en ru
05 anastash1

Χριστὸς ἀνέστη ἐκ νεκρῶν,
θανάτῳ θάνατον πατήσας
καὶ τοῖς ἐν τοῖς μνήμασι ζωὴν χαρισάμενος.
xr2

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ
ΜΕΣΟΓΑΙΑΣ & ΛΑΥΡΕΩΤΙΚΗΣ

Πρωτ. 275
Ἀριθμ.
Διεκπ. 153/26-3-2018


Κυριακὴ τοῦ Πάσχα 2018


ΠΑΣΧΑΛΙΟΣ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ
(136Η )

Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί,

ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ!

«Χαρᾶς καὶ φωτὸς τὰ πάντα πεπλήρωται». Ἡ Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου εἶναι «ἑορτῶν ἑορτὴ καὶ πανήγυρις πανηγύρεων», ποὺ μᾶς γεμίζει μὲ χαρά, φῶς, ἐλπίδα καὶ ζωή. Καὶ τοῦτο διότι, ὅπως διακηρύσσει ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος:

«Ἀνέστη Χριστὸς καὶ νεκρὸς οὐδεὶς ἐπὶ μνήματος,
   ὁ Ἅδης ἐπικράνθη καὶ γὰρ ἐνεκρώθη.
   Μηδεὶς οὖν φοβείσθω θάνατον• ἠλευθέρωσε γὰρ ἡμᾶς τοῦ Σωτῆρος ὁ θάνατος».

Ὁ Κύριος, μὲ τὴν Ἀνάστασή Του, κατήργησε τὸν θάνατο, ἐνίκησε τὴν αἰτία τοῦ θανάτου, δηλαδὴ τὴν ἁμαρτία, καὶ συνέτριψε «τὸν τὸ κράτος ἔχοντα τοῦ θανάτου, τοὐτέστι τὸν διάβολον». Γι’ αὐτὸ καὶ ὅταν ψάλλουμε ἀτέλειωτες φορὲς καὶ μὲ ἱερὸ ἐνθουσιασμὸ τὸν νικητήριο παιᾶνα «Χριστὸς Ἀνέστη ἐκ νεκρῶν θανάτῳ θάνατον πατήσας καὶ τοῖς ἐν τοῖς μνήμασι ζωὴν χαρισάμενος», διαδηλώνουμε τὴν πίστη μας ὅτι ὅλοι, γνωστοὶ καὶ ἄγνωστοι, ποὺ βρίσκονται στὰ μνήματα, ἐνῷ τοὺς ἀποχαιρετήσαμε ὡς νεκροὺς, τώρα εἶναι ἀναστημένοι καὶ ἀπολαμβάνουν τὸ θεῖο δῶρο τῆς ζωῆς. Οἱ τάφοι, ἐνῶ εἶναι γεμᾶτοι μὲ νεκρὰ σώματα, στὰ σπλάγχνα τους φιλοξενοῦν ἀναστημένους ἀνθρώπους, ποὺ σὰν ἄλλοι σπόροι ἑτοιμάζονται νὰ βλαστήσουν καὶ νὰ καρπίσουν στὴ βασιλεία τοῦ Θεοῦ.

Ἡ Ἀνάσταση τὸ πρῶτον συνέβη ἐντὸς του τάφου. Αὐτὴν τὴν θεολογικὴ ἀλήθεια γιορτάζουμε τὴν ἡμέρα τοῦ Μεγάλου Σαββάτου. Ὁ Κύριος τὸ Μέγα Σάββατο «τῇ σαρκὶ μὲν σαββατίζει», δηλαδὴ τὸ σῶμα Του εἶναι σὲ κατάπαυση, στὴν πραγματικότητα ὅμως εἶναι σὰν λιοντάρι ποὺ κοιμᾶται, «ἀναπεσὼν κεκοίμησαι ὡς λέων», ψάλαμε μόλις χθές. Στὸν τάφο εἶναι σωματικῶς, στὸν Ἅδη ὅμως συνυπάρχει «μετὰ ψυχῆς ὡς Θεός». Ἔτσι, Θεὸς ὢν κατέρχεται στὸν Ἅδη «κατάστικτος τοῖς μώλωψι καὶ πανσθενουργός» καὶ μὲ τὴν ζωαρχική Του παλάμη «τὰ τοῦ θανάτου κλεῖθρα διεσπάραξε» καὶ «συνέτριψε μοχλοὺς αἰωνίους, κατόχους πεπεδημένων», συνανιστῶν, συμπαρασύρων μαζί Του «παγγενῆ τὸν Ἀδάμ». Τί μεγάλο καὶ συγκλονιστικὸ γεγονός! «Θανάτου ἑορτάζομεν νέκρωσιν».

Μὲ τὰ λόγια αὐτά, ποὺ ἄλλα ψάλλονται τὸ Μέγα Σάββατο καὶ ἄλλα τὴν Κυριακὴ τοῦ Πάσχα, ὁμολογεῖται τὸ μυστήριο τῆς καθόδου τοῦ Κυρίου στὸν Ἅδη ἀφ’ ἑνός, καὶ τῆς συντριβῆς τῶν δεσμῶν τῆς ἁμαρτίας καὶ τῆς ἀναστάσεως ὅλων τῶν ἀνθρώπων ἀφ’ ἑτέρου.

Αὐτὸς εἶναι καὶ ὁ λόγος, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, ποὺ στὴν παννυχίδα τοῦ Πάσχα ψάλλουμε τὸν Κανόνα τοῦ Μεγάλου Σαββάτου καὶ ἀμέσως μετὰ ἀπὸ αὐτὸν τὸν Κανόνα τῆς Ἀναστάσεως. Ὅπως ἐπίσης, στὴν Ὀρθόδοξη Παράδοση τὸ γεγονὸς τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου εἰκονίζεται μὲ τὴν «εἰς Ἅδου Κάθοδον» καὶ ὄχι μὲ τὴν ἔξοδο τοῦ Κυρίου ἐκ τοῦ τάφου. Ὁ Κύριος εἶναι ζῶν «νεκρός», ἀλλὰ «ζωαρχικότατος» μέσα στὸν Τάφο. Τὰ συντρίμμια ποὺ ἀπεικονίζονται μέσα στὰ σπήλαια τοῦ Ἅδου, τὰ καρφιά, τὰ κλειδιά, οἱ ἁλυσίδες, οἱ μοχλοί, οἱ σπασμένες πόρτες, καὶ ἡ ὁρμὴ μὲ τὴν ὁποία ἀνασύρει ἀπὸ τοὺς καρποὺς γονατισμένους τὸν Ἀδὰμ καὶ τὴν Εὔα καὶ τοὺς ἀνορθώνει αὐτὸ καταδεικνύουν.

Στὴ σημερινὴ ἑορτὴ ὑπάρχει τὸ θεμέλιο τῆς πίστης μας ὅτι στὰ μνήματα εἶναι ἤδη ζωντανὲς καὶ ἀναστημένες οἱ ψυχὲς γι’ αὐτὸ καὶ ψάλλουμε ὅτι «ὁ Χριστὸς ἀνέστη ἐκ νεκρῶν τοῖς ἐν τοῖς μνήμασι ζωὴν χαρισάμενος». Ποιά μεγαλύτερη ἐλπίδα και γιὰ τὸν ἑαυτό μας καὶ γιὰ ὅλον τὸν κόσμο!

Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, εἶναι ἀνεπίτρεπτη πολυτέλεια νὰ χάσουμε φέτος τὴν ἑορτὴ τοῦ Πάσχα. Εἶναι ἀσυγχώρητο ἀτόπημα νὰ περιορισθοῦμε στὰ ὄμορφα ἔθιμα, στοὺς ὡραίους γιορταστικοὺς τύπους,  στὰ τσουγκρίσματα μὲ τὰ αὐγά, στὶς λαμπάδες, στὰ ἀρνιὰ καὶ στὶς εὐχὲς καὶ νὰ ἀναβάλουμε τὴ συμμετοχή μας στὰ βαθύτερα καὶ πιὸ ἀληθινὰ γιὰ τοῦ χρόνου.

Ὁλόκληρη ἡ ἀκολουθία τῆς Ἀναστάσεως ἀπὸ τὸ «Δεῦτε λάβετε φῶς» μέχρι καὶ τὸ δοξαστικὸ «Ἀναστάσεως ἡμέρα καὶ λαμπρυνθῶμεν τῇ πανηγύρει» εἶναι γεμάτη ἀπὸ προτροπὲς πνευματικοῦ ἑορτασμοῦ. Ἂς τὶς προσέξουμε γιὰ λίγο:

 «Καθαρθῶμεν τὰς αἰσθήσεις», ἂς καθαρίσουμε τὸν φυσικὸ ἑαυτό μας ἀπὸ τοὺς λεκέδες τῶν κατωτέρων παθῶν.

 «Ἀλλήλους περιπτυξώμεθα καὶ τοῖς μισοῦσιν ἡμᾶς συγχωρήσωμεν πάντα τῇ Ἀναστάσει», ἂς συμφιλιωθοῦμε, ἂς συγχωρηθοῦμε γιὰ ὅλα καὶ μὲ ὅλους καὶ ἂς ἀγκαλιασθοῦμε μὲ ἀγάπη.

 «Ὀρθρίσωμεν ὄρθρου βαθέος», ἂς μὴν καθυστερήσουμε, ἀλλὰ μὲ σπουδὴ καὶ θεία ὁρμὴ «ἀγαλλομένῳ ποδί»,  μὲ πόθο ἱερὸ ἂς στρέψουμε τὶς ἐλπίδες μας στὸν Ἀναστάντα.

 Ἂς «προσέλθωμεν λαμπαδηφόροι» πρὸς Αὐτὸν συνεορτάζοντες μὲ τὸν ἀγγελικὸ κόσμο καὶ

 «Δεῦτε λάβετε φῶς καὶ δοξάσατε Αὐτὸν», ἂς πάρουμε φῶς καὶ δύναμη ἀπὸ τὸν Ἀναστάντα ἐκ νεκρῶν Κύριο. 

 «Σῶμα Χριστοῦ μεταλάβετε, πηγῆς ἀθανάτου γεύσασθε», «Δεῦτε πόμα πίωμεν καινόν», ἂς μετάσχουμε μετὰ φόβου Θεοῦ, πίστεως καὶ ἀγάπης στὴ θεία κοινωνία. Καὶ τότε θὰ «λαμπρυνθῶμεν τῇ πανηγύρει» καὶ θὰ «εὐφρανθῶμεν ἐνθέως», θὰ φωτισθεῖ ἡ ὅλη μας ὕπαρξη καὶ θὰ πλημμυρίσει ἀπὸ «θεία εὐφροσύνη» ὁ νοῦς, ἡ καρδία και ἡ ζωή μας.

 Εὐχὴ καὶ προσευχὴ της Ἐκκλησίας μας εἶναι ὁ Κύριος νὰ μᾶς «ἀξιώσει ἐν καθαρᾷ καρδίᾳ ὑμνεῖν καὶ δοξάζειν», «νὰ εἰρηρεύσει ἡμῶν τὴν ζωήν», καὶ νὰ μᾶς δώσει «ἐκτυπώτερον Αὐτοῦ μετασχεῖν ἐν τῇ ἀνεσπέρῳ ἡμέρᾳ τῆς βασιλείας Του».

 Σᾶς τὸ εὔχομαι ὁλόψυχα, ἀγαπητοί μου άδελφοί.



ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ!
ΑΛΗΘΩΣ ΑΝΕΣΤΗ Ο ΚΥΡΙΟΣ!


Μετὰ πασχαλίων εὐχῶν
καὶ πολλῆς τῆς ἐν Χριστῷ Ἀναστάντι ἀγάπης,

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ



† Ὁ Μεσογαίας καὶ Λαυρεωτικῆς ΝΙΚΟΛΑΟΣ


Πασχάλιος Ἐγκύκλιος 136η pdf