ ἐνισχύονται ἀπὸ τὴν παρουσία τῶν ἄλλων.

Ἡ ἀνταπόκριση τοῦ Χριστοῦ στὴ συλλογικὴ πίστη τῶν ἀνθρώπων αὐτῶν εἶναι ἄμεση, θεραπεύει τὸν ἀσθενή, ἀλλὰ τὰ λόγια Του δημιουργοῦν ἔκπληξη. Ἀπευθυνόμενος στὸν παραλυτικὸ τοῦ λέγει: «Τέκνον, ἀφέωνταί σοι αἱ ἁμαρτίαι σου». Ὁ Χριστὸς δὲν στέκει στὴν ἐπιφάνεια. Ὁ λόγος Του εἰσχωρεῖ στὴν καρδιὰ τοῦ προβλήματος. Πηγαίνει σ’ ἕνα βαθύτερο ἐπίπεδο, πηγαίνει κατ’ εὐθεῖαν στὴν οὐσία.

Στὴ συγκεκριμένη περίπτωση τοῦ παραλυτικοῦ, ἡ συνάφεια ἀσθενείας καὶ ἁμαρτίας, καὶ συνεπῶς ἡ σχέση συγχωρήσεως καὶ θεραπείας ἦταν ἄμεση. Ἀπὸ ’κεῖ ἔπρεπε νὰ ἀρχίσει ἡ θεραπεία, ἀπὸ τὴν ἀπομάκρυνση τῆς νοσογόνου αἰτίας, μὲ τὴ συγχώρηση.

Ἡ πρώτη λέξη, «τέκνον», ἀποκαθιστᾶ τὴ διαταραγμένη σχέση τοῦ παραλυτικοῦ μὲ τὸ Θεάνθρωπο καὶ ἀποτελεῖ τὸν πρόλογο τῆς ἀφέσεως τῶν ἁμαρτιῶν καὶ τῆς ὁριστικῆς θεραπείας.

Οἱ θεραπεῖες αὐτὲς ἀποτελοῦν «σημεῖα» ποὺ δείχνουν ὅτι «νενίκηνται τῆς φύσεως οἱ ὅροι»  καὶ προμηνύματα τῆς γενικότερης ὑπέρβασης τῆς ἀνθρώπινης ὀδύνης, καὶ ἀντιφεγγίζουν τὴν τελικὴ καὶ παγκόσμια νίκη τοῦ Χριστοῦ πάνω στὴν ἁμαρτία καὶ στὴν κάθε λογῆς ἀρρώστια.

Ἡ ἄφεση τῶν ἁμαρτιῶν φανερώνει ἐπίσης τὴν δυνατότητα τοῦ κτιστοῦ ἀνθρώπου νὰ ζήσει τὴν ζωὴ τοῦ ἀκτίστου Θεοῦ. Αὐτὸ εἶναι τὸ ἀφετηριακὸ καὶ θεμελιῶδες θαῦμα τοῦ Κυρίου. Ἐνῷ ἡ Θεϊκὴ προτροπὴ «Ἔγειρε, ἆρον τὸν κράββατόν σου καὶ ὕπαγε εἰς τὸν οἶκον σου» ἀποκαλύπτει τὴν βοήθεια ποὺ προσφέρει ὁ Κύριος στὸν ἄνθρωπο, νὰ ἀνακαλύψει τὴν ἔμπρακτη πατρική του ἀγάπη.

Ὁ ἑορταζόμενος σήμερα μεγάλος ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς στηρίζει, μὲ τὸ ἐκκλησιαστικό του φρόνημα καὶ τὴν θεολογική του συνεισφορά, τὴν διδασκαλία τῆς Ἐκκλησίας, ὅτι ἡ σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου δὲν ἐπιτυγχάνεται μόνον μὲ τὴν ἠθική του τελείωση ἀλλὰ μὲ τὴν μετὰ πίστεως καὶ ἀγάπης προσωπική του κοινωνία μὲ τὸν Χριστό.

Αὐτὴ τὴ βάση τῆς ὀρθοδόξου πίστεως προσφέρει ἡ σημερινὴ Εὐαγγελικὴ περικοπὴ καὶ βεβαιώνει τὴν ἔλευση τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ, τῆς βασιλείας τῆς ἀγάπης, ποὺ ἄρχισε μέσα στὴν ἱστορία μὲ τὴν ἐπὶ γῆς ἔλευσή Του, γιὰ νὰ ὁλοκληρωθεῖ στὴν Δευτέρα ἔνδοξη παρουσία Του.

Ἀμήν.

Στὰ πρόθυρα τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς ἡ Ἐκκλησία μὲ τὸ σημερινὸ Εὐαγγέλιο μᾶς ἀποκαλύπτει τὸ νόημα καὶ τὴν διάσταση τῆς ἀληθινῆς νηστείας.

Ἡ νηστεία εἶναι τὸ πιὸ διαδεδομένο ἀσκητικὸ μέσο τῆς ἐκκλησια-στικῆς μας παράδοσης. Ἡ λέξη σημαίνει τὴν ἀποχὴ ἀπὸ τὶς τροφές. Ὡς πρακτικὴ μὲ θρησκευτικὸ περιεχόμενο τὴ συναντᾶμε σὲ ὅλες σχεδὸν τὶς θρησκεῖες καὶ σχετίζεται κυρίως μὲ τὴν ἐξωτερίκευση τοῦ πένθους, τῆς θλίψης, τῆς ἐσωτερικῆς συντριβῆς καὶ τὴν προετοιμασία γιὰ μεγάλες ἑορτὲς ἢ σπουδαῖες τελετουργίες, ποὺ προϋποθέτουν ἐσωτερικὴ κάθαρση.

Οἱ παλαιοὶ Χριστιανοὶ τηροῦσαν μὲ εὐλάβεια τὶς καθορισμένες νηστεῖες μὲ μόνη δικαιολογημένη ἐξαίρεση τοὺς ἐμπερίστατους ἀδελφοὺς (ἀσθενεῖς, ὁδοιπόρους, νήπια). Ἄλλωστε, γιὰ ὅσους ἀδικαιολόγητα κατα-στρατηγοῦν τὶς νηστεῖες οἱ ἱεροὶ Κανόνες ἐπιβάλλουν αὐστηρὰ ἐπιτίμια. Σήμερα ἡ νηστεία ὡς θεσμὸς εἶναι περιφρονημένη καὶ παρεξηγημένη. Ἄλλοι, παρασυρόμενοι ἀπὸ τὴν γενικευμένη ἐκκοσμίκευση, τὴν παρα-μερίζουν, τὴν προσδιορίζουν κατὰ τὴν κρίση καὶ δυνατότητά τους ἢ καὶ τὴν καταργοῦν, ἐνῷ ἄλλοι τὴν ὑπερτιμοῦν ἀδιάκριτα καὶ τῆς ἀποδίδουν τεράστια σωτηριολογικὴ ἀξία καθιστῶντάς την αὐτοσκοπό.

Ἡ νηστεία, ὅμως, δὲν εἶναι αὐτοσκοπός, εἶναι μέσο τοῦ ἀσκητικοῦ ἀγώνα τοῦ πιστοῦ, τὸ μυστικὸ ὅπλο τοῦ «ἀοράτου πολέμου» του κατὰ τῶν παθῶν, «ἡ μάχαιρα ἥτις ἐκκόπτει πολλὰς κακίας» κατὰ τοὺς Θεοφόρους Πατέρες.

Ἡ ἀληθινὴ νηστεία ἔχει χαρακτῆρα παιδαγωγικὸ καὶ ἀναγωγικό. Διδάσκει, δηλαδή, τὸν ἄνθρωπο νὰ μὴ βασίζεται στὰ ὑλικὰ πράγματα, ὑπενθυμίζοντάς του τὴ σχετικὴ ἀξία τῶν ὑλικῶν ἀγαθῶν, ἐνῷ τὸν ὁδηγεῖ νὰ ξεπεράσει τὴν τυραννία τῆς ὑλικῆς ἀναγκαιότητας καὶ νὰ φθάσει στὸ βασίλειο τῆς ἐλευθερίας τοῦ Πνεύματος.

Ὁ μέγας ἐχθρὸς τῆς νηστείας, ὅπως φαίνεται στὴ σημερινὴ Εὐαγγελικὴ περικοπὴ εἶναι ἡ τυπολατρία καὶ ἡ ὑποκρισία, μὲ μιὰ λέξη ὁ φαρισαϊσμός, αὐτὴ ἡ φοβερὴ πνευματικὴ ἀσθένεια ποὺ πλήττει καὶ ἀκυ-ρώνει κάθε ἐκδήλωση εὐσεβείας.

Ἡ Ἐκκλησία μὲ τὸ θεόπνευστο λόγο τῶν Πατέρων, διὰ τῆς ἱερᾶς ὑμνογραφίας μᾶς προειδοποιεῖ ὅτι ἀληθινὴ καὶ εὐάρεστη στὸ Θεὸ νηστεία δὲν εἶναι ἁπλᾶ ἡ τυπικὴ τήρηση κάποιων περιορισμῶν στὴν διατροφὴ ἀλλὰ γενικὰ ἡ κυριαρχία τοῦ πνεύματος ἔναντι ὅλων τῶν πιεστικῶν ἀναγκῶν τοῦ σώματος.

 «Ἀληθὴς νηστεία ἡ τῶν κακῶν ἀλλοτρίωσις, ἐγκράτεια γλώσσης, θυμοῦ ἀποχή, καταλαλιᾶς, ψευδοῦς καὶ ἐπιορκίας. Ἡ τούτων ἔνδεια, νηστεία ἔστιν ἀληθὴς καὶ εὐπρόσδεκτος» θὰ ἀκούσουμε στὸν ἑσπερινὸ τῆς Καθαρᾶς Δευτέρας.

Οἱ Πατέρες συνιστοῦν ἐπίσης νὰ συνοδεύεται ἡ νηστεία μὲ τὴν ἄσκηση καὶ ἄλλων ἀρετῶν καὶ κυρίως τῆς ἐλεημοσύνης. «Νηστεύεις; Δεῖξον μοι διὰ τῶν ἔργων αὐτῶν. Ποίων ἔργων, φησίν. Ἐὰν ἴδῃς πένητα, ἐλέησον», ὅπως λέει ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος.

Ἡ νηστεία συνδέεται μὲ τὴν κοινωνικότητα τοῦ ἀνθρώπου. Δὲν ἀποσκοπεῖ στὴν ἐγωκεντρικὴ κατάκτηση κάποιου ἀτομικοῦ ἀσκητικοῦ στόχου. Παιδαγωγεῖ τὸν ἄνθρωπο νὰ ἀκολουθεῖ τὸν κοινὸ κατ’ ἀλήθειαν τρόπο ζωῆς «σὺν πᾶσι τοῖς ἁγίοις». Ἀναγκαῖος ὅρος, λοιπόν, γιὰ νὰ ἀρχίσουμε «τὸν καλὸν τῆς νηστείας ἀγῶνα» εἶναι ἡ ἀποκατάσταση τῶν κοινωνικῶν μας σχέσεων σὲ σωστὴ βάση μὲ τὴν ἀπαραίτητη ἀμοιβαία συγχώρηση.

Γι’ αὐτὸ ὁ πρῶτος Κατανυκτικὸς ἑσπερινὸς τῆς Μεγάλης Τεσσαρα­κοστῆς, στὸν ὁποῖο πρέπει νὰ συμμετάσχουμε ὅλοι μας ἀπόψε, ὁλοκληρώνεται σύμφωνα μὲ παλαιὸ μοναστικὸ τυπικὸ στὴν καρδιακὴ ἀνταλλαγὴ τῆς συγχώρησης, ὡς προϋπόθεσης τῆς προσπάθειάς μας καὶ ὀνομάζεται ἑσπερινὸς τῆς συγγνώμης. Μόνον ἔτσι συμπεριφερόμενοι καὶ προσευχόμενοι οἱ Χριστιανοὶ θὰ καταλήξουμε στὴν ἑνότητα τῆς πίστεως καὶ στὴν κοινωνία τῆς ἀγάπης, τὰ ὁποῖα ἑορτάζουμε στὸ τέλος αὐτῆς τῆς πορείας καὶ λειτουργικῆς περιόδου μὲ τὸν Ἀναστάσιμο ἑσπερινὸ τῆς Ἀγάπης.

Καλὴ Σαρακοστή, καλὴ δύναμη στὸν προκείμενο ἀγῶνα.

Ἡ παραβολὴ τοῦ ἀσώτου, ποὺ ἀναγινώσκεται σήμερα, χαρακτηρίστηκε ὡς τὸ «εὐαγγέλιο τῶν εὐαγγελίων». Διότι, ἂν ὑποθέσουμε ὅτι χανόταν ὅλη ἡ ὑπόλοιπη διδασκαλία τοῦ Χριστοῦ, θὰ ἦταν ἀρκετὴ καὶ μόνο αὐτὴ ἡ παραβολὴ γιὰ νὰ μᾶς βεβαιώσει ὅτι ὁ Κύριος εἶναι Θεὸς τῆς ἄπειρης ἀγάπης καὶ φιλανθρωπίας. Θὰ ἦταν ἀρκετὴ γιὰ νὰ περιγράψει τὴν ἱστορία τῆς ἀποστασίας τοῦ κόσμου.

Ἡ ἱστορία τοῦ νεότερου υἱοῦ ποὺ ζήτησε  ἀπὸ τὸν πατέρα τὸ μερίδιό του καὶ ἔφυγε μακριὰ ἀπὸ τὸ σπίτι σπαταλώντας τὴν περιουσία του καὶ «ζῶν ἀσώτως»,  ἀποτυπώνει μὲ τὸν πλεὸν παραστατικὸ τρόπο τὴν τραγωδία τοῦ κάθε ἀνθρώπου ποὺ ἀπομακρύνεται ἀπὸ τὸν Θεὸ καὶ  παραδίδεται στὰ ἁμαρτωλὰ πάθη καὶ τὶς ἐπιθυμίες του. Ἡ ἴδια ἱστορία ὅμως φανερώνει καὶ τὴν ἄπειρη ἀγάπη τοῦ Θεοῦ ὁ ὁποῖος περιμένει τὴ μετάνοια καὶ τὴν ἐπιστροφὴ κάθε ἁμαρτωλοῦ. Περιμένει καὶ τὴ δική μας μετάνοια...

Κανεὶς δὲν μπορεῖ νὰ μείνει ἀσυγκίνητος ὅταν ἀναλογίζεται τὴν πολὺ χαρακτηριστικὴ εἰκόνα τῆς ὑποδοχῆς τοῦ ἀσώτου. Τότε ποὺ ὁ σπλαγχνικὸς πατέρας εἶδε ἀπὸ μακριὰ τὸν ἄσωτο γιό του νὰ ἐπιστρέφει σὲ ἄθλια κατάσταση κι ἔτρεξε,  τὸν ἕσφιξε στὴν ἀγκαλιά του καὶ τὸν καταφιλοῦσε μὲ στοργή. «Καὶ δραμῶν ἐπέπεσεν ἐπὶ τὸν τράχηλον αὐτοῦ καὶ κατεφίλησεν αὐτόν».

Πόσο μᾶς συγκινεῖ αὐτὴ ἡ ἀνοιχτὴ ἀγκαλιὰ τοῦ πατέρα! Τέτοια εἶναι ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ. Μακροθυμεῖ γιὰ τὶς ἁμαρτίες μας καὶ περιμένει τὴν μετάνοιά μας. Μᾶς παρέχει πολλὲς καὶ ποικίλες εὐκαιρίες γιὰ νὰ διορθωθοῦμε. Κι ὅταν δεῖ τὴν διάθεση καὶ μόνον ἐπιστροφῆς, ἀφήνει νὰ συναντήσουμε τὸ ξεχείλισμα τῆς ἀγάπης Του. Μολονότι φέρουμε ἔντονα τοὺς ρύπους καὶ τὴν δυσωδία τῆς ἁμαρτίας, ὁ σπλαγχνικὸς Πατέρας, μᾶς ἀγκαλιάζει καὶ μᾶς καταφιλεῖ. Δέχεται τὴν ἐξομολόγηση καὶ τὴ μετάνοιά μας καὶ θυσιάζει τὸ «μόσχο τὸν σιτευτὸ» γιά νά μᾶς τόν προσφέρει στὴν ἱερὴ τράπεζα τῆς Θείας Κοινωνίας. Ὁ Πανάγαθος Θεός μᾶς ἀναγνωρίζει ὡς ἀγαπημένα παιδιά Του καὶ κληρονόμους τῆς Βασιλείας Του. Ἀλήθεια τί ἄλλο ὑπάρχει στὸν κόσμο ποὺ θὰ μποροῦσε νὰ συγκριθεῖ μὲ τὸ ἀξεπέραστο μεγαλεῖο αὐτῶν τῶν δωρεῶν τῆς θεϊκῆς ἀγάπης;

Καὶ μόνο τὸ ὄνομα τῆς παραβολῆς «τοῦ Ἀσώτου» ἑστιάζει τὴν προσοχή μας στὸ πρόσωπο τοῦ νεότερου γιοῦ, ποὺ ἔγινε ἄσωτος καθὼς ἔφυγε μακριὰ ἀπὸ τὸ σπίτι τοῦ πατέρα.

Ὡστόσο ἀξίζει νὰ προσέξουμε καὶ τὸν ἄλλο γιό. Τὸν πρεσβύτερο τῆς παραβολῆς, ὁ ὁποῖος ἂν καὶ ζοῦσε μέσα στὸ σπίτι, οὐσιαστικὰ ἦταν μακριά.

Ὁ πρεσβύτερος υἱὸς ἐξωτερικὰ φαινόταν ὡς  πιστὸς γιὸς τοῦ πατέρα καὶ ἀκριβὴς τηρητὴς τῶν ἐντολῶν του. Ὡστόσο τὸ γεγονὸς τῆς ἐπιστροφῆς τοῦ μικρότερου ἀδελφοῦ του, ἀνέτρεψε τὴν ἐπιφανειακὰ καλή του εἰκόνα. Ὅταν πληροφορήθηκε ὅτι ἐπέστρεψε ὁ ἄσωτος ἀδελφός του, ἀντὶ νὰ χαρεῖ, ὀργίστηκε καὶ ἀρνήθηκε νὰ λάβει μέρος στὸ πανηγύρι. Μάλιστα μὲ ἐπιθετικὸ τρόπο ξέσπασε ἐναντίον τοῦ πατέρα. Καὶ ἐνὼ καυχόταν γιὰ τὴν τυφλὴ ὑπακοὴ στὸν πατέρα «οὐδέποτε ἐντολήν σου παρῆλθον», τὴν ἴδια στιγμὴ ἀντιστεκόταν μὲ πεῖσμα ὄχι σὲ ἐντολὴ ἀλλὰ στὴν πατρικὴ παράκληση καὶ προτροπὴ νὰ μοιραστεῖ τὴ κοινὴ χαρὰ στὸ σπίτι.

 Ἴσως μᾶς ξαφνιάζει τὸ πρωτοφανὲς ξέσπασμα ἐγωϊσμοῦ, ζηλοτυπίας καὶ φθόνου τοῦ μεγαλύτερου υἱοῦ. Τὸ πιθανότερο ὅμως εἶναι νὰ ζοῦμε κι ἐμεῖς συνειδητὰ ἢ ἀσυνείδητα σὰν  αὐτόν.  Ἀπὸ μικρὰ παιδιὰ μεγαλώνουμε μέσα στὸ σπίτι τοῦ Θεοῦ Πατέρα, τὴν Ἐκκλησία. Κι ἐπειδή, ἐνδεχομένως, ἀποφεύγουμε σοβαρὲς παρεκτροπὲς καὶ πιστεύουμε ὅτι ἐφαρμόζουμε μὲ ἀκρίβεια τὶς ἐντολὲς τοῦ Θεοῦ, εὔκολα διαχωρίζουμε τὴ θέση μας ἀπὸ κάθε ἄσωτο νομίζοντας ὅτι εἶναι αὐτονόητη ἡ θέση μας στὸν Παράδεισο. Ἔτσι ἐπαναπαυόμαστε καὶ θεωροῦμε περιττή τὴν μετάνοια, τὴν ἐξομολόγηση, τὴν προσευχή, τὴ μελέτη τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ καὶ τὴν ἔμπρακτη ἐκδήλωση τῆς ἀγάπης μας στοὺς ἀδελφούς.

Ἀδελφοί, ἄς παραδεχθοῦμε ταπεινὰ τὴν  ἁμαρτωλότητά μας κι ἂς ἀκολουθήσουμε τὴν ὁδὸ τῆς μετανοίας. Εἴτε μοιάζουμε μὲ τὸ νεότερο, εἴτε μὲ τὸν πρεσβύτερο υἱὸ ἂς γνωρίζουμε ὅτι ἡ ἀγκαλιὰ τοῦ Θεοῦ εἶναι ἕτοιμη νὰ μᾶς ὑποδεχθεῖ, ἀρκεῖ νὰ εἴμαστε πρόθυμοι στὴν προτροπή του καὶ ἕτοιμοι νὰ ἀποδεχθοῦμε τὰ δῶρα Του.

Ἀγαπητοί μου χριστιανοί, κάθε φορὰ ποὺ διαβάζεται στὴν Θεία Λειτουργία τὸ ἱερὸ Εὐαγγέλιο, ἔχουμε μπροστά μας τὸν ἴδιο τὸν Κύριο νὰ μᾶς ὁμιλεῖ. Αὐτὸς διδάσκει τὴν ἀλήθεια τῆς Πίστεως καὶ  μᾶς προτρέπει νὰ αὐξηθοῦμε σὲ κάθε ἀρετή. Τὰ περιστατικὰ ἀπὸ τὸν ἐπίγειο βίο του, ἀλλὰ καὶ τὰ πρόσωπα ποὺ τὸν πλησιάζουν, γίνονται γιὰ μᾶς ἀφορμὴ νὰ μάθουμε πῶς θὰ βαδίσουμε τὸν δρόμο τῆς ἀρετῆς, ποὺ ὁδηγεῖ στὴ σωτηρία. Κάθε Κυριακὴ ἡ Ἐκκλησία διαλέγει καὶ ἕνα ξεχωριστὸ ἀγώνισμα, γιὰ νὰ μᾶς ἀσκήσει. Σήμερα μᾶς καλεῖ νὰ ἀγωνισθοῦμε στὰ ἀγωνίσματα τῆς πίστεως καὶ τῆς ταπεινώσεως.

Τὶ εἶναι γιὰ ἐμᾶς τοὺς Χριστιανοὺς ἡ πίστη; Εἶναι ἡ ἀπόλυτη ἐμπιστοσύνη στὸν ἴδιο τὸν Χριστό. Νὰ τὸν πιστεύουμε ὡς ἀληθινὸ Θεὸ καὶ μόνο Σωτήρα τοῦ κόσμου. Νὰ ἀποδεχόμαστε χωρὶς ἀμφιβολίες ὅλα ὅσα ἐκεῖνος μᾶς ἀποκαλύπτει καὶ ὅλα ὅσα μᾶς διδάσκει γιὰ τὴν καθημερινή ζωή. Καὶ τὶ εἶναι ἡ ταπείνωση; Νὰ ἔχουμε συναίσθηση ποιοὶ εἴμαστε καὶ ποιὰ εἶναι ἡ πραγματική μας ἀξία. Νὰ ἀναγνωρίζουμε τὴν ἀδυναμία καὶ τὴν ἀτέλειά μας.

 Ὅταν μὲ τὴν ταπείνωση καταλάβουμε πόσο μικροὶ καὶ ἀδύναμοι εἴμαστε μπροστὰ στὸν Χριστό, τότε πιστεύουμε στὴν παντοδύναμη θεότητά του καὶ τηροῦμε πρόθυμα τὶς ἐντολές του. Ὅταν ὅμως μᾶς λείπει ἡ ταπείνωση καὶ ἔχουμε μεγάλη ἰδέα γιὰ τὸν ἑαυτό μας, τότε δὲν μποροῦμε νὰ παραδεχθοῦμε τὸν Χριστό ὡς Κύριο, οὔτε νὰ ὑποταχθοῦμε στὸ θέλημά Του. Ἡ ἐμπειρία τῶν ἁγίων δείχνει ὅτι ἡ πίστη καὶ ἡ ταπείνωση πορεύονται πάντα μαζί. Ἡ ταπείνωση δείχνει τὴν πίστη καὶ ἡ πίστη ὁδηγεῖ στὴν ταπείνωση. Αὐτὰ τὰ δύο ἀποτελοῦν βασικὰ καὶ ἀπαραίτητα γνωρίσματα τοῦ ἀνθρώπου τοῦ Θεοῦ. Γι’ αὐτὸ καὶ ἡ Ἐκκλησία θέλει μὲ ἔμφαση νὰ μᾶς τὰ ὑπενθυμίσει. Τὸ περιστατικὸ τῆς Χαναναίας, ποὺ περιλαμβάνει ἡ σημερινὴ εὐαγγελικὴ περικοπή, ἔχει αὐτὸ τὸν σκοπό.

Ἡ Χαναναία εἶναι μία γυναίκα ποὺ γεννιέται, μεγαλώνει καὶ ζεῖ μέσα σὲ εἰδωλολατρικὸ περιβάλλον. Ἔχοντας μία κόρη δαιμονισμένη  ἀκούει γιὰ τὸν Χριστό, τόν συναντᾶ καὶ δείχνει μεγάλη πίστη στὸ πρόσωπό Του, ἐπειδὴ ταπείνωση. Σὲ ἀντίθεση μὲ πολλοὺς Ἰουδαίους ποὺ δὲν τὸν πλησιάζουν ἤ τὸν διώχνουν ἀπὸ τὸν τόπο τους, ὅπως οἱ Γαδαρηνοί. Ἡ Χαναναία δείχνει ἐπίσης τὴν πίστη της, ὅταν παραδέχεται τὸν Χριστό ὡς «υἱὸ Δαυῒδ», δηλαδὴ ὡς τὸν Μεσσία, καὶ ζητεῖ νὰ τὴν ἐλεήσει. «Ἐλέησόν με, υἱέ Δαυῒδ. Ἡ θυγάτηρ μου κακῶς δαιμονίζεται». Δείχνει ἀκόμη τὴν πίστη της, ὅταν ὁ Χριστὸς φαίνεται νὰ μὴν τὴν προσέχει καθόλου καὶ ἐκείνη ἐπιμένει νὰ τὸν παρακαλεῖ. Κι ὅταν ὕστερα ἀπὸ ὥρα ὁ Χριστὸς ἀπευθύνεται σ’αὐτὴν, τῆς ὁμιλεῖ περιφρονητικὰ. «Δὲν εἶμαι σταλμένος παρὰ στὰ πρόβατα τῆς γενεᾶς τοῦ  Ἰσραήλ», τῆς λέει. Ἐκείνη δὲν ὑποχωρεῖ. Κάποιος ἄλλος στὴ θέση της θὰ εἶχε ἀπογοητευθεῖ. Σ’ αὐτὸ τὸ κρίσιμο σημεῖο ὁ Χριστὸς τὴ δυσκολεύει ἀκόμη περισσότερο, καθὼς τῆς ἀπευθύνει λόγους πολὺ σκληρούς. «Δὲν εἶναι σωστὸ νὰ πάρω τὸ ψωμὶ τῶν παιδιῶν καὶ νὰ τὸ ρίξω στὰ σκυλιὰ». Κάθε νέος λόγος τοῦ Χριστοῦ εἶναι καὶ πιὸ προσβλητικός. Κι ὅμως ἡ Χαναναία, ἀντὶ νὰ ἀπογοητευθεῖ, δείχνει ἀσυνήθιστη πίστη. «Ναί, Κύριε, ἀλλὰ καὶ τὰ σκυλιὰ τρῶνε ἀπὸ τὰ ψίχουλα ποὺ πέφτουν ἀπὸ τὸ τραπέζι τῶν κυρίων τους». Δὲν πληγώνεται ἀπὸ τὶς προσβολές, οὔτε ἀγανακτεῖ. Μὲ τὴν ταπείνωσή της ἀνεβαίνει πιὸ ψηλά. Ὁ Χριστὸς ὀνομάζει τοὺς Ἰουδαίους παιδιά καὶ ἐκείνη τοὺς ὀνομάζει κυρίους. Τὴν ἴδια ὁ Χριστὸς τὴν παρομοιάζει μὲ σκυλί, ἀλλὰ ἐκείνη δὲν ἀντιλέγει στὸν περιφρονητικό λόγο. Γεμάτη ἀπὸ ταπείνωση, τὸ ἀποδέχεται. Καὶ τὸ πιὸ θαυμαστὸ εἶναι ὅτι αἰσθάνεται ὅτι καὶ σὰν σκυλὶ δικαιοῦται κάτι ἀπὸ τὸ περίσσευμα ποὺ ὁ Χριστὸς δίνει στὰ παιδιά του.

Μὲ αὐτὴ τὴ στάση της ἡ Χαναναία ἀποδεικνύεται πρωταθλήτρια στὴν πίστη καὶ στὴ ταπείνωση. Ξεπερνᾶ ὄχι μόνο τοὺς Ἰουδαίους, ποὺ ὁμιλοῦν μὲ ἔπαρση καὶ αὐθάδεια μπροστὰ στὸ Χριστό, ἀλλὰ καὶ ἐκείνους ποὺ εἶναι κοντά του καὶ δυσπιστοῦν στὸν λόγο Του. Ἡ Χαναναία τέλος κάμπτει τὸν ἴδιο τὸν Χριστό, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ θεραπεύει τὴν κόρη της.

 Τώρα μποροῦμε νά κατανοήσουμε τὴν αἰτία ποὺ ὁ Χριστὸς τῆς παρουσίασε τόσο μεγάλες δυσκολίες. Ὁ παιδαγωγικός Του τρόπος ὁδήγη-σε τὴν ἴδια καὶ ἀποκάλυψε στοὺς ἄλλους τὴ δύναμη ποὺ μπορεῖ νὰ προκαλεῖ τὸ θαῦμα «Ὦ γύναι, μεγάλη σου ἡ πίστις· γενηθήτω σοι ὡς θέλεις»

Ἀδελφοί μου, αὐτὴ ἡ δύναμις εἶναι τὸ ζητούμενο τοῦ κάθε ἀνθρώπου μέσα στὴν ἱστορία, προκειμένου νὰ ἰσορροπίσει ἡ ζωή καὶ νὰ ἐξασφαλισθεῖ ἡ σωτηρία. Ἄς ἔχουμε τή βεβαιότητα γιὰ νὰ μὴ χάνουμε χρόνο, ὅτι ἡ πίστη καὶ ἡ ταπείνωση τῆς Χαναναίας εἶναι διαχρονικὰ ὁ κινητήριος μοχλὸς αὐτῆς τῆς δύναμης.

Ἡ σημερινὴ Εὐαγγελικὴ περικοπὴ μᾶς ὑπενθυμίζει ἕνα ἀπὸ τὰ περιστατικὰ ποὺ ἀναφέρονται στὴν πορεία τοῦ Χριστοῦ στὰ Ἱεροσόλυμα. Ἀνεβαίνοντας, λοιπὸν, γιὰ τὴν Ἱερουσαλήμ, ἔπρεπε νὰ περάσει ἀπὸ τὴν Ἱεριχώ. Ἔξω ἀπὸ αὐτὴν τὴν πόλη εἶχε καθίσει κάποιος τυφλός, ζητῶντας τὴν βοήθεια τῶν περαστικῶν. Ὁ Κύριος δὲν ἀγνοεῖ τὸν ἄνθρωπο ποὺ τοῦ ζητεῖ βοήθεια. Στέκεται, συζητεῖ μαζί του. Τοῦ δίνει αὐτὸ ποὺ χρειάζεται.

Στὴ διαδρομὴ τῆς ζωῆς μας, στὶς διάφορες φάσεις τῆς δουλειᾶς μας, παρουσιάζονται ἄνθρωποι μὲ ποικίλες ἀνάγκες. Κάποτε ἡ φωνή τους εἶναι σαφής. Ἄλλοτε ἡ ἱκεσία τους εἶναι μυστική, σιωπηλὴ καὶ ἀθόρυβη ἀπὸ τὴν συστολή. Γι’ αὐτὸ ἂς μὴν κλεινόμαστε στὶς ἀπασχολήσεις μας. Ἄς μὴν ἀπομονωνόμαστε διαρκῶς στὸν ἑαυτό μας. Ἄς γίνουμε εὐαίσθητοι στὶς ἀνάγκες τῶν ἄλλων. Εἶναι σημαντικὸ νὰ ὑπογραμμίσουμε μὲ ἔμφαση καὶ ἔνταση ὅτι ὁ τυφλός, γιὰ τὸν ὁποῖο μιλεῖ τὸ σημερινὸ Εὐαγγέλιο, δὲν συμβολίζει μόνο τοὺς ταπεινοὺς καὶ καταφρονημένους τοῦ κόσμου, ποὺ ὁ Χριστὸς ζητάει νὰ προσέξουμε, ἀλλὰ καὶ τὸν ξεχασμένο πνευματικὸ ἑαυτό μας, ὁ ὁποῖος παραμένει ἂν ὄχι ἐντελῶς τυφλός, πάντως μὲ τραγικά μειωμένη τὴν ὅρασή του. Καὶ αὐτὸ γιατὶ δὲν βλέπει τοὺς πνευματικοὺς κινδύνους ποὺ τὸν ἀπειλοῦν. Δὲν μπορεῖ νὰ νιώσει τὶς πνευματικὲς ἐμπειρίες ποὺ ἡ ἐν Χριστῷ ζωὴ ἀποκαλύπτει. Δὲν συνειδητοποιεῖ ὅτι κάθε Θεία Λειτουργία μᾶς φέρνει σὲ ἐπαφὴ μὲ τὴν ζωὴ τῶν ἁγίων. Μᾶς βοηθάει νὰ αἰσθανθοῦμε κάπως καλύτερα πόσο χαλασμένη εἶναι ἡ πνευματική μας ὅραση. Μᾶς βοηθάει νὰ συνειδητοποιήσουμε τὸν βαθμὸ τῆς πνευματικῆς μας τυφλότητας.

Προκύπτει, ὅμως, ἕνα ἐρώτημα. Γιατὶ ἆραγε παρατείνεται ἡ πνευματική μας τυφλότητα; Ἴσως γιατὶ ἡ φιλαυτία καὶ ὁ ἐγωισμός μας στέκονται ἐμπόδια. Συνήθως πιστεύουμε ὅτι ἡ ἱκανότητά μας στὴν ἐπιστήμη καὶ στὴν παντοδύναμη στὶς ἡμέρες μας τεχνολογία, μπορεῖ νὰ μᾶς θεραπεύσει. Θαμπωμένοι ἀπὸ τὰ ἐπιτεύγματα καὶ τὰ ἅλματα τῆς προόδου καὶ τῆς ἐξέλιξης τοῦ ἀνθρώπινου πολιτισμοῦ, στηρίζουμε ὑπερβολικὲς ἐλπίδες στὶς δυνατότητές μας καὶ ἀδιαφοροῦμε γιὰ τὸν Θεὸ ποὺ δίνει τὸ φῶς καὶ εἶναι ὁ ἴδιος τὸ Φῶς καὶ ἡ πηγή του. Τυφλωμένοι ἀπὸ τὰ πολλὰ φῶτα ἀφήνουμε μέσα μας νὰ σβήσει τὸ ἀληθινὸ φῶς.

Καὶ ὅμως ὁ Θεὸς μέσα ἀπὸ τὶς πολλὲς καὶ ποικίλες περιστάσεις καὶ συνθῆκες τῆς καθημερινότητάς μας, μᾶς δίνει εὐκαιρίες νὰ τὸν συναντήσουμε οὐσιαστικότερα. Νὰ συνειδητοποιήσουμε τὸ πέρασμα τοῦ Χριστοῦ στὸ δρόμο τῆς δικῆς μας ζωῆς. Καὶ ἐκεῖ καταλαβαίνουμε τὸ χρέος μας νὰ Τὸν βλέπουμε μέσα ἀπὸ τοὺς ταπεινοὺς καὶ τοὺς καταφρονημένους. Μέσα ἀπὸ τὴν ἐπιθυμία μας νὰ θεραπευθοῦμε ἀπὸ τὴν πνευματική μας τυφλότητα καὶ νὰ φωνάξουμε σὰν τὸν τυφλὸ «Ἰησοῦ, ἐλέησόν με».

Ὑπάρχει βέβαια καὶ μιὰ ἄλλη πτυχὴ στὴν θεραπεία τοῦ τυφλοῦ τῆς Ἱεριχοῦς. Ὁ πόθος του γιὰ τὸν Χριστὸ καὶ τὰ ἐμπόδια ποὺ τοῦ παρουσίαζαν οἱ ἄλλοι. Μᾶλλον δὲν τὸν ὤθησε στὸν Χριστὸ ἡ δυστυχία του, ἀλλὰ ἡ ἐπιμονή του, ποὺ μᾶς καταπλήσσει. Εἶχε δεῖ καὶ εἶχε διακρίνει καλύτερα ἀπὸ τοὺς ἄλλους, ποὺ εἶχαν μάτια, τό μεσσία Χριστὸ καὶ εἶχε ἀναγνωρίσει τὴν ἀγαπῶσα δύναμή Του. Ἕνα πλῆθος ἀπὸ ἐμπόδια στάθηκαν ἀνάμεσα στὸν τυφλὸ καὶ τὸν Χριστό. Αὐτὰ ἦταν καταρχὰς ἡ ἀρρώστια του, ὁ πολὺς κόσμος, ἡ ἱερότητα τῆς ὥρας τῆς διδασκαλίας, οἱ ἐπιπλήξεις τοῦ κόσμου νὰ σωπάσει. Κανένα, ὅμως, ἀπὸ τὰ ἐμπόδια αὐτὰ δὲν ἀποδείχθηκε ἀνυπέρβλητο. Ὁ πόθος του νὰ συναντήσει τὸν Χριστό, νὰ βρεῖ τὸ φῶς του, ξεπέρασε κάθε φραγμό. Ὁ πόθος του καὶ ἡ ἐπιμονή του κάνουν τὸ θαῦμα.    

Ἀγαπητοὶ ἀδελφοί, μέσα στὸ πλῆθος τῶν ἀνθρώπων ποὺ περιστοίχιζαν τὸν Χριστὸ, γιὰ νὰ ἀκούσουν τὴν διδασκαλία Του, ἡ ἐπιμονὴ καὶ ἡ πίστη τοῦ τυφλοῦ ξεπερνᾶ ὅλα τὰ ἐμπόδια τοῦ ἐνοχλημένου πλήθους, ποὺ προσπάθησε νὰ τὸν σταματήσει, γιὰ νὰ ἀκούσει μιὰ διδασκαλία ποὺ τὸ κατέπλησσε. Ὅμως καὶ ὁ Χριστὸς στὴν ἐπιμονὴ τοῦ τυφλοῦ διακόπτει τὴν δύναμη τοῦ λόγου, γιὰ νὰ ἐκδηλώσει τὴν ἀγάπη τοῦ ἔργου Του. Καὶ αὐτὸ, γιὰ νὰ μὴν ξεχνᾶμε ὅτι ἡ πίστη χωρὶς ὀρθὴ πράξη μπορεῖ νὰ σταθεῖ ἐμπόδιο στὸν καλοπροαίρετο ἄνθρωπο, ποὺ θέλει νὰ συναντήσει τὸν Χριστό. Ἀλλὰ καὶ ἐκεῖνος ποὺ πραγματικὰ Τὸν ἐμπιστεύεται δὲν κάμπτεται, ἀκόμη καὶ ἀπὸ τὰ ἀνυπέρβλητα ἐμπόδια ποὺ ἐνδεχομένως θὰ συναντήσει, τὰ ὁποῖα προκύπτουν συνήθως ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους τῆς πίστης. Αὐτὲς οἱ δυὸ ἀλήθειες εἶναι σίγουρα διαστάσεις τοῦ θαύματος τῆς πνευματικῆς μας ὅρασης, ποὺ πραγματώνεται μέσα μας μὲ τὴν χάρη τοῦ Θεοῦ. Ἀμὴν.

Ἀποκαλυπτικὴ φαίνεται στὸ βάθος, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, ἡ σημερινὴ Εὐαγγελικὴ περικοπή. Τὸ περιεχόμενό της, οἱ ἀλήθειες καὶ ὁ τρόπος, μὲ τὸν ὁποῖο αὐτὲς ἐκφράζονται, μᾶς ὁδηγοῦν στὸν ἴδιο τὸ Θεό. Αὐτὸς εἶναι στὴν πραγματικότητα ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος δρᾶ καὶ ἐνεργεῖ.

Ὁ Εὐαγγελιστὴς Μάρκος ὅταν γράφει «ἀρχὴ τοῦ Εὐαγγελίου Ἰησοῦ Χριστοῦ, Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ», θέλει νὰ φανερώσει τὸ σχέδιο τῆς οἰκονομίας τοῦ Θεοῦ, τὸ ὁποῖον ἔγινε γνωστὸ διὰ τῶν προφητειῶν. Αὐτὲς οἱ προφητεῖες ἐκπληρώνονται στὸ πρόσωπο τοῦ Ἰωάννου τοῦ Προδρόμου, ὁ ὁποῖος κλείνει τὴν παλαιὰ ἐποχὴ καὶ στέκεται στὴν ἀρχὴ τῆς νέας ἐποχῆς τοῦ Μεσσία.

«Ἀρχὴ τοῦ Εὐαγγελίου» ἔγινε ὁ Ἰωάννης ὁ Πρόδρομος. Εἶναι ὁ ἀπεσταλμένος τοῦ Θεοῦ ποὺ στέλνεται πρὶν ἀπὸ τὸν Χριστὸ (γιὰ νὰ προετοιμάσει τὴν ὁδὸ τοῦ Κυρίου). Εἶναι ἀκόμη, κατὰ τὸν Προφήτη Ἡσαΐα, «ἡ φωνὴ ἑνὸς ἀνθρώπου ποὺ φωνάζει στὴν ἔρημο καὶ καλεῖ τοὺς ἀνθρώπους νὰ ἑτοιμάσουν τὴν ὁδὸ τοῦ Κυρίου». Τοὺς καλεῖ νὰ ἑτοιμαστοῦν γιὰ νὰ ὑποδεχθοῦν τόν μεσσία.

Ὁ Ἰωάννης ὁ Πρόδρομος «ἦν ἐν ταῖς ἐρήμοις» καὶ ὕστερα ἀπὸ πνευματικὴ προετοιμασία, νηστεία καὶ προσευχή, κατ’ ἐντολὴ ἦρθε στὴν ἔρημο τοῦ Ἰορδάνου καὶ ἄρχισε νὰ κηρύττει μετάνοια καὶ νὰ βαπτίζει τοὺς Ἰουδαίους. Ἡ ἀσκητική του ἐμφάνιση (φοροῦσε ἕνα ἔνδυμα κατασκευασμένο ἀπὸ τρίχες καμήλου καὶ στὴ μέση του μιὰ δερμάτινη ζώνη), καθὼς καὶ ἡ τροφή του (μέλι ἄγριο καὶ χόρτα), συνθέτουν τὴν προφητική του μορφή. Τὸ προφητικό του κήρυγμα εὑρίσκει ἀπήχηση στὸ λαό, καθὼς ἀπὸ τὴν Ἰουδαία καὶ τὰ Ἱεροσόλυμα πηγαίνουν ἄνθρωποι στὴν ἔρημο τοῦ Ἰορδάνου νὰ δοῦν καὶ νὰ ἄκούσουν τὸν προφήτη. Οἱ λόγοι του συγκινοῦν τὶς καρδιὲς καὶ πολλοὶ ὁδηγοῦνται σέ μετάνοια. Ἀπόδειξη τῆς μετανοίας τους, τῆς ἐπιστροφῆς τους στὸ Θεό, ἦταν ἡ ἐξομολόγηση, τὴν ὁποῖα ἀκολουθοῦσε τὸ βάπτισμα στὸν Ἰορδάνη ποταμό.

Ἀνάμεσα στὰ πλήθη ἦσαν καὶ Φαρισαῖοι καὶ Γραμματεῖς. Πολλοὶ ἀπ’ αὐτοὺς ἔμειναν ἁπλοὶ θεατές. Δὲν πίστεψαν στὸ κήρυγμα τοῦ Προδρόμου καὶ ἀπέρριψαν τὸ βάπτισμα τῆς μετανοίας. Ἔτσι, οἱ ἴδιοι προδιέγραψαν γιὰ ἀργότερα τὴ στάση τους ἀπέναντι στὸ Χριστό. Ὅταν ρώτησε ὁ Κύριος τοὺς Φαρισαίους: «Τὸ βάπτισμα Ἰωάννου πόθεν ἦν, ἐξ οὐρανοῦ ἢ ἐξ ἀνθρώπων», αὐτοὶ σκέπτοντο πονηρά. Ἄν ἀπαντοῦσαν «ἐξ ἀνθρώπων», φοβοῦνταν τὰ πλήθη μήπως τοὺς λιθοβολήσουν, διότι ἔλεγαν ὅλοι θεωροῦσαν τὸν Ἰωάννη προφήτη. Κι ἂν ποῦμε ὅτι ἦταν ἀπὸ τὸν Θεό, θὰ τοὺς ρωτοῦσε τότε: «Γιατί, λοιπόν, δὲν πιστεύσατε;». Γι’ αὐτὸ εἶπαν ὅτι δὲν γνωρίζουν. Ὁ λαὸς ὅμως συνέλαβε σωστὰ τὸ μήνυμα καὶ ἔτρεχε στὴν ἔρημο, ὅπου ἄκουε τὴν ἐλπίδα του καὶ τὴν πίστη του στὶς ἐπαγγελίες τοῦ Θεοῦ γιὰ τὸν ἐρχόμενο Μεσσία.

Τὰ λόγια τοῦ Ἁγίου Εὐαγγελιστοῦ Μάρκου, «ἀρχὴ τοῦ Εὐαγγελίου Ἰησοῦ Χριστοῦ» παρουσιάζουν κάποια ἐπικαιρότητα. Βρισκόμαστε στὴν ἀρχὴ τοῦ νέου χρόνου. Ἡ διάκριση βέβαια αὐτὴ τοῦ χρόνου σὲ παλιὸ καὶ νέο εἶναι συμβατική. Τὴν δεχόμεθα ὅμως, ὅπως ἐπικράτησε. Ἔτσι κατὰ τὴν ἀρχὴ τοῦ χρόνου διατυπώνονται εὐχὲς καὶ λαμβάνονται ἀποφάσεις ποὺ ἔχουν σχέσεις μὲ τὴν οἰκονομική, κοινωνικὴ καὶ πνευματικὴ ζωὴ τοῦ ἀνθρώπου. Στὶς πρῶτες ἡμέρες τοῦ χρόνου ἡ Ἐκκλησία παρουσιάζει τὴν ἀρχὴ τοῦ Εὐαγγελίου τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ἐμεῖς, ποὺ ἀφήσαμε τὸν παλαιὸ χρόνο καὶ περάσαμε στὸ νέο χρόνο, τί θὰ θέσουμε ὡς ἀρχή, ὡς θεμέλιο στὴ ζωή μας μέσα στὸ νέο χρόνο; Τί ἄλλο, ἐκτὸς ἀπὸ τὸ Εὐαγγέλιο, εἶναι καλύτερο θεμέλιο γιὰ νὰ οἰκοδομήσουμε τὴν ζωή μας στὸ παρὸν ἀλλὰ καὶ στὸ μέλλον;

Τὸ Εὐαγγέλιο, λοιπόν, θεμέλιο τῆς προσωπικῆς ζωῆς, τῆς οἰκογένειας, τῆς κοινωνίας, τοῦ κόσμου ὁλοκλήρου. Τὸ Εὐαγγέλιο ἀρχὴ καὶ θεμέλιο τῆς ζωῆς μας. Κέντρο τοῦ Εὐαγγελίου εἶναι ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς ποὺ κηρύττει, θαυματουργεῖ, πάσχει καὶ ἀνασταίνεται. Εἶναι ἀκόμη ὁ Ἰησοῦς, αὐτός, τὸν ὁποῖο κηρύττουν οἱ Ἀπόστολοι, οἱ Ἄγιοι Πατέρες καὶ ἡ Ἐκκλησία ἀδιάκοπα, μέχρις ὅτου κηρυχθεῖ τὸ Εὐαγγέλιο «πάσῃ τῇ κτίσει», δηλαδὴ σ’ ὅλο τὸν κόσμο.

Τὸ Εὐαγγέλιο εἶναι ἡ ἀρχὴ καὶ τὸ θεμέλιο τῆς ζωῆς μας. Ὅσοι ἐφάρμοσαν τὸ Εὐαγγέλιο, ἄλλαξαν οὐσιαστικά, ξεπέρασαν τὸν πόνο καὶ τὶς θλίψεις, ἔδωσαν νόημα στὴ ζωή τους καὶ ἀνεδείχθησαν ἀκόμη καὶ ἅγιοι. Ἀλλὰ καὶ ἔθνη, ποὺ ἐφάρμοσαν τὸ Εὐαγγέλιο σ’ ὅλους τοὺς τομεῖς τῆς κοινωνικῆς ζωῆς, στὴν Δικαιοσύνη, στὴν Παιδεία, στὴν Τέχνη, στὴν Πολιτική, στὴν Οἰκονομία δημιούργησαν πολιτισμὸ καὶ εὐημερία.

Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί,

ἀφήνοντας τὸν παλαιὸ χρόνο μαζὶ μὲ τὸν παλαιὸ ἄνθρωπο, ἂς προχωρήσουμε στὸ νέο χρόνο μὲ ἀρχὴ καὶ θεμέλιο στὴ ζωή μας τὸ Εὐαγγέλιο, γιὰ νὰ γίνουμε Καινὴ Κτίση, ἑνωμένοι στὴ στρατιὰ τῶν Ἁγίων ποὺ δέχθηκαν τὸ Εὐαγγέλιο καὶ ἀγωνίσθηκαν γιὰ τὴν ἐπικράτηση τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ ἐπὶ τῆς γῆς. Ἀμήν.