Σήμερα ἀνοίγει τὸ Τριώδιο, ἡ περίοδος αὐτὴ μέχρι τὸ μεγάλο Σάββατο τὸ πρωΐ, ποὺ χαρακτηρίζεται ὡς περίοδος μετανοίας καὶ προσευχῆς. Καὶ σήμερα ἀκριβῶς, ἡ Ἐκκλησία μᾶς προβάλλει τὴν γνωστὴ πραβολὴ τοῦ Τελώνου καὶ τοῦ Φαρισαίου, ποὺ προσέρχονται στὸ Ναὸ γιὰ νὰ προσευχηθοῦν.

Πέρσι σ᾿ αὐτὴ τὴν Κυριακὴ εἴχαμε μιλήσει γιὰ τὸν ἄκρατο ἐγωϊσμὸ τοῦ Φαρισαίου, ποὺ ἦταν ἡ καταδίκη του καὶ γιὰ τὴν ἄκρα ταπείνωση τοῦ Τελώνου, ποὺ ἦταν καὶ ἡ ἀθώωσή του.

Σήμερα ὁ λόγος μας θὰ ὁδηγηθεῖ στὸ χῶρο τῆς προσυεχῆς, καὶ στὸν τρόπο ποὺ πρέπει νὰ γίνεται, γιὰ νὰ μὴν μετατρέπεται ἀπὸ εὐλογία καὶ συγχώρηση σὲ καταδίκη.

Ἂν ξεκινήσουμε ἀπὸ τὸ τὶ πρέπει νὰ ἔχει ἡ προσευχή μας, θὰ λέγαμε ὅτι εἶναι ἀνάγκη ν᾿ ἀπεγκλωβιστεῖ ἀπὸ τὸν ἐγωϊσμό μας. Νὰ πετάξει μακριὰ τὸ βαρὺ καὶ ἀνώφελο φορτίο της. Τότε ξεκαθαρίζουμε πὼς ἐμεῖς δὲν εἴμαστε οἱ καλύτεροι ἀπὸ τοὺς ἄλλους, μήτε οἱ ἁγιότεροι, μὰ ἴσιοι μ᾿ αὐτοὺς, ἴσως δὲ καὶ χειρότεροι.

Πρὸ πάντων ὅμως νὰ καταλάβουμε πὼς εἴμαστε ἀδελφοὶ μὲ τοὺς ἄλλους, ποὺ μᾶς συνδέει ὁ δεσμὸ τῆς ἀγάπης. Μονάχα μέσα ἀπὸ τὴν κοινωνία τῆς ἀγάπης, μπορεῖ νὰ γεννηθεῖ καὶ νὰ ὑπάρξει μιὰ γνήσια προσευχή. Καὶ ὁ καθένας, ποὺ εἶναι μονιασμένος μὲ τοὺς ἄλλους, μπορεῖ νὰ προσευχηθεῖ στὸ Θεό.

Τὸ εἶπε ἄλλωστε ὁ ἴδιος ὁ Χριστός. Ἂν προσέλθεις στὸ Ναὸ γιὰ νὰ προσευχηθεῖς καὶ ἐκεῖ θυμηθεῖς πὼς κάποιος συνάνθρωπός σου ἔχει κάτι κατὰ σοῦ, τότε ν᾿ ἀφήσεις τὴν προσευχή σου καὶ νὰ πορευτεῖς νὰ συμφιλιωθεῖς μ᾿ αὐτὸν καὶ ὕστερα νὰ ἔλθεις νὰ προσευχηθεῖς.

Ὅπως ἀντιλαμβανόμαστε ἡ προσευχὴ εἶναι ἔκφραση ἀγάπης πρὸς τὸ Θεὸ καὶ προέρχεται ἀπὸ τὴν ἀγαπητικὴ σχέση μας μὲ τοὺς ἄλλους συνανθρώπους μας. Εἰδεμή, ἐκεῖ ποὺ γεννιέται ἕνα ἐγωϊστικὸ «εὐχαριστῶ» πρὸς τὸ Θεό, ἐκεῖ ἀναμένεται μιὰ καταδίκη.

Ὥστε ἡ προσευχὴ δὲν μπορεῖ νὰ εἶναι χῶρος ἐπαίνου τοῦ ἑαυτοῦ μας μπροστὰ στὸ Θεό, μήτε ἀπαξίωση τῶν ἄλλων. Γιατὶ προπάντων εἶναι ἡ γνώση τῆς ἄσχημης καταστάσεώς μας καὶ τῆς ἀδυναμίας μας. Εἶναι αὐτογνωσία, γι᾿ αὐτὸ ἄλλωστε καὶ ζητοῦμε τὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ.

Ἀρχιμ. Ν.Π.

Ὅταν ὁμιλοῦμε γιὰ τὴν μετάνοια, εἶναι ὡσὰν νὰ ἀποκαλύπτουμε τὴν οὐσία τοῦ κηρύγματος τοῦ Εὐαγγελίου τοῦ Χριστοῦ. Γιατὶ μὲ τὴν μετάνοια ἄρχισε τὸ κήρυγμά Του καὶ μ᾿ αὐτὴν τὸ τελείωσε.

Ὥστε καὶ σήμερα στὸ λόγο μας θὰ ποῦμε γιὰ τὴν μετάνοια καὶ μακάρι νὰ τὸ κάνουμε συχνότερα. Μ᾿ αὐτὸν ἄλλωστε τὸν τρόπο γνωρίζουμε ὅτι καθημερινῶς καὶ σφάλουμε καὶ ἀδικοῦμε καὶ ἁμαρτάνουμε. Συνεπῶς πέφτουμε ὅλο καὶ πιὸ συχνά, ὅλο καὶ πιὸ βαθειά.

Ἔχει λοιπὸν σπουδαία σημασία πὼς τὸ κήρυγμα τοῦ Χριστοῦ ξεκίνησε καὶ τελείωσε μὲ τὴν μετάνοια. Γιατὶ ἔτσι ἀποδεικνύεται πὼς γιὰ νὰ ζήσουμε ὡς πνευματικοὶ ἄνθρωποι, μετέχοντες στὴ Βασιλεία Του, πρέπει νὰ εἴμαστε τέκνα τῆς μετανοίας. Ἐπειδὴ ἡ μετάνοια εἶναι ζωὴ καὶ παρέχει τὴ σωτηρία μας.

Ὁ Χριστός, ὅπως εἴπαμε, ἀρχίζει τὸ κήρυγμα τοῦ Εὐαγγελίου Του, ἀκολουθώντας τὸν λόγο τοῦ προφήτου Ἰωάννου στὴν ἔρημο, ὅπως μᾶς τὸ διασώζει ὁ εὐαγγελιστὴς Ματθαῖος: «Μετανοεῖτε· γιατὶ πλησιάζει ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν...».

Καὶ μὲ τὸν ἴδιο τρόπο τελειώνει τὸ κήρυγμά Του, ὅταν μετὰ τὴν Ἀνάστασή Του, παραγγέλει στοὺς Ἀποστόλους «νὰ κηρύξουν μετάνοια στ᾿ ὄνομά Του σ᾿ ὅλα τὰ ἔθνη...» Ἔτσι, ἀποκαλύπτεται πὼς ὁ Χριστὸς ἀκολουθεῖ τὸν λόγο τῶν Προφητῶν. Ἐπιβεβαιώνοντας πὼς δὲν ἦλθε νὰ καταργήσει τοὺς νόμους ἢ τοὺς Προφῆτες, ἀλλὰ νὰ τοὺς συμπληρώσει. Τὸν προφητικὸ λόγο νὰ συμπληρώσει μὲ τὸν Εὐαγγελικὸ καὶ ὅλ᾿ αὐτὰ νὰ τὰ ἀνακεφαλαιώσει στό «μετανοεῖτε!».

Τώρα λοιπὸν ὁ ἄνθρωπος ἔχει ἕνα μοναδικὸ τρόπο  νὰ διορθώσει ὅ,τι κακὸ ἔχει κάνει· καὶ ἕνα σωτήριο μέσο νὰ διασφαλίσει τὴ σωτηρία του· δηλαδὴ τὴν μετάνοια.

Κάποιες φορὲς ὅμως αύτὸ τὸ σωτήριο μέσο, τὸ ἀπαξιώνει καὶ ἄλλοτε τὸ ἀγνοεῖ. Καὶ ὅσο ἀπαξιώνεται καὶ ὅσο ἀγνοεῖται, τόσο ὁ ἄνθρωπος ἀπομακρύνεται ἀπὸ τὸν λόγο  τοῦ Εὐαγγελίου. Τέλος δὲ τοῦ εἶναι τελείως ἀνεφάρμοστος, ἀφοῦ δὲν μπορεῖ νὰ τὸν καταλάβει.

Ταυτόχρονα, ἐὰν ἔτσι πορευόμαστε, τόσο καὶ περισσότερο βαθαίνουμε στὴν ἀμετανοησία. Τόσο καὶ περισσότερο πλησιάζουμε πρὸς τὸν ψυχικὸ θάνατο, ἀφοῦ ἔχουμε ἤδη ἀπωλέσει τὴν ὕπαρξή μας.

Συμβαίνει δὲ αὐτό, ἐπειδὴ δὲν κατανοοῦμε τὸ σφάλμα μας, δὲν ἀντιλαμβανόμαστε τὸ πέσιμο, δὲν ἐνοχλούμαστε ἀπὸ τὸ ἄδικο καὶ ἀνήθικο. Καὶ τελικὰ δὲν ζητοῦμε τὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ γιὰ τὴ σωτηρία μας.

Ὅταν δὲ δὲν ζητοῦμε τὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ, εἶναι ὡσὰν νὰ μὴν γνωρίζουμε τὴν μεγάλη ἀγάπη Του καὶ τὴν εὐσπλαγχνία Του. Γιατὶ γιὰ τὸ Θεὸ δὲν ὑπάρχει ἁμαρτία, ὅσο κι ἂν εἶναι μεγάλη, ποὺ νὰ μὴν τὴ συγχωρεῖ.

Ὁ Θεὸς λοιπὸν συγχωρεῖ καὶ ἐλεεῖ ἐκείνους ποὺ θὰ νοιώσουν τὸ σφάλμα τους, «ποὺ κλαῖνε γιὰ τὶς ἁμαρτίες τους, ποὺ ζητοῦμε τὸ ἔλεός Του». Δηλαδὴ, ἐκείνους ποὺ γνωρίζουν τὸν τρόπο τῆς μετανοίας καὶ τῆς συγγνώμης.
Ἐὰν δὲ νοιώσουμε ἔτσι ἀκριβῶς, ἐὰν δὲν λυπηθοῦμε, ἐὰν δὲν κλάψουμε, ζητώντας τὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ καὶ δίδοντας τὸ λόγο μας πὼς δὲν τὸ ξανακάνουμε, τότε δὲν μποροῦμε νὰ νοιώσουμε ὡς καινούργιοι καὶ ἀναγεννημένοι ἄνθρωποι. Ὡς παιδιὰ τοῦ Θεοῦ.

Ἐνῶ ἡ ἀμετανοησία εἶναι θόλωση τοῦ μυαλοῦ· τύφλωση ποὺ συσκοτίζει τὸν κόσμο μας καὶ δὲν γνωρίζουμε ποὺ βαδίζουμε. Ἐμεῖς ὅμως νομίζουμε πὼς ὅλα πᾶνε ὄμορφα καὶ καλὰ. Καὶ ἔτσι ζοῦμε μακάριοι καὶ ἀνυποψίαστοι. Γιατὶ στὴν πραγματικότητα ὅλα εἶναι ἄσχημα, ἀνάποδα καὶ κακά.

Κάποιοι τέλος θαρροῦν «πῶς ἡ μετάνοια εἶναι ἀδυναμία καὶ πὼς ἡ ἀμετανοησία εἶναι θέληση. Μακάρι νά ᾿χουμε ὅλοι μας μιὰ τέτοια ἀδυναμία, ποὺ μᾶς ἀνεβάζει καὶ νὰ μᾶς λείπει τέτοια θέληση, ποὺ μᾶς καταστρέφει!».

Ἀγαπητοὶ ἀδελφοί, ἡ μετάνοια εἶναι νόμος τοῦ Θεοῦ καὶ λόγος τοῦ Εὐαγγελίου τοῦ Χριστοῦ. «Ὁ Χριστὸς λοιπὸν μᾶς καλεῖ γιὰ νὰ μᾶς κάνει καινούργιους καὶ μᾶς βάζει ἕνα ὅρο καὶ ἕνα νόμο, τὴν μετάνοια...».

Καὶ γνωρίζουμε πὼς τὸ καινούργιο ὑπάρχει μόνο ἐὰν ταυτιστεῖ μὲ τὸ ἀληθινό. Ὅτι λοιπὸν εἶναι ἀληθινό, προέρχεται καὶ εἶναι τοῦ Θεοῦ. Καὶ ὅ,τι εἶναι τοῦ Θεοῦ, εἶναι πάντα καινούργιο καὶ παρέχει τὴν αἰώνιο ζωή».

Ἐμεῖς λοιπὸν καλούμαστε νὰ γίνουμε μέτοχοι αὐτῆς τῆς αἰώνιας ζωῆς, τῆς Βασιλείας τοῦ Χριστοῦ. Καὶ ἕνα τρόπο καὶ ἕνα μέσο ἔχουμε γιὰ νὰ πορευτοῦμε πρὸς τὰ ἐκεῖ. Κι αὐτὸ εἶναι ἡ μετάνοια. Γι᾿ αὐτὸ ὁ Χριστὸς τονίζει πάντα μέσα στοὺς αἰῶνες· «μετανοεῖτε· γιατὶ πλησίασε ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν!...».

Ἀρχιμ. Ν.Π.

Πρώτη Κυριακὴ σήμερα τῆς μεγάλης Τεσσαρακοστῆς καὶ ἡ Ἐκκλησία ἑορτάζει τὴν Ὀρθοδοξία της. Γιατὶ εἶναι ἡ Ὀρθόδοξη κατ᾿ ἀνατολὰς Ἐκκλησία καὶ καυχᾶται γι᾿ αὐτὸ ποὺ εἶναι κι αὐτὸ ποὺ κατέχει ἀπὸ αἰῶνες.

Δηλαδὴ τὴν καθόλου ἀποκαλυμμένη ἀλήθεια τοῦ Χριστοῦ. Αὐτὴν ἄλλωστε τιμάει σήμερα· αὐτὴν προβάλλει, ἀφοῦ αὐτὴν βέβαια διδάσκει μέσα στοὺς αἰῶνες.

Καὶ ἰδιαιτέρως αὐτὴ τὴν Κυριακὴ ἑορτάζει τὴν νίκη τῆς ἀληθείας καὶ τὴν φυγὴ-διάλυση τοῦ ψεύδους. Αὐτὸ ἀκριβῶς διατυπώνεται στὸ Συνοδικὸ ὅρο, ποὺ τμῆμα του διαβάζεται σήμερα. Νὰ τὶ λέγει ἀκριβῶς ἐτοῦτο τὸ κείμενο: «Οἱ προφῆτες ὅπως εἶδαν-γνώρισαν, οἱ Ἀπόστολοι ὅπως δίδαξαν, ἡ Ἐκκλησία ὅπως παρέλαβε, οἱ διδάσκαλοι ὅπως δογμάτισαν, ἡ οἰκουμένη ὅπως συμφώνησε, ἡ χάρη ὅπως ἔλαμψε, ἡ ἀλήθεια ὅπως ἀποδείχθηκε, τὸ ψεῦδος ὅπως ἐξαφανίστηκε, ἡ σοφία ὅπως παρουσιάσθηκε, ὁ Χριστὸς ὅπως ἐβράβευσε, ἔτσι φρονοῦμε, ἔτσι λαλοῦμε, ἔτσι κηρύσσουμε Χριστὸν τὸν ἀληθινὸ Θεό μας...».

Πόσοι ἆραγε ἀπὸ ἐμᾶς γνωρίζουμε αὐτὴ τὴ βασικὴ αλήθεια τῆς πίστεώς μας καὶ πόσοι τὴν διαφυλάσσουμε καὶ τὴν ὑπερασπιζόμαστε;

Γιατὶ εἶναι πολλοὶ ἐκεῖνοι ποὺ δὲν γνωρίζουν τὶ θὰ πεῖ Ὀρθοδοξία. Αὐτοὶ ἀκριβῶς διατείνονται πὼς δὲν τοὺς χρειάζεται. Καὶ ἀπὸ ἐκεῖ ξεκινοῦν γιὰ νὰ ποῦν, πὼς ὅταν εἶσαι καλὸς ἄνθρωπος, δὲν χρείαζεσαι τὴν Ἐκκλησία μήτε τοὺς ἱερεῖς της.

Ἀκόμη δὲ ὑποστηρίζουν πὼς, ἂν δὲν κάνεις τὸ κακό, εἶσαι ἐντάξει· αὐτὸ εἶναι ὅλο κι ὅλο. «Μὰ χριστιανὸς καὶ καλὸς ἄνθρωπος δὲν εἶναι ἐκεῖνος ποὺ δὲν κάνει τὸ κακό, μὰ ἐκεῖνος ποὺ κάνει τὸ καλό». Γι᾿ αὐτὸ οἱ καλοὶ ἄνθρωποι γίνονται μὲ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ, ποὺ ἡ Ἐκκλησία μὲ τὰ ἱερὰ Μυστήριά της χορηγεῖ.

Ἀντιλαμβανόμαστε λοιπὸν πὼς οἱ πρῶτοι ἐχθροὶ τῆς Ἐκκλησίας εἶναι ὅλοι αὐτοὶ ποὺ πρεσβεύουν ἐτοῦτα τὰ πράγματα, «κι ἂς λένε πὼς εἶναι Χριστιανοὶ Ὀρθόδοξοι κι ἂς θαρροῦνε πὼς εἶναι καλοὶ ἄνθρωποι».

Εἶναι αὐτοὶ ποὺ στεναχωροῦνται δῆθεν, γιατὶ δὲν μποροῦν νὰ φτιάξουν τὸν κόσμο. Καὶ διατυπώνουν σπουδαίους καὶ πομπώδεις λόγους γιὰ τὸ χάλι του. Ὅμως δὲν στεναχωροῦνται ποὺ δὲν μποροῦν νὰ φτιάξουν τὸν ἑαυτό τους καὶ νὰ διορθώσουν τὸ κακό.

«Οἱ ἄνθρωποι, πρέπει νὰ ποῦμε, φτιάχνονται στὴν Ἐκκλησία μὲ τὸ δικό τους πνευματικὸ ἀγώνα καὶ μὲ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ, ποὺ ἀναπληρώνει ἐκεῖνα ποὺ μᾶς λείπουν».

Ὕστερα, ἂν ἀνατρέξουμε στὴν ἱστορία τῆς Ἐκκλησίας, θὰ βροῦμε μέσα στοὺς αἰῶνες ποὺ κύλησαν, διάφορους ἐχθρούς της· καὶ ἐσωτερικοὺς ἀπὸ τὰ ἴδια τὰ σπλάγχνα της καὶ ἐξωτερικούς. Ἐχθρούς, ποὺ ἐπεδίωξαν τὸ διχασμό, τὴ διαίρεση, τὸ σχίσμα. Καὶ ἐχθροὺς ποὺ καταβάλλουν προσπάθειες νὰ δηλητηριάσουν, νὰ νοθεύσουν τὴν ἀποκαλυμμένη ἀλήθεια τοῦ Χριστοῦ.

Αἱρέσεις καὶ ψεύδη· διαστρεβλώσεις καὶ παρερμηνεῖες. Ὅλα στὴν πολεμικὴ φαρέτρα, κατὰ τῆς ἀληθείας καὶ τῆς γνησιότητας.

Ἡ Ἐκκλησία ἐκ τῶν πραγμάτων ἀναγκάστηκε νὰ τοὺς ἀντιμετωπίσει μὲ τὶς Οἰκουμενικὲς Συνόδους, διατυπώνοντας τὶς ἀλήθειες τῆς πίστεώς μας καὶ κωδικοποιώντας τὶς διδασκαλίες της.

Ἔτσι ἔδωσε ἀποστομοτικὴ ἀπάντηση στὰ φληναφήματα, τὸ ψεῦδος καὶ τὶς αἱρέσεις, διαφυλάσσοντας τοὺς πιστοὺς ἀπὸ τὶς πλάνες τους.

Γιὰ ἐμᾶς λοιπὸν σήμερα, ποὺ κατέχουμε τὴν πραγματικὴ ἀποκαλυμμένη ἀλήθεια τοῦ Χριστοῦ, εἶναι μεγάλο τὸ χρέος νὰ τὴ διαφυλάξουμε καὶ νὰ τὴν ὑπερασπιστοῦμε, ὅταν ὑπάρξει ἀνάγκη.

Ἀγαπητοὶ ἀδελφοί, ἑορτάζοντες σήμερα τὴν ἡμέρα τῆς Ὀρθοδοξίας, τὴν νίκη της ἔναντι τοῦ ψεύδους καὶ τῆς αἱρέσεως, νὰ θυμόμαστε πὼς ἔχουμε τὸ προνόμιο νὰ ὑπερασπιζόμαστε Θεϊκὲς ἀλήθειες. Ἀλήθειες ποὺ βιώνονται τελικὰ μὲ προσωπικὸ ἀγώνα καὶ μὲ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ.

Γι᾿ αὐτὸ δὲν ἔχουμε λόγο νὰ κρύβουμε ἐτοῦτον τὸ θησαυρό, μὰ νὰ τὸν ἀποκαλύπτουμε στοὺς ἄλλους, γιὰ νὰ αἰσθανθοῦν κι αὐτοὶ τὴν ἀξία του.

Ἔτσι καλοῦμε πάντες καὶ τοὺς λέμε μὲ παρρησία: «Ἐλᾶτε νὰ δῆτε!». Τὴν ὀρθὴ πίστη, τὴν πραγματικὴ ἀλήθεια, τὴν ἀνόθευτη διδασκαλία, τὸν καθαρὸ βίο. Γιατὶ αὐτὸ ἀκριβῶς θὰ πεῖ Ὀρθοδοξία· δηλαδὴ ὀρθὴ πίστη καὶ καθαρὸς βίος.

Ἀρχιμ. Ν.Π.

Πῶς μποροῦμε ἆραγε νὰ κερδίσουμε τὴν αἰωνιότητα; Τὸ ἔχουμε σκεφτεῖ; Γιατὶ ἡ αἰωνιότητα κερδίζεται μὲ ἁπλᾶ πράγματα. Τὸ εἶπε ἄλλωστε σήμερα ὁ Χριστὸς στὸ  κείμενο τοῦ εὐαγγελιστοῦ Ματθαίου.

Ποιὰ λοιπὸν εἶναι αὐτὰ τὰ ἁπλᾶ πράγματα ποὺ θὰ ζητήσει ἀπὸ ἐμᾶς ὁ δίκαιος κριτής; Μὰ, ἂν δώσαμε ψωμὶ καὶ τροφὴ στὸν πεινασμένο· ἕνα ποτήρι νερὸ στὸ διψασμένο· ἕνα ροῦχο στὸν γυμνό, μιὰ φιλοξενία στὸν ξένο. Ἂν κάναμε μιὰ ἐπίσκεψη στὸν ἄρρωστο καὶ στὸν φυλακισμένο...

«Αὐτὸ εἶναι τὸ κατώτερο ὅριο, στὸ ὁποῖο περιορίζεται ὁ κριτής, γιὰ νὰ μὴν ποῦμε πὼς θέλαμε ν᾿ ἀγαποῦμε, μὰ δὲν μπορούσαμε, γιατὶ εἴμαστε φτωχοί. Καὶ γιὰ νὰ μένουμε ἀναπολόγητοι ποὺ θ᾿ ἀκούσουμε τὴν καταδίκη μας...».

Πόσο λίγα καὶ πόσο ἁπλᾶ μᾶς ζητοῦνται! Καὶ πόσο πολλὰ καὶ πόσο πλούσια μᾶς χαρίζονται! Ἡ αἰωνιότητα, ἡ βασιλεία Του! Καὶ ἐμεῖς νὰ ᾿μαστε ἐκεῖ, μαζί Του, τιμημένοι καὶ μακάριοι!  Ὥστε μὲ λίγα πράγματα θὰ κερδίσουμε τὸν παράδεισο καὶ πάλι μὲ λίγα πράγματα θὰ πέσουμε στὴν κόλαση!

Καὶ ὅλα ἐτοῦτα τὰ λίγα καὶ τὰ ἁπλᾶ εἶναι τὸ δίκαιο καὶ τὸ σωστὸ ποὺ πρέπει νὰ πράξουμε. Αὐτὸ ἄλλωστε διάλεξε καὶ ὁ ἴδιος ὁ Χριστὸς καὶ μᾶς ἄφησε ὡς παρακαταθήκη. Νὰ ζήσουμε μὲ δικαιοσύνη, ν᾿ ἀγωνιζόμαστε γι᾿ αὐτὴν καὶ νὰ προσπαθοῦμε γιὰ τὴν ἐπικράτησή της.

Ὅμως ὁ Χριστὸς προχώρησε ἀκόμη πιὸ πέρα καὶ πρόσθεσε ὅτι, γιὰ νὰ ὑπάρχει δικαιοσύνη, πρέπει νὰ ὑπάρχει πρῶτα ἀπ᾿ ὅλα ἀγάπη. Εἰδεμὴ μόνο ἡ δικαιοσύνη μπορεῖ νὰ καταντήσει ἀδικία καὶ σκληρότητα, ὅπως ἀκριβῶς συνέβαινε μὲ τοὺς Φαρισαίους. Αὐτοὶ μπορεῖ νὰ εἶχαν καὶ νὰ γνώριζαν τὸ δίκαιο, ὅμως στεροῦνταν ἀπὸ ἀγάπη καὶ ἔλεος πρὸς τοὺς ἀνθρώπους.

Γι᾿ αὐτὸ καὶ ἡ Ἐκκλησία, ἐτοῦτες τὶς Κυριακὲς ποὺ μᾶς πλησιάζουν πρὸς τὴν περίοδο τῆς μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, μᾶς παρουσιάζει τὸ Θεὸ τῆς ἀγάπης καὶ τοῦ ἐλέους.

Φιλάνθρωπος καὶ ἀγαθὸς ὁ Θεός! Ἀκούει μὲ συμπάθεια τὴν προσευχὴ τῶν ταπεινῶν, δέχεται μὲ ἀγάπη καὶ στοργὴ τὴν μετάνοια τῶν ἁμαρτωλῶν καὶ παρέχει τὴ συγγνώμη καὶ τὸ ἔλεός Του σ᾿ ὅποιον τὸ ζητήσει.

Προχωρώντας δὲ σήμερα, Κυριακὴ τῆς κρίσεως, προβάλλεται ἡ δικαιοσύνη καὶ ἡ κρίση τοῦ Θεοῦ. Γιατὶ ὁ Θεὸς δὲν εἶναι μονάχα φιλάνθρωπος καὶ ἀγαθός, μὰ καὶ κριτής, ποὺ κρίνει μὲ δικαιοσύνη.

Ἔτσι, ἂν στὴν πρώτη Του παρουσία στὴ γῆ, ἔδωσε ὡς παρακαταθήκη τὴν ἐντολὴ τῆς ἀγάπης, τώρα στὴ δεύτερη παρουσία Του, κρίνει μὲ δίκαιο καὶ φιλάνθρωπο τρόπο.

Κρίνοντας λοιπὸν μὲ δικαιοσύνη, ἄλλους τοποθετεῖ δεξιά Του καὶ ἄλλους ἀριστερά, ἀνάλογα πῶς ἔπραξαν καὶ πῶς πορεύτηκαν στὴ ζωή τους μὲ γνώμονα τὴν ἐντολὴ τῆς ἀγάπης. Γιατὶ τελικὰ «ἡ ἀγάπη εἶναι ὅλος ὁ νόμος καὶ οἱ Προφῆτες», ὅπως ἔχει τονίσει μὲ ἔμφαση ὁ ἴδιος ὁ Χριστός.

Καὶ ἐτούτη  ἡ ἀγάπη δὲν εἶναι λόγος μόνο, ποὺ ἐκπορεύεται ἀπὸ τὸ στόμα, σκορπίζει καὶ χάνεται. Μὰ «εἶναι καθαρὸ αἴσθημα στὴν καρδιὰ καὶ πράξη φιλαδελφίας».

Καὶ ὡς τέτοιο γεγονὸς μπορεῖ νὰ ὑλοποιηθεῖ. Γι᾿ αὐτὸ καὶ ἡ ἀγάπη δὲν εἶναι μονάχα γιὰ τοὺς δυνατοὺς καὶ τοὺς πλουσίους· αὐτοὺς δηλαδὴ ποὺ μποροῦν καὶ αὐτοὺς ποὺ ἔχουν νὰ δώσουν.

Γιατὶ ὁ Χριστός, δίνοντας τὴν ἐντολὴ τῆς ἀγάπης, δὲν ἔκανε τέτοιο διαχωρισμό, μήτε φόρτωσε τὴν ἀγάπη μὲ δυσβάστακτα βάρη γιὰ τοὺς πολλούς. Ἀλλὰ τὴν ἔδωσε σὲ ὅλους στὸ μέτρο τῶν δυνατότήτων τους. Ἀφοῦ τελικά, ὅλοι μποροῦν νὰ δώσουν τὸ λίγο καὶ τὸ ἁπλό.

Ἀγαπητοὶ ἀδελφοί, ὁ Θεὸς ἀσφαλῶς εἶναι ἀγάπη καὶ φιλανθρωπία· ἀγαθότητα καὶ εὐσπλαγχνία. Μὰ εἶναι ταυτόχρονα καὶ δίκαιος κριτής.

Καὶ ἦλθε μὲ ἀγάπη γιὰ τὸν ἄνθρωπο καὶ ἔδωσε τὴ ζωή του ὁλόκληρη γι᾿ αὐτόν. Ἀλλὰ ὡς δίκαιος ὀφείλει νὰ ἀποδώσει καὶ τὸ δίκαιο· νὰ ἀμείψει αὐτὸν ποὺ ἐργάσθηκε σκορπίζοντας ἀγάπη καὶ νὰ δικάσει ἐκεῖνον ποὺ ἔκρυψε τὸ δῶρο Του, τὸ ἀπαξίωσε καὶ τὸ ἔκανε ἄχρηστο.

Ὅμως ἐτούτη ἡ κρίση τοῦ Χριστοῦ εἶναι φιλάνθρωπη. Ἐπειδὴ δὲν πρα-γματώνεται μὲ θεϊκὰ κριτήρια, γιατὶ τότε κανένας μας δὲν θὰ σωζόταν. Ἀλλὰ εἶναι στὰ ἀνθρώπινα μέτρα, γι᾿ αὐτὸ εἶναι σωτήρια.

Ἂν λοιπὸν μᾶς δίνει θάρρος καὶ ἐλπίδα ἡ φιλανθρωπία Του· ἂν μᾶς στηρίζει ἡ ἀγάπη Του καὶ τὸ ἔλεός Του, τότε καλὸ θὰ εἶναι γιὰ μᾶς νὰ μᾶς φοβίζει ἡ θεία δικαιοσύνη Του. Αὐτὸ βέβαια, ὄχι ὡς μιὰ τρομοκρατία, ἀλλὰ ὡς φρένο στὸν κατήφορό μας καὶ χαλινάρι στὶς ἀποκοτιές μας.

Ἀρχιμ. Ν.Π.

Ὁ Εὐαγγελισμὸς τῆς Θεοτόκου, ποὺ σήμερα ἑορτάζουμε, εἶναι τὸ εὐαγγέλιο τῆς χαρᾶς καὶ τῆς ἐλπίδας στὸν κόσμο. Γιατὶ ἡ προσδοκία καὶ ἡ ἀναμονὴ τῶν ἀνθρώπων τόσους αἰῶνες γιὰ τὴν ἔλευση τοῦ Μεσσία, γίνεται πραγματικότητα.

Ἔτσι ἡ ἀνθρώπινη ἱστορία δέχεται τὸ ἀγγελικὸ «χαῖρε» καὶ μένει ἄφωνη μπροστὰ σ᾿ αὐτὸ τὸ μοναδικὸ οὐράνιο γεγονός. Ἀνακαλύπτει τώρα τὴ θεϊκὴ προσφορὰ τῆς θυσίας καὶ ἀπολαμβάνει τὸν ἀσπασμὸ τῆς ἀγάπης.
Ὁ ἀρχάγγελος Γαβριὴλ εὐαγγελίζεται στὴν «Κεχαριτωμένη» Μαρία τὴν χαρά. Εἶναι ἡ χαρὰ τοῦ ἐρχομοῦ τοῦ σωτῆρα Χριστοῦ στὸν κόσμο καὶ ἡ χαρὰ γιὰ τὴ δική μας σωτηρία καὶ λύτρωση.

Ἐπάνω σ᾿ αὐτὰ τὰ δεδομένα θὰ σταθεῖ ὁ ἐκκλησιαστικὸς ποιητής, γιὰ νὰ ἐκφράσει τὴ βεβαιότητα τῆς ἐμφανίσεως τοῦ Χριστοῦ στὸν κόσμο. «Ὁ χρόνος ἔφθασε λοιπόν, κατὰ τὸν ὁποῖον θὰ ἐμφανιστεῖ ἡ ἐλπίδα ὅλων τῶν ἐθνῶν, ὁ Χριστός», λέγει μὲ ἐνθουσιασμό.

Ἔχουμε ἤδη εἰσέλθει στὴν ὑλοποίηση τοῦ θεϊκοῦ σχεδίου καὶ ἀτενίζουμε τὸ Θεὸ νὰ κατεβαίνει στὰ ἐγκόσμια καὶ νὰ ἱστορεῖται μέσα στὰ ἀνθρώπινα πράγματα. Καὶ ἀρχίζουμε ἀπὸ σήμερα, στὸν εὐαγγελισμὸ τῆς Θεοτόκου, νὰ ἑτοιμαζόμαστε νὰ γευτοῦμε τὸ λόγο τοῦ Εὐαγγελίου τοῦ Χριστοῦ, ποὺ φέρει τὴν καινούργια καὶ καλὴ ἀγγελία τοῦ οὐρανοῦ πρὸς τὴν ἀνθρωπότητα.

«Εὐαγγελίζου γῆ χαρὰν μεγάλην...».

Ἡ σωτηρία μας προσφέρεται ἀπὸ τὸ Θεὸ ὡς δωρεὰ καὶ χάρη. Γι᾿ αὐτὸ ὁ Θεὸς χαιρετίζει τὸν ἄνθρωπο μὲ τὸν χαιρετισμὸ τῆς χαρᾶς. Εἶναι ὁ πρῶτος λόγος Του μετὰ τὴν πτώση τοῦ ἀνθρώπου καὶ τὴν ἐκδίωξή του σὲ τόπο πόνου, ὀδύνης, φθορᾶς καὶ θανάτου.

Καὶ εἶναι συγκλονιστικὸ γιὰ τὸν χαμένο καὶ ξενιτευμένο ἄνθρωπο, ποὺ τὸν πλακώνει ἡ ἀπελπισία, ν᾿ ἀνοίγεται τὸ παράθυρο τῆς ἐλπίδας καὶ τῆς σωτηρίας. Ὁ Θεὸς τοῦ προσφέρει τὴν ἀγάπη καὶ τὴ στοργή Του, ποὺ εἶναι γιὰ τὸν ἄνθρωπο σιγουριά. Τοῦ προσφέρει τὴν ἀλήθεια τῶν λόγων Του καὶ ἀποκαλύπτει τὸ θέλημά Του. Καὶ ζητεῖ μονάχα τὴν ἀγάπη τοῦ ἀνθρώπου, γιατὶ ὁ Θεὸς εἶναι ἡ ἀλήθεια καὶ ἡ ζωὴ γι᾿ αὐτόν.

Ὁ Εὐαγγελισμὸς τῆς Θεοτόκου εἶναι τὸ ἄνοιγμα τοῦ Εὐαγγελίου τῆς ἀγάπης καὶ σκοπὸ ἔχει τὴν σύναψη τῶν σκορπισμένων ἀνθρώπων στὴν οἰκογένεια τοῦ Θεοῦ. Εἶναι στὴ συνέχεια ἡ ἀποτίναξη τοῦ ἐφιάλτου τοῦ κακοῦ καὶ ἡ συνταύτιση μὲ τὸ χῶρο τοῦ καλοῦ καὶ τοῦ ἁγίου.

Γι᾿ αὐτὸ ὁ Θεὸς ξεκινάει πρῶτος καὶ προσκαλεῖ πρῶτος. Ἀποστέλλει τὴν πρόσκλησή Του δίχως χρονολογία λήξεως, γιατὶ σκοπός Του εἶναι νὰ περιμένει τὸν ἄνθρωπο νὰ καταλάβει, νὰ ἀποφασίσει, νὰ ἀνταποκριθεῖ.
Ὁ ἄνθρωπος, ἀποδέκτης τῆς πρόσκλησης αὐτῆς τοῦ Θεοῦ, μὲ τὸ προνόμιο τῆς ἐλευθερίας του καὶ μὲ τὴν μοναδικὴ εὐκαιρία ἐπιλογῆς, κρατάει στὸ χέρι του τὸ κλειδὶ γιὰ τὴν πραγματικὴ εὐτυχία του.

Στὴν ἐποχή μας, ποὺ παρατηρεῖται σύγχυση καὶ ἀποπροσανατολισμὸς τῶν ἀνθρώπων· ὅπου οἱ ἀξίες ἔχουν χάσει τὴν σημασία τους καὶ οἱ ἀσημαντότητες φαντάζουν ὡς σοφία καὶ γνώση, οἱ ἄνθρωποι ψάχνονται νὰ βροῦν τὴν ἀλήθεια ποὺ θὰ τοὺς ὁδηγήσει στὴν εὐτυχία.

Μὰ ἡ πραγματικὴ ἀλήθεια εἶναι ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ, καθὼς ἀποτυπώνεται στὸν χαιρετισμὸ τοῦ Εὐαγγελισμοῦ. Προσφέρεται μέςῳ αὐτοῦ ἡ εὐκαιρία βίωσης τοῦ μυστηρίου τῆς ἀγάπης. Καὶ ἀποκαλύπτεται ἡ ἐπιθυμία σύναξης σχέσεων τοῦ Θεοῦ μὲ τὸν ἄνθρωπο.

Ἀγαπητοὶ ἀδελφοί, μὲ τὸν Εὐαγγελισμὸ τῆς Θεοτόκου ποὺ σήμερα ἑορτάζουμε, ὁ Θεὸς ἀποκαλύπτει ὅτι ἐπιθυμεῖ νὰ διακονήσει τὸν ἄνθρωπο. Καὶ συνάπτει συμφωνία μαζί του. Ζητεῖ ἀπὸ τὸν ἄνθρωπο νὰ μένει μαζί Του καὶ τοῦ ὑπόσχεται τὴ σωτηρία του.

Ἔτσι, ἐὰν ὁ ἄνθρωπος, δηλαδὴ ὁ κάθε ἕνας μας, τοποθετεῖ θετικὰ καὶ ἀνταποκριθεῖ στὴν πρόσκληση τοῦ Θεοῦ, τότε διαγράφει μιὰ τροχιὰ εὐτυχίας καὶ χαρᾶς, ποὺ τὸν ὁδηγεῖ στὴν «περίσσεια τῆς ζωῆς».

Αὐτὴ λοιπὸν ἡ χαρὰ καὶ ἡ ζωή, ποὺ ἄλλωστε εὐαγγελίζεται ὁ ἄγγελος, γίνεται τρόπος ὕπαρξης. Γιατὶ εἶναι ἡ ἴδια ἡ ζωή, ἀφοῦ ζωὴ δίχως Χριστό εἶναι ὡσὰν τὸ σῶμα δίχως πνοή. Ἄρα «ζοῦμε καὶ κινούμαστε καὶ εἴμαστε στὴ ζωή... ἐπειδὴ εἴμαστε στὸ δικό του γένος...».

Ἀρχιμ. Ν.Π.

Τρίτη Κυριακὴ τῶν Νηστειῶν καὶ καθὼς βρισκόμαστε στὴ μέση τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, ἡ Ἐκκλησία μας προβάλλει τὸν τίμιο Σταυρό, γιὰ νὰ ἐνισχυθοῦμε στὸν πνευματικὸ ἀγῶνα ἐτούτης τῆς περιόδου.

Μιλώντας δὲ γιὰ τὸ Σταυρό, ὀφείλουμε νὰ ἑστιάσουμε τὸν λόγο σ᾿ αὐτὸ ποὺ ἀπορρέει ἀπ᾿ αὐτόν. Γιατὶ ὁ Σταυρὸς δὲν εἶναι τίποτε ἄλλο, παρὰ ἕνα καθῆκον σ᾿ ἐκεῖνο ποὺ μᾶς ἐπιβάλλεται νὰ πράττουμε κάθε φορά.

Μὰ ὁ σύγχρονος ἄνθρωπος δὲν σκέπτεται, μήτε θέλει νὰ μιλάει γιὰ καθῆκον παρὰ μόνο γιὰ δικαιώματα. Ἐπειδὴ «καθῆκον εἶναι νὰ δώσης, δικαίωμα νὰ πάρης». Καὶ τὸ καθῆκον βεβαίως δὲν μπορεῖς νὰ τὸ παραβεῖς, ἐνῶ τὸ δικαίωμα μπορεῖς καὶ νὰ τ᾿ ἀφήσεις.

Γι᾿ αὐτὸ σήμερα ἀντικρύζεις τὴ νοοτροπία τῶν ἀνθρώπων, ποὺ θέλουν νὰ πάρουν καὶ δὲν εἶναι πρόθυμοι νὰ δώσουν. Κατὰ συνέπεια, ξεχνοῦν νὰ τηροῦν τὰ καθήκοντα, μὰ δὲν παραιτοῦνται ἀπὸ τὰ δικαιώματά τους.

Ἐκεῖνο δὲ ποὺ τελικὰ εἰσπράττουμε ὅλοι γύρω μας εἶναι ὅτι ζοῦμε σ᾿ ἕναν κόσμο ἄνω κάτω. Λείπει ἀπὸ τὴν ζωή μας «ὁ σεβασμὸς καὶ ἡ ὑπακοὴ καὶ ἡ πειθαρχία καὶ ἡ τάξη». Μὲ ἀποτέλεσμα τὰ παιδιὰ καὶ οἱ νεώτεροι νὰ μὴν ὑπακούουν στοὺς γονεῖς καὶ τοὺς μεγαλύτερους. Οἱ μαθητὲς νὰ ἀσεβοῦν καὶ νὰ περιπαίζουν τοὺς διδασκάλους τους. Οἱ ἄνδρες καὶ οἱ γυναῖκες νὰ μὴν συνδέονται μὲ τὴν ἀγάπη καὶ τὴν ἀλληλοκατανόηση, παρὰ νὰ ἐπαναστατοῦν καὶ νὰ διαλύουν μὲ τὸ παραμικρὸ τὸ σπιτικό τους. Ὅλοι μας νὰ παραβαίνουμε τὸν νόμο καὶ τὴν τάξη, νὰ παρανομοῦμε ἀσύστολα καὶ ὅταν μᾶς ἐλέγχουν τὰ ἁρμόδια ὄργανα, νὰ γινόμαστε θηρία καὶ νὰ ἀπειλοῦμε.

Ὅλα αὐτὰ καὶ ἄλλα πολλὰ γίνονται, γιατὶ ὁ καθένας μας δὲν εἶναι πρόθυμος νὰ σηκώσει τὸν σταυρό του, «νὰ συμμορφωθῆ σ᾿ ἐκεῖνο ποὺ θέλει καὶ ὁρίζει ὁ Θεός». Καὶ τελικὰ ἀρνούμενοι αὐτό, σηκώνουμε βαρύτερους σταυρούς, αὐτοῦ τοῦ κόσμου, καὶ ἂς μὴ θέλουμε νὰ τὸ ποῦμε. Αὐτοὶ δὲ οἱ σταυροὶ τοῦ κόσμου μᾶς ταπεινώνουν, μᾶς ἐξευτελίζουν καὶ ἀπαξιώνουν μ᾿ αὐτὸν τὸν τρόπο τὴν ὕπαρξή μας.

«Οἱ σταυροὶ λοιπόν, ποὺ ὁ κόσμος φορτώνει σ᾿ ἐκείνους ποὺ δὲν θέλουν νὰ σηκώσουν τὸν Σταυρὸ τοῦ Χριστοῦ, εἶναι ζυγοὶ καὶ μέγγενη, ποὺ σκλαβώνουν κι ἐξανδραποδίζουν τοὺς ἀνθρώπους».

Ὁ Χριστὸς βέβαια εἶπε γιὰ τὸ δικό Του Σταυρὸ πὼς εἶναι ζυγὸς χρηστός, μὰ ἐκεῖνος ὁ Σταυρὸς δὲν ντροπιάζει τὸν ἄνθρωπο. Ἀντίθετα μάλιστα τὸν τιμάει. Καὶ «εἶπε ἀκόμη πὼς οἱ ἐντολὲς καὶ τὰ καθήκοντα, ποὺ ἐπιβάλλει στοὺς ἀνθρώπους εἶναι φορτίο ἐλαφρό». Μὰ ὅταν μιλοῦμε γιὰ τὸ καθῆκον τῆς ἄρσης τοῦ Σταυροῦ τοῦ Χριστοῦ μιλοῦμε γιὰ ἕνα καθῆκον ἐλευθέρας ἐπιλογῆς μας. Τὸ εἶπε ἄλλωστε ὁ ἴδιος ὁ Χριστός, ὅταν τονίζει «ὅποιος θέλει νὰ ἔλθει ὀπίσω μου...». Δὲν ὑπάρχει συνεπῶς καμμιὰ πίεση ἢ ἐξαναγκασμός, μὰ μιὰ μονάχα πρόκληση, «δεῦτε πρὸς μὲ πάντες...».

Ἐὰν ὁ καθένας μας ἐξετάσει καλύτερα, θὰ ἀντιληφθεῖ πὼς καὶ τὸ «ὅποιος θέλει νὰ ἔλθει ὁπίσω μου» καὶ τὸ «δεῦτε πρὸς με πάντες» μιλάει γιὰ τὸ ἴδιο πρᾶγμα. Δηλαδὴ γιὰ τὴν ἄρση τοῦ Σταυροῦ τοῦ Χριστοῦ, «ποὺ εἶναι στ᾿ ἀλήθεια σταυρὸς καὶ καθῆκον», μὰ εἶναι ἐλαφρότερος ἀπ᾿ ὅλους τοὺς σταυροὺς τοῦ κόσμου».

Γιατὶ τελικὰ ὁ Σταυρὸς αὐτὸς μᾶς ὁδηγεῖ στὴν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ καὶ κατ᾿ ἐπέκταση στὴ Βασιλεία Του. Ἐνῶ οἱ σταυροὶ τοῦ κόσμου μᾶς ὁδηγοῦν μὲ μαθηματικὴ ἀκρίβεια στὸ θάνατο, συνεπῶς στὴν ἀπώλεια τῆς Βασιλείας Του.

Ἀγαπητοὶ ἀδελφοί, φέροντες τὸν Σταυρό τοῦ Χριστοῦ καθημερινὰ στὴ ζωή μας, ἔχουμε δίπλα μας ἕναν ἄλλο Σίμωνα. Αὐτὸς εἶναι ὁ Χριστός! Μᾶς βοηθάει νὰ πετύχουμε στὸν πνευματικὸ ἀγῶνα, νὰ προσεγγίσουμε τὸ ἅγιο θέλημά Του, νὰ ἐξασφαλίσουμε τὴ σωτηρία μας.

Ἡ σημερινὴ προσκύνηση τοῦ τιμίου Σταυροῦ μᾶς θυμίζει τὸ πάθος τοῦ Χριστοῦ, ὅμως μᾶς ζωντανεύει ταυτόχρονα τὴν ἐλπίδα τῆς Ἀναστάσεως. «Γιατὶ ὅπως ὁ Χριστός, ἔτσι κι ἐμεῖς ἀπὸ τὴ θλίψη τοῦ Σταυροῦ καὶ τοῦ πάθους· ἀπὸ τὸν πόνο καὶ τὸ θάνατο, φθάνουμε στὴ χαρὰ τῆς Ἀναστάσεως» πρὸς τὴν ὁποία καὶ πορεύομαστε μὲ κουράγιο καὶ δύναμη.

Ἀρχιμ. Ν.Π.

Μὲ τὴ σημερινὴ θεραπεία τοῦ παραλυτικοῦ τοῦ Εὐαγγελίου, ὁ Χριστὸς μᾶς πληροφορεῖ πὼς ἡ ἀρρώστια ἀποτελεῖ κληρονομιὰ τῆς ἁμαρτίας. Ἡ ἁμαρτία δηλαδὴ φέρνει τὴν ἀρρώστια καὶ ἡ ἀρρώστια τελικὰ τὸ θάνατο. Τὸ ὅτι ἔτσι ἔχουν τὰ πράγματα, τὸ διαπιστώνουμε καθημερινὰ στὴ ζωή μας.

Ὁ παραλυτικὸς λοιπὸν ἦταν κι αὐτὸς ἕνας ἁμαρτωλὸς ἄνθρωπος, ποὺ ἡ ἁμαρτία τοῦ εἶχε ἀφήσει κληρονομιὰ τὴν ἀρρώστια του. Τὸ διαβεβαιώνει ἄλλωστε καὶ ὁ ἴδιος ὁ Χριστός, ὅταν τοῦ λέγει μετὰ τὴ γιατρειά του: «κοίταξε, ἔγινες καλά, μὴν ἁμαρτάνεις πιά, γιὰ νὰ μὴ σοῦ συμβεῖ τίποτε χειρότερο...».

Ἐτούτη δὲ τὴ στενὴ σχέση τῆς ἁμαρτίας μὲ τὴν ἀρρώστια, μερικοὶ δὲν τὴ δέχονται, ἐνῶ ἄλλοι τὴν χλευάζουν, ὅτι τάχατες αὐτοὶ τὰ γνωρίζουν ὅλα.

Μά, ἂν καλοεξετάσουμε, θὰ διαπιστώσουμε πὼς καὶ ἡ ἁμαρτία εἶναι ἀρρώστια τῆς ψυχῆς. Καὶ σὰν ἀρρωσταίνει ἡ ψυχή, τότε καὶ τὸ σῶμα ὑποφέρει. Μιὰ τέτοια ὅμως κατάσταση δὲν ἔχουμε δικαίωμα νὰ τὴν ἀποδεχθοῦμε. Ἀπεναντίας, ἔχουμε ὑποχρέωση νὰ κάνουμε ὅ,τι μποροῦμε, γιὰ νὰ ἐξασφαλίζουμε τὴν ὑγεία τοῦ σώματός μας.

Γι᾿ αὐτό, κάθε τι ἐνάντιο καὶ ἐπιζήμιο γιὰ τὴν ὑγεία μας, πρέπει νὰ τὸ ἀπορρίπτουμε. Παρεκτροπὲς ἐπικίνδυνες, καταχρήσεις ἄστοχες, ταλαιπωρίες ἄσκοπες, ἐκθέτουν τὸ σῶμα μας στὸν κίνδυνο τῆς ἀρρώστιας. Καὶ τελικὰ ἀρκετὲς φορές, παραδομένο στὴ φθορά, καταλήγει στὸ θάνατο. Μὰ ὁ Θεὸς μᾶς ἔπλασε μὲ τὸ σῶμα μας, αὐτὸ τὸ γήϊνο στοιχεῖο, καὶ μᾶς εἶπε νὰ τὸ φροντίζουμε καὶ νὰ τὸ σεβόμαστε. Ἐτούτη δὲ ἡ φροντίδα δὲν σταματάει στὴν ἐξωτερικὴ ἔνδυση καὶ τὸν στολισμό, ἀλλὰ προεκτείνεται καὶ στὴν καθαρότητα καὶ τὴν εὐρωστία. «Χωρὶς γερὸ σῶμα, χωρὶς ὑγεία, εἴμαστε ἄχρηστοι γιὰ ἐργασία καὶ μισοὶ ἄνθρωποι στὴ ζωή».

Τώρα, ἂν ἔρθει ἡ ἀρρώστια καὶ εἶναι ἀπὸ τὸ Θεό, ἂς εἶναι καλοδεχούμενη, ὅπως ἔλεγε καὶ ὁ δίκαιος Ἰώβ. Ἐὰν ὅμως ἡ ἀρρώστια εἶναι ἀποτέλεσμα τῆς δικῆς μας ἀσωτείας ἢ καταστροφῆς καὶ μόλυνσης τῆς ζωῆς, «τότε τί λόγο θὰ δώσουμε στὸ Θεὸ καὶ τί δικαιολογία θὰ βροῦμε στὸν ἑαυτό μας;».

Τελικὰ δέ, ἐπειδὴ εἴμαστε ἄνθρωποι, ἄρα θνητοὶ καὶ φθαρτοί, ἡ ἀρρώστια εἶναι ἡ κληρονομιά μας καὶ θά ᾿ρθει ἀργὰ ἢ γρήγορα. Ἔ! Τότε ἂς εἴμαστε ἕτοιμοι νὰ τὴν ἀντιμετωπίσουμε μὲ ὑπομονή, καρτερία καὶ προπάντων ἐλπίδα πρὸς τὸ Θεό.

Σὰν θά ᾿ρθει λοιπὸν ἡ ἀρρώστια, νὰ μὴ τὰ χάσουμε· νὰ μὴν ἀπελπιστοῦμε. Θὰ καλέσουμε βεβαίως τὸ γιατρό· θὰ πᾶμε ἴσως ἂν χρειασθεῖ καὶ στὸ νοσοκομεῖο, μὰ πρῶτα ἀπ᾿ ὅλα νὰ ἀπευθυνθοῦμε στὸ μεγάλο γιατρό, τὸν Χριστό, καὶ νὰ προσευχηθοῦμε θερμὰ νὰ σταθεῖ κοντά μας καὶ νὰ μᾶς χαρίσει τὴ γιατρειά Του.

Νὰ μοιάσουμε δηλαδὴ τοῦ παραλυτικοῦ μὲ τὴν ὑπομονὴ τῶν τριανταοχτὼ χρόνων, τὴν μνημειώδη καρτερία του καὶ τὴ μεγάλη ἐλπίδα, ὁ ὁποῖος στὸ τέλος κέρδισε. Αὐτὸ ποὺ ἐνδόμυχα ἤλπιζε καὶ πίστευε, τὸ πῆρε καὶ πῆγε πιὰ εὐτυχισμένος στὸ σπίτι του, κουβαλῶντας καὶ τὸ κρεββάτι του.

Ἀγαπητοὶ ἀδελφοί, ἐὰν δὲν καταλάβουμε πὼς ἡ ἀρρώστια εἶναι κληρονομιὰ τῆς ἁμαρτίας, δὲν θὰ μπορέσουμε νὰ ἰσορροπήσουμε μὲ τὸν ἑαυτό μας. Δὲν θὰ μπορέσουμε νὰ τὰ βροῦμε μαζί του.

Ἐὰν δὲν πολεμήσουμε τὸ κακὸ ποὺ κρύβουμε μέσα μας, δὲν θὰ βροῦμε ἠρεμία στὴ ζωή μας. Καὶ ἔτσι τὸ φῶς τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ, δὲν θὰ περάσει μέσα μας, γιὰ νὰ σβήσει τὴ σκοτεινιά μας.

Καὶ ἐὰν περιμένουμε νὰ τακτοποιήσουμε τὰ πράγματα μὲ τὸν ἑαυτό μας αὔριο καὶ ὄχι τώρα, σήμερα, ἔχουμε χάσει καὶ ἔχουμε ἀποτύχει. Γιατὶ ἐτοῦτο τὸ αὔριο καὶ ἀβέβαιο εἶναι, καὶ δὲν μᾶς ἀνήκει, ἀφοῦ ἄλλος τὸ χορηγεῖ. Ἔτσι λοιπόν, γιὰ νὰ ἔχουμε ὑγεία σωματικὴ καὶ ψυχική, ὀφείλουμε νὰ ξεφορτωθοῦμε τὸ βαρὺ φορτίο τῆς ἁμαρτίας. Εἰδεμή, κοροϊδεύουμε τὸν ἑαυτό μας.

Ὅμως ἕνα πρᾶγμα νὰ ἔχουμε ὑπόψη καὶ νὰ μὴ τὸ ξεχνοῦμε ποτέ· ὅτι μπορεῖ τὸν ἑαυτό μας νὰ τὸν ξεγελᾶμε· μπορεῖ καὶ τοὺς ἄλλους· μὰ τὸν Θεὸ δὲν μποροῦμε ποτὲ νὰ Τὸν ξεγελάσουμε.

Ἀρχιμ. Ν.Π.

Ζοῦμε ἰδιαιτέρως ἐτοῦτες τὶς ἡμέρες τὴν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ. Ἑορτάζουμε τὴν ἑορτὴ τῶν ἑορτῶν, τὴν Κυριακὴ τοῦ Πάσχα. Τὸ πανσεβάσμιο Πάσχα τῆς χαρᾶς καὶ τῆς ἀγάπης, ὅπου τὰ πάντα συγχωροῦνται καὶ οἱ πάντες μονοιάζουμε καὶ φιλιώνουμε. Ὅπου τὰ πάντα λάμπουν ἀπὸ τὸ φῶς τῆς Ἀναστάσεως καὶ οἱ πάντες ἀγαλλόμενοι κρατοῦν ὡς ἄγκυρα τὴν ἐλπίδα, γιὰ νὰ πορευτοῦν στὴ ζωή. Καὶ μέσα στὸ θάμπος τῆς ἑορτῆς προβάλλουν οἱ παρουσίες τοῦ Χριστοῦ ὡς ἐχέγγυο τῆς ἐκπληρώσεως τῶν ἐξαγελιῶν Του γιὰ τὴν Ἀνάστασή Του.

Ὁ Χριστὸς κάνει ἔντονη τὴν παρουσία Του, «γιὰ νὰ μὴν λέγουν οἱ χριστομάχοι πὼς δὲν ἀναστήθηκε καὶ νὰ μὴν μένουν οἱ Ἀπόστολοι μόνο μέσα στὴ φαντασία τους πὼς δὲν τὸ εἶδαν ἀναστημένο». Ἔτσι, δὲν ἀφήνει καὶ τὸν ἀπόστολο Θωμᾶ στὶς ἀμφιβολίες του, μήτε στὴν ἀδυναμία του νὰ πιστεύσει. Γιατὶ ὁ Ἀπόστολος συγκαταλέγεται σ᾿ αὐτοὺς ποὺ θέλουν νὰ πιστεύσουν μὰ δὲν μποροῦν καὶ ὄχι σ᾿ ἐκείνους ποὺ μποροῦν νὰ πιστεύσουν καὶ δὲν θέλουν.

Γιατὶ ἄλλο πρᾶγμα εἶναι νὰ θέλεις νὰ πιστεύσεις καὶ νὰ μὴ μπορεῖς, ἐπειδὴ ὑπάρχουν οἱ ἀνθρώπινες ἀδυναμίες καὶ ἀτέλειες, καὶ ἄλλο πρᾶγμα νὰ μπορεῖς νὰ πιστεύσεις καὶ νὰ μὴ θέλεις. Ἐτοῦτο εἶναι ἐγωϊσμὸς καὶ καθαρὴ δαιμονικὴ ἐνέργεια.

Μπροστὰ λοιπὸν στὸ θαῦμα τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ, ἔτσι καθὼς ἐξελίχθηκε στὰ ἀνθρώπινα μάτια, καὶ ἔτσι καθὼς ἑρμηνεύτηκε ἀπὸ τοὺς Ἀποστόλους μὲ τὶς ἐπανειλημμένες παρουσίες τοῦ διδασκάλου, ὑπάρχει ἕνας προβληματισμός. Καὶ ποιὸς εἶναι αὐτὸς ὁ προβληματισμός; Στὴ σημερινὴ ἐμφάνιση τοῦ Χριστοῦ ἐνώπιον ὅλων τῶν Μαθητῶν, ἀκούγεται νὰ λέγει, ἀπευθυνόμενος πρὸς τὸν Ἀπόστολο Θωμᾶ: «Φέρε ἐδῶ τὸ δάκτυλό σου καὶ δὲς τὰ χέρια μου καὶ φέρε τὸ χέρι σου καὶ βάλτο στὴν πλευρά μου...».

Ὅμως, λίγες ἡμέρες νωρίτερα, ὅταν εἶχε συναντήσει τὴ μαθήτρια Μαρία κοντὰ στὸν κενὸ τάφο Του καὶ ἐνῶ αὐτὴ προσπάθησε νὰ Τὸν ἀγγίξει, τῆς εἶπε: «Μὴ μὲ ἀγγίζεις!...».

Γιατὶ λοιπὸν ὁ Χριστὸς στὸν μὲν ἀπόστολο Θωμᾶ τοῦ λέγει νὰ Τὸν ἀγγίξει καὶ στὴ μαθήτρια Μαρία «μὴ μὲ ἀγγίζεις»; Μερικοὶ δὲ ποὺ ἐπιφανειακὰ ἐξετάζουν τὰ πράγματα θὰ ποῦν πὼς ἐδῶ ὑπάρχει μιὰ ἰδιαίτερη μεταχείριση τοῦ ἀποστόλου Θωμᾶ. Στὴν πραγματικότητα ὅμως κάτι τέτοιο δὲν συμβαίνει.

Τί συμβαίνει λοιπόν; Ἡ διαφορετικὴ ἀντιμετώπιση τοῦ Χριστοῦ στὸν ἀπόστολο Θωμᾶ καὶ τὴ μαθήτρια Μαρία ἐξηγεῖται ὄχι ὡς ἐνέργεια ἰδιαίτερης μεταχείρισης τοῦ ἑνός, μὰ ἐξαρτᾶται ἀπὸ τὶς διάφορες προθέσεις καὶ διαθέσεις τῶν δυό τους.

Δηλαδή, τί σημαίνει αὐτό; «Ἡ Μαρία δὲν ἀμφέβαλλε περὶ τοῦ ὅτι ὁ ὁμιλῶν πρὸς αὐτὴ εἶναι ὁ ἐκ τοῦ τάφου ἐπανελθὼν εἰς τὴν ζωὴ Κύριος». Ὅμως, παρ᾿ ὅτι πίστευε στὴν Ἀνάσταση, ἐντούτοις εἶχε μιὰ πλανεμένη ἀντίληψη. Ὅτι τάχατες ὁ Χριστὸς θὰ ἐξακολουθοῦσε νὰ συζεῖ μὲ τοὺς Μαθητὲς ὅπως πρῶτα.

Ὁ Χριστὸς μὲ τὴν ἀπαγόρευση τῆς Μαρίας ἐπιθυμεῖ νὰ τῆς τονίσει πὼς φυσικὰ θὰ εἶναι μαζί τους συνεχῶς, μὰ ὄχι ὅπως πρίν. Τώρα εἶναι ὁ Ἀναστημένος Χριστός, γι᾿ αὐτὸ καὶ οἱ σχέσεις θὰ εἶναι διαφορετικές.

Ὁ ἀπόστολος Θωμᾶς ἐξ ἄλλου ἀπιστοῦσε στὴν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ καὶ ζητοῦσε πειστήρια «περὶ τοῦ ὅτι ἡ ἐμφάνιση τοῦ Κυρίου ἦταν ἁπτὴ πραγματικότητα καὶ ὄχι πλάνη τῆς φαντασίας». Γι᾿ αὐτὸ καὶ ὁ Χριστὸς τὸν ἀφήνει νὰ Τὸν ἀγγίξει. Ἔτσι τὸ σφάλμα τοῦ ἀποστόλου Θωμᾶ τελειώνει ἐκεῖ ἀκριβῶς ποὺ ἀρχίζει τὸ σφάλμα τῆς μαθήτριας Μαρίας.

Ἀγαπητοὶ ἀδελφοί, ἔχει τὸ χῶρο της στὸν ἄνθρωπο καὶ ἡ καλὴ ἀπιστία. Ὅταν ὅμως αὐτὴ μᾶς ὁδηγεῖ στὴν ὀρθὴ καὶ καθαρὴ πίστη, τότε σκορπίζονται ὅλα τὰ διλήμματα καὶ ὅλες οἱ ἀμφιβολίες· ἀνοίγεται ἕνας καινούργιος ὁρίζοντας στὴ ζωή μας, ποὺ μᾶς συμφιλιώνει μὲ τὸν οὐρανό, ποὺ μένει πάντα ἀνοικτὸς γιὰ ἐμᾶς. Γεννιέται κατόπιν ἀβίαστα ἡ ὁμολογία ὅτι ὁ Χριστὸς ἀνέστη ὄντως, ποὺ εἶναι ἡ πεμπτουσία τῆς ὅλης διδασκαλίας τοῦ Εὐαγγελίου Κι αὐτὴ ἡ ὁμολογία μᾶς ὁδηγεῖ στὴν ταυτόσημη πορεία τοῦ ἀποστόλου Θωμᾶ· δηλαδὴ ἀπὸ τὴν ἀπιστία, στὴν πίστη· ἀπὸ τὴν πίστη στὴν ὁμολογία τοῦ Ἀναστημένου Χριστοῦ πὼς Αὐτὸς εἶναι «ὁ Κύριος μας καὶ ὁ Θεός μας».

Ἀρχιμ. Ν.Π.

Κυριακὴ τῆς Πεντηκοστῆς! Μεγάλη ἡ σημερινὴ ἑορτὴ γιὰ τὴν Ἐκκλησία, ἀφοῦ ἀποτελεῖ τὴν ἀρχὴ τῆς πορείας της στὴν ἱστορία γιὰ τὸν ἄνθρωπο καὶ τὸν κόσμο. Κι αὐτὴ τὴ μεγάλη ἡμέρα παρουσιάζεται ὁ Χριστὸς μέσα ἀπὸ τὸ Εὐαγγέλιο τοῦ Εὐαγγελιστοῦ  Ἰωάννου, νὰ καλεῖ ὅλους τοὺς ἀνθρώπους νὰ ’ρθουν νὰ πιοῦν ἀπὸ τὸ δικό Του νερό, τὸ αἰώνιο, γιὰ νὰ ξεδιψάσουν.
Ὁ Χριστὸς καλεῖ συνεχῶς ὅπως τότε καὶ τώρα καὶ πάντα ἐκείνους ποὺ διψοῦν καὶ πεινοῦν γιὰ τὴ δικαιοσύνη Του καὶ τὴν ἀγάπη Του. «Ἐὰν τις διψᾷ, ἐρχέσθω πρὸς με καὶ πινέτω», ἀφοῦ ἡ πηγὴ εἶναι πάντα ρέουσα καὶ παρέχει τὸ «ὕδωρ τὸ ζῶν».
Καὶ «σ᾿ ἐκείνους, ποὺ κλεισμένοι σὰν μέσα σὲ σκοτεινὸ σπήλαιο -ἔτσι τοὺς φαντάσθηκε ὁ ἀρχαῖος φιλόσοφος στὴ «Πολιτεία του»- ἐναγώνια ζητοῦν νὰ μάθουν τὴν ἀλήθεια ὁ Χριστὸς θὰ διακηρύσσει πὼς «ἐγὼ εἰμι τὸ φῶς τοῦ κόσμου». Ἐνῶ δὲ ὁ Χριστὸς διακηρύσσει ἐτοῦτες τὶς αἰώνιες ἀλήθειες καὶ ἐνῶ ἡ Ἐκκλησία προβάλλει συνεχῶς τὸ πρόσωπό Του, ὑπάρχουν καὶ ἐκεῖνοι ποὺ Τὸν τοποθετοῦν μέσα στὰ ἐγκόσμια πλαίσια. Καὶ οἱ ἄλλοι ποὺ Τὸν ἀμφισβητοῦν καὶ διαλογίζονται πονηρά.
Δὲν ἔλειψαν οὔτε τότε, μὰ οὔτε καὶ τώρα οἱ ἀμφισβητοῦντες καὶ οἱ ἀρνούμενοι. Ὅπως στὸ σημερινὸ Εὐαγγέλιο στὴν περιγραφὴ τοῦ Εὐαγγελιστοῦ Ἰωάννου. Γιὰ τοὺς ἄρχοντες δηλαδή, τοὺς πνευματικούς, κοινωνικοὺς καὶ πολιτικούς. Ὅλοι ἐτοῦτοι βάζουν τὰ πράγματα τῆς ζωῆς σὲ τάξη κατὰ πὼς ὁρίζει καὶ ἐξασφαλίζει ὁ νόμος. Γιατὶ γνωρίζουν μὲ τὸν νόμο, μὰ δὲν γνωρίζουν τὴν πίστη τοῦ λαοῦ, μήτε καταδέχονται ν᾿ ἀσχοληθοῦν μ᾿ αὐτήν.
Ἐὰν ὅμως ἔτσι τοποθετήσουμε τὰ πράγματα καὶ τοὺς δώσουμε αὐτὴ τὴ διάσταση, τότε βεβαίως ὁ νόμος εἶναι ἡ λύση. Γι᾿ αὐτὸ εἶναι πλανεμένος καὶ ἄθλιος, ὅποιος τὸν ἀγνοεῖ. «Ὁ ὄχλος οὗτος, ὁ μὴ γινώσκων τὸν νόμον, ἐπικατάρατοί εἰσιν».
Ὅλ᾿ αὐτὰ ὑπάρχουν καὶ πορεύονται κατὰ τοὺς ἀμφισβητοῦντες ἢ ἀρνουμένους τὴν πραγματικὴ ἀλήθεια, ὅπως ἐκφράζεται ἀπὸ τὸν Χριστό, καταγράφεται στὰ ἱερὰ Εὐαγγέλια, διαφυλάσσεται καὶ κηρύσσεται ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία.
Γι᾿ αὐτὸ ἐκείνοι ποὺ ἀμφισβητοῦν τὸν Χριστὸ καὶ προβάλλουν  τὴν δική τους γνώμη ὡς ἀλήθεια καὶ ἐπειδὴ κάποιες φορὲς ἀδυνατοῦν νὰ τὴν ἐπιβάλουν στὸ λαό, «καταριώνται τοὺς ἀνθρώπους γιὰ τὴν ἄγνοια καὶ τὴν ἀμάθειά τους!»
Μά, ἐὰν προσέξουμε προσέξουμε καλύτερα στὰ χρόνια ποὺ πέρασαν, θὰ παρατηρήσουμε πὼς ὑπάρχουν τὰ ἴδια πράγματα. Δηλαδὴ νὰ ἐπαναλαμβάνεται ἡ πρόσκληση τοῦ Χριστοῦ· «ἐὰν τις διψᾷ ἐρχέσθω πρός με καὶ πινέτω»· νὰ ὑπάρχουν ἐκεῖνοι ποὺ Τὸν ὁμολογοῦν δίχως καλά-καλά νὰ Τὸν γνωρίζουν.
Καὶ πιὸ ἐκεῖ αὐτοὶ ποὺ καλοπροαίρετα ἀμφιβάλλουν. Τέλος δὲ ἐκεῖνοι «ποὺ ἥσυχοι σὲ μιὰ «καθεστηκυῖα» τάξη καὶ κατοχυρωμένοι στὴν ἐξουσία, Τὸν ἀρνοῦνται».
Ἀγπητοὶ ἀδελφοί, ὅλες αὐτὲς οἱ περιπτώσεις τῶν ἀνθρώπων, ὑπάρχουν στὸ σημερινὸ Εὐαγγέλιο. Μὰ ὑπάρχουν ἀκόμη καὶ στὴν καθημερινότητά μας. Καὶ συμβαίνει αὐτὸ γιατὶ οἱ ἄνθρωποι εἶναι μοιρασμένοι κατὰ πὼς ὁ καθένας γνωρίζει καὶ βιώνει τὸν λόγο τοῦ Χριστοῦ.
Ἔτσι, ὁ κάθε ἄνθρωπος, ἀκόμη κι αὐτοὶ οἱ λεγόμενοι ἄνθρωποι τῆς Ἐκκλησίας, θέλει νὰ ἑρμηνεύσει τὸ Εὐαγγέλιο ἀπὸ μόνος του ὡς αὐθεντία. Τὸ ἀποτέλεσμα εἶναι νὰ πέφτει σὲ λάθη, νὰ κατακερματίζει τὸ οὐράνιο μήνυμα, νὰ δημιουργεῖ, ἔστω καὶ ἄθελά του, αἱρετικὲς διδασκαλίες καὶ πλάνες. Καὶ τέλος, ποὺ εἶναι καὶ τὸ σπουδαιότερο, νὰ ἀχρηστεύει τὸν λόγο τοῦ Χριστοῦ.
Ὀφείλουμε ὅμως νὰ γνωρίζουμε πὼς ἀπὸ μόνοι μας ἀδυνατοῦμε νὰ ἑρμηνεύσουμε σωστὰ τὸ Εὐαγγέλιο, γι᾿ αὐτὸ μᾶς χρειάζεται ἡ παρουσία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Αὐτὸ ἄλλωστε ἑορτάζουμε σήμερα, δηλαδὴ τὴν κάθοδο τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καὶ τὴν ἀπὸ τότε παρουσία του στὸν κόσμο καὶ τὸν ἄνθρωπο. Καὶ μιὰ μονάχα προσευχὴ κάνουμε, νὰ μένει πάντα μαζί μας γιὰ νὰ μᾶς καθοδηγεῖ στὸ σωστὸ καὶ ἀληθινὸ δρόμο· νὰ μᾶς ἐνισχύει στὶς μικρὲς καὶ μεγάλες ἀδυναμίες μας· νὰ μᾶς βοηθάει νὰ σηκωθοῦμε ἀπὸ τὶς πολλὲς πτώσεις μας καὶ νὰ μᾶς ἁγιάζει καθημερινὰ μὲ τὴν χάρη Του.

Στὴ διήγηση τοῦ Εὐαγγελιστοῦ Ἰωάννου γιὰ τὴ γιατρειὰ τοῦ τυφλοῦ, δηλαδὴ τὴν ἀνάκτηση τοῦ φωτός, δὲν ἱστορεῖται μονάχα ἐτοῦτο τὸ γεγονός. Δὲν στέκεται ἡ διήγηση μόνο στὸ φυσικὸ φῶς καὶ τὸ πῶς ὁ τυφλὸς εἶδε. Περιγράφει ἀκόμη κάτι, ποὺ εἶναι καὶ τὸ σπουδαιότερο. Ὅτι ὁ τυφλὸς εἶδε τὸ φῶς μὲ τὰ φυσικὰ μάτια του, ἀλλὰ κυρίως ὅτι «φωτίσθηκε μέσα του, ὥστε νὰ πιστέψη στὸ Χριστὸ καὶ νὰ Τὸν προσκυνήση».
Καὶ ἐνῶ αὐτὸς διακηρύσσει τὴν πίστη του καὶ ἀποδίδει τὴν ὀφειλόμενη τιμὴ στὸ Χριστό, ὑπῆρχαν καὶ οἱ ἄλλοι, ποὺ Τὸν συκοφάντησαν καὶ ταλαιπώρησαν ἀρκετὰ τὸν τυφλό.
Εἶναι οἱ ἐχθροὶ τῆς ἀλήθειας, ὅπως ἐκφράζεται ἀπὸ τὸν θεϊκὸ λόγο τοῦ Χριστοῦ. Εἶναι ἐκεῖνοι, ποὺ σὲ κάθε ἐποχὴ ταλαιπωροῦν τὴν Ἐκκλησία διαστρεβλώνοντας τὴν ἀλήθεια χτυπώντας τὴν ὀρθὴ πίστη. Τέτοιοι βεβαίως βρίσκονται καὶ στὴν ἐποχή μας. Μὲ διάφορα προσχήματα καὶ καλυμμένες προθέσεις, εἴτε μὲ τὴν ἐπιστημοσύνη, εἴτε δῆθεν μὲ τὰ διάφορα εὑρήματα τῆς ἀρχαιολογίας, εἴτε ὡς αὐθεντικοὶ ἑρμηνευτὲς τῶν ἱερῶν Γραφῶν, δημιουργοῦν σύγχιση, περιττὲς καὶ ἀνούσιες συζητήσεις διαφόρων δῆθεν εἰδικῶν.
Ἡ φιλολογία γύρω ἀπὸ τὸ ἀπόκρυφο Εὐαγγέλιο τοῦ Ἰούδα, γύρω ἀπὸ τὸν κώδικα Ντα Βίντσι (Da Vinci) ἢ μὲ τὸν τάφο τοῦ Ἰησοῦ, δίδει τροφὴ στοὺς ἐχθροὺς τοῦ Χριστοῦ νὰ στραφοῦν ἐναντίον Του φτιάχνοντας ἀνιστόρητες καταστάσεις καὶ πλούσια μυθεύματα.
Τὸ σπουδαῖο δὲ εἶναι πὼς ὅλοι αὐτοί, ποὺ παρουσιάζονται ὡς εἰδικοί, γνῶστες τέτοιων θεμάτων τελικὰ καταντοῦν γραφικοί. Καὶ γίνονται γραφικοὶ ἀφοῦ προκαταλαμβάνουν τὴν ἐπιστήμη, ποὺ ἐξετάζει αὐτὰ τὰ θέματα καὶ θεωρεῖ ὅτι πρόκειται γιὰ ψευδεπίγραφα, μυθώδη καὶ ἀνιστόρητα, συνεπῶς ἀναξιόπιστα.
Μέσα σ᾿ αὐτοὺς ποὺ πορεύονται ἐχθρικὰ πρὸς τὸν Χριστὸ καὶ τὴν Ἐκκλησία Του εἶναι γνωστοὶ σὲ ὅλους μας Γιεχωβάδες ἢ Μάρτυρες τῶν Γραφῶν ἢ τελευταῖα Χριστιανοὶ Μάρτυρες τῶν Γραφῶν. Ἐτοῦτοι ξαφινκὰ παρουσιάσθηκαν ὡς διδάσκαλοι τοῦ Εὐαγγελίου καὶ γυρνοῦν ἀπὸ σπίτι σὲ σπίτι γιὰ νὰ διδάξουν τὶς αἰρέσεις τους.
Μοιράζουν αἱρετικὰ φυλλάδια, προσπαθοῦν μὲ γλυκόλογα νὰ πλησιάσουν τοὺς ἀνθρώπους καὶ πιπιλίζουν διάφορα τυχαῖα καὶ ἀσύνδετα χωρία τῆς Ἁγίας Γραφῆς, κατὰ πὼς αὐτοὶ τὰ ἑρμηνεύουν. Ἔτσι, στὴν οὐσία ἐνῶ δὲν πιστεύουν στὴ θεότητα τοῦ Χριστοῦ καὶ τὸ κρύβουν ἐπιδέξια, θέλουν ὅμως νὰ ὀνομάζονται Χριστιανοὶ Μάρτυρες τοῦ Γιεχωβᾶ.
Ὁ σχεδιασμὸς δὲ τοῦ κηρύγματος ἐτούτων τῶν πονηρῶν ἀνθρώπων, ἔχει τοὺς ἑξῆς στόχους. Ἀρχίζουν νὰ κατηγοροῦν τοὺς κληρικοὺς, πὼς δὲν εἶναι ἄξιοι ἢ ἔχουν ἀδυναμίες. Ὕστερα προχωροῦν κατηγορώντας ὅλη τὴν Ἐκκλησία ὡς μία κατάσταση μακριὰ ἀπὸ τὸν κόσμο, ποὺ ἀδιαφορεῖ γιὰ τὰ προβλήματά του. Καὶ τέλος φθάνουν στὴν ἄρνηση τοῦ Χριστοῦ, ὡς Θεοῦ, Τὸν ὁποῖο δέχονται ὡς ἕνα μεγάλο προφήτη.
Ὅλοι ὅμως γνωρίζουμε πὼς ἐτούτοι οἱ ἄνθρωποι δὲν ἔχουν ἀγαθὲς προθέσεις, γιὰ τοὺς ἀνθρώπους, μήτε ἐνδιαφέρονται γιὰ τὴν ἀλήθεια. Ἀφοῦ ἄλλωστε ὡς πληρωμένοι καθοδηγητές, ὑπακούουν τυφλὰ στὴν ὀργάνωσή τους, ποὺ ἔχει τὴν ἕδρα της στὴν Ἀμερική.
Ἀγαπητοὶ ἀδελφοί, ὁ τυφλὸς τοῦ σημερινοῦ Εὐαγγελίου, ὄχι μόνο βλέπει μὲ τὰ σωματικὰ μάτια του, ἀλλὰ τώρα πιστεύει στὸ Χριστὸ καὶ τὸ διακηρύσσει παντοῦ. Ἐμεῖς ποὺ βλέπουμε καὶ μποροῦμε νὰ μελετοῦμε τὸ λόγο τοῦ Εὐαγγελίου καὶ γνωρίζουμε ἔτσι τὴν ἀλήθεια, ἔχουμε μέσα μας αἰσθανθεῖ τὴν οὐράνια χαρὰ τοῦ μηνύματος τοῦ Χριστοῦ καὶ ἔχουμε κατανοήσει τὸν πλοῦτο ποὺ κατέχουμε; Τότε ὀφείλουμε νὰ τὸ διακηρύσσουμε μὲ θάρρος γιὰ ν᾿ ἀκουστεῖ ἡ πραγματικὴ ἀλήθεια· νὰ γίνει κτῆμα καὶ βίωμα σὲ ὅλους. Γιατὶ ὁ λόγος τοῦ Χριστοῦ εἶναι τὸ νερὸ τῆς ζωῆς μας καὶ τὸ Ἀναστάσιμο φῶς στὸ διάβα μας.

Ὁ λόγος τοῦ προφήτου Ἠσαΐα, ποὺ ἀκούγεται στὴ σημερινὴ ἑορτὴ τοῦ Γενεσίου τοῦ Προδρόμου Ἰωάννου εἶναι ἀποκαλυπτικός. Ὁ προφήτης ὁραματίζεται τὸν Πρόδρομο νὰ προδρομεῖ μὲ τὸν λόγο του τὴν ἔλευση τοῦ Μεσσία, καταμεσῆς τῆς ἐρήμου.

Νὰ τί λέγει ὁ Προφήτης: «Φωνὴ βοῶντος ἐν τῇ ἐρήμῳ. Ἑτοιμάσατε τὴν ὁδὸν Κυρίου, εὐθείας ποιεῖτε τὰς τρίβους αὐτοῦ» (Ἠσ. 40, 3). Καλεῖ δηλαδὴ τὸ λαὸ νὰ εἶναι ἕτοιμος, γιὰ νὰ ὑποδεχθεῖ τὸν Μεσσία· νὰ Τοῦ προσφέρει ἴσους δρόμους καὶ τρίβους γιὰ νὰ διαβεῖ, νὰ διδάξει καὶ νὰ περάσει μέσα στὶς ὑπάρξεις τους.

Ὁ Ἰωάννης ὁ Πρόδρομος ἐξ ἀρχῆς εἰσέρχεται στὸ σχέδιο τοῦ Θεοῦ γιὰ τὴ σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου καὶ ἀσκεῖ πρωτεύοντα ρόλο. Προδρομεῖ τὸν ἰσχυρότερό του· ἑτοιμάζει τὶς ἀνθρώπινες ὑπάρξεις, γιὰ νὰ Τὸν ὑποδεχθοῦν, καὶ κλείνει μ᾿ αὐτὸν τὸν τρόπο τὸν χρόνο τῆς ἀναμονῆς καὶ τῆς ἀναζήτησής Του.

Ὁ Θεὸς πλέον εἰσέρχεται στὴν ἀνθρώπινη ὑπόσταση καὶ πορεύεται μαζὶ στὸ δρόμο τῆς ἱστορίας. Καὶ ὁ προφήτης Ἠσαΐας ὁραματιζόμενος ὅλ᾿ αὐτὰ τὰ συγκλονιστικὰ γεγονότα ποὺ λαμβάνουν χώρα, γράφει μὲ ἀνακούφιση καὶ χαρά· «Εὐφράνθητι στείρα ἡ οὐκ τίκτουσα, ρῆξον καὶ βόησον ἡ οὐκ ὠδίνουσα, ὅτι πολλὰ τὰ τέκνα τῆς ἐρήμου μᾶλλον ἢ τῆς ἐχούσης τὸν ἄνδρα» (41,1).

Στὸ δὲ Εὐαγγέλιο ποὺ σήμερα διαβάζεται στὴν Ἐκκλησία, περιγράφεται τὸ πῶς ὁ προφήτης Ἰωάννης εἶναι ἐνταγμένος στὸ σχέδιο τοῦ Θεοῦ γιὰ τὴ διάσωση τοῦ ἀνθρώπου. «Ἐφανερώθη δὲ εἰς αὐτὸν (τὸν Ζαχαρία) ἄγγελος Κυρίου... καὶ τοῦ εἶπε μὴ φοβᾶσαι Ζαχαρία... ἡ γυναίκα σου Ἐλισάβετ θὰ σοῦ γεννήσει τέκνο καὶ θὰ καλέσεις τὸ ὄνομά του Ἰωάννη... καὶ θὰ εἶναι πραγματικῶς μέγας ἄνθρωπος ἀπ᾿ αὐτὸν τὸν Κύριο ἀνεγνωρισμένος...».

Ὁ Προφήτης καὶ Πρόδρομος Ἰωάννης εἶναι μιὰ ξεκάθαρη ἐπέμβαση τοῦ Θεοῦ. Ἀπ᾿ αὐτὴ τὴ γέννησή του, ποὺ σήμερα ἑορτάζουμε, μέχρι τὸ δραματικὸ ἀποκεφαλισμό του εἶναι ἕνα διαρκὲς ἐγκόσμιο θαῦμα ἐνταγμένο στὴ θεϊκὴ ἐπέμβαση. Γι᾿ αὐτὸ ὁ προφήτης παρ᾿ ὅτι εἶναι ἕνας ἄνθρωπος γήϊνος, μέσα στὶς ἀνθρώπινες ἀδυναμίες, ὅλη του ἡ πορεία ὡς βίωμα καθημερινότητας καὶ λόγος ἀποκαλύψεως, ὁδηγεῖ ἔξω ἀπὸ τὰ ἐγκόσμια, στὰ οὐράνια.

Ὁ Ἰωάννης ὁ Πρόδρομος εἶναι ὁ ἄγγελος τοῦ Θεοῦ, ποὺ φέρνει τὴν ἀγγελία πὼς ὁ Μεσσίας ἦλθε, γιὰ νὰ προσφέρει τὸν ἑαυτό Του γιὰ νὰ ζήσουμε. Εἶναι ὁ μάρτυρας τοῦ σχεδίου τοῦ Θεοῦ καὶ διακηρύσσει μὲ τὸν λόγο του τὴν ἀξιοπιστία τῶν ἐπαγγελιῶν τοῦ Θεοῦ.

Εἶναι τέλος ὁ Πρόδρομος τοῦ Χριστοῦ ποὺ «ἅπτεται κορυφῆς τοῦ Δεσπότου», ἐνῶ αὐτὸς αἰσθάνεται καὶ μικρὸς καὶ ἀδύναμος δοῦλος Του.

Ἀγαπητοὶ ἀδελφοί, στὴ σημερινὴ ἑορτὴ τοῦ Γενεσίου τοῦ Προφήτου Ἰωάννου τοῦ Προδρόμου, ἡ Ἐκκλησία προβάλλει τὸ δυναμικὸ καὶ φλογερὸ Προφήτη τῆς ἐρήμου μὰ καὶ τοῦ κόσμου. Προβάλλει τὴν ἀσκητικὴ μορφή του μὲ τὸν πύρινο προφητικὸ λόγο, ποὺ καθηλώνει τοὺς ἰσχυροὺς καὶ ἐνοχλεῖ τοὺς ἁμαρτωλούς.

Ἐτοῦτος ὅμως στέκεται ὄρθιος, γεμάτος θεϊκὴ δύναμη καὶ μιλάει γιὰ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, ποὺ εἶναι ἡ ἀλήθεια. Ὅλοι οἱ ἄλλοι, εἴτε τὸν ἀκολουθοῦν ὡς μεγάλο Προφήτη ποὺ «οὐκ ἐγήγερται ἐν γεννητοῖς γυναικῶν μείζων...», τὸν ἀποδέχονται ὡς τὸν Πρόδρομο καὶ ἑτοιμάζουν τοὺς ἑαυτούς τους, γιὰ νὰ ὑποδεχθοῦν τὸν Μεσσία Χριστό· εἴτε τὸν ἀποδιώχνουν ἀπὸ τὴν ζωή τους κλείνοντας τὰ αὐτιά τους νὰ μὴν ἀκοῦνε τοὺς λόγους ποὺ τοὺς ἐνοχοποιοῦν καὶ φεύγουν μακριά του.

Ὅλοι ἐμεῖς σήμερα ποὺ ἑορτάζουμε τὸ Γενέσιο τοῦ Προδρόμου Ἰωάννου, ἆραγε τὸν ἀποδεχόμαστε καὶ τὸν ἀκολουθοῦμε; Μεγάλο ἐτοῦτο τὸ ἐρώτημα ποὺ στέκεται μπροστά μας καὶ καθοριστικὸ ἄλλωστε τῆς ἀλήθειας τοῦ Χριστοῦ ποὺ λέμε πὼς ὑπηρετοῦμε. Καὶ μεγάλη ἡ ἀπάντησή μας ποὺ βεβαιώνει πὼς πράγματι διακονοῦμε ἐνσυνείδητα τὴν ἀλήθεια τῆς πίστεώς μας.

Ἀρχιμ. Ν.Π.

Ἀρχιμ. Ν.Π.

«Θαρσεῖτε, ἐγώ εἰμι· μὴ φοβεῖσθε»

 Στὴ σημερινὴ εὐαγγελικὴ περικοπή, ἀδελφοί μου, ἀκούσαμε γιὰ τὸ θαῦμα τῆς καταπαύσεως τῆς τρικυμίας τῆς θαλάσσης, καθὼς ἐπίσης βλέπουμε καὶ τὴν εἰρηνικὴ κατάπαυση τῆς τρικυμίας τῶν λογισμῶν τῶν μαθητῶν τοῦ Χριστοῦ ποὺ ἦταν φοβερότερη. Ἔτσι τὴν ἀξιολόγησε ὁ Κύριος, γι᾿ αὐτὸ πρῶτα κατέπαυσε τὴν τρικυμία τῆς ὀλιγοπιστίας τοῦ Ἀποστόλου Πέτρου λέγοντας: «Ὀλιγόπιστε εἰς τί ἐδίστασας;». Ἔπειτα ἀνέβηκε στὸ πλοῖο καὶ ἀμέσως ἐκόπασε ὁ ἄνεμος.

Ὁ Ἱερὸς Χρυσόστομος ἑρμηνεύοντας τὴν περίπτωση τοῦ Ἀποστόλου Πέτρου πού, ἐνῶ βάδιζε πάνω στὰ κύματα ὅσο εἶχε τὰ μάτια τοῦ ἐστραμμένα πρὸς τὸν Ἰησοῦ, ἔπειτα βυθιζόταν, λέγει ὅτι «ὁ Κύριος τὴν στιγμὴ ἐκείνη δὲν κατέπαυσε τὸν ἄνεμο ἀλλὰ ἅπλωσε τὸ χέρι Του καὶ τὸν ἔπιασε λέγοντας; «ὀλιγόπιστε εἰς τί ἐδίστασας». Μὲ τὸν τρόπο αὐτὸ ὁ Κύριος ἔδειξε ὅτι τὴν μεταβολὴ στὸν Πέτρο δὲν τὴν ἔκανε ἡ δύναμη τοῦ ἀνέμου ἀλλὰ ἡ ὀλιγοπιστία του. Ἂν ἡ πίστη του δὲν ἀσθενοῦσε, τότε εὔκολα θὰ μποροῦσε νὰ ἀντιμετωπίση τὸν ἄνεμο. Γι᾿ αὐτὸ ὁ Κύριος τὸν ἔπιασε ἀπὸ τὸ χέρι καὶ ἀφήνει τὸν ἀέρα νὰ πνέη, δείχνοντας ὅτι ὁ ἄνεμος δὲν μπορεῖ νὰ κάνη κανένα κακό, ὅταν ἡ πίστη εἶναι σταθερή.

Ἀδελφοί μου, τὰ στοιχεῖα τῆς φύσεως «ἦν γὰρ ἐναντίος ὁ ἄνεμος» σὲ κίνδυνο μεγάλο τὸ πλοῖο καὶ τοὺς ἐπιβαίνοντες μαθητὲς ὑποβάλλουν. Ὁ Χριστὸς ὅμως δὲν ἀφήνει γιὰ πολὺ μόνους τοὺς μαθητὲς καὶ χωρὶς βοήθεια. Ἐμφανίζεται σὲ αὐτοὺς περιπατῶν ἐπὶ τῆς θαλάσσης, διαλύει τὴν ταραχὴ καὶ τὴν ὑποψία τους ὅτι βλέπουν φάντασμα καὶ τοὺς ἐνθαρρύνει λέγοντας «θαρσεῖτε, ἐγώ εἰμι· μὴ φοβεῖσθε». Ἡ ἐνθαρρυντικὴ αὐτὴ προσφώνηση τοῦ Ἰησοῦ δημιουργεῖ βαθειὰ αἴσθηση καὶ συγκίνηση στοὺς μαθητὲς καὶ τὸ βίωμα αὐτὸ μᾶς ὁδηγεῖ στὴ βεβαιότητα ὅτι ὁ Κύριός μας εὑρίσκεται συνεχῶς στὸ πλευρὸ τοῦ σκάφους ἢ καλύτερα ἐπάνω σὲ αὐτό, τόσο μὲν τῆς Ἐκκλησίας ὅσο καὶ στὸ σκάφος ἑνὸς ἑκάστου μέλους τῆς Ἐκκλησίας, καὶ δὲν πρέπει νὰ φοβούμαστε ἢ νὰ χάνουμε τὸ θάρρος μας, ὅταν τὰ κύματα καὶ οἱ τρικυμίες τῆς ζωῆς μᾶς ταράζουν καὶ θέλουν νὰ μᾶς κλονίσουν.

Ἂν πάλι συμβεῖ νὰ κλονισθοῦμε, νὰ βυθισθοῦμε, μὴ διστάσουμε νὰ ποῦμε: «Κύριε σῶσόν με» καὶ ὅπως, παρ᾿ὅτι ἐχαρακτήρισε «ὀλιγόπιστον» τὸν Πέτρο, ὁ Κύριος τοῦ ἔδωκε χεῖρα βοηθείας, ἔτσι θὰ κάνει καὶ σὲ ἐμᾶς λέγοντας «θαρσεῖτε ἐγώ εἰμι». Μὲ τὸ ἐπεισόδιο αὐτό, ποὺ ὀφείλεται βέβαια στὸν αὐθόρμητο χαρακτῆρα τοῦ Πέτρου καὶ στὴν ἐλλιπῆ πίστη του πρὸ τοῦ φωτισμοῦ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, συνειδητοποιεῖ κανεὶς τὴν παρουσία τοῦ Κυρίου δίπλα του, λαμβάνει ἐνίσχυση καὶ σταθεροποεῖται στὴν πίστη του.

Ἀδελφοί μου, καὶ ἐμεῖς εἴμαστε μέσα στὸ σκάφος, τὸ πλοῖο τῆς Ἐκκλησίας, ποὺ εἶναι ἐκτεθειμένο στὴν τρικυμία τοῦ παρόντος κόσμου. Ὅποιος πρὸς στιγμὴν τρομοκρατηθῆ ἀπὸ τὸν ἰσχυρὸ ἄνεμο τῶν φθοροποιῶν δυνάμεων τοῦ κόσμου, κινδυνεύει νὰ καταποντισθῆ. Ὅποιος ὅμως βεβαιωθῆ ὅτι μὲ τὴν προσευχὴ «Κύριε σῶσόν με» ὁ Κύριος θὰ σπεύση ἀμέσως ὡς βοηθὸς καὶ σωτήρ, ὡς νικητὴς τῶν ἀντιθέτων δυνάμεων, ὡς Υἱὸς τοῦ Θεοῦ καὶ ἀρχηγὸς τῆς Ἐκκλησίας, αὐτὸς σωθήσεται.

Εἰς τὸ «θαρσεῖτε, ἐγώ εἰμι· μὴ φοβεῖσθε» τῆς εὐαγγελικῆς περικοπῆς, πρέπει νὰ ἀναγνωρίσουμε τὴ ρητὴ ὑπόσχεση τοῦ Κυρίου μας πρὸς τὰ μέλη τῆς Ἐκκλησίας Του, ὅτι ἐν μέσῳ τῶν τρικυμιῶν τοῦ βίου, τῶν διωγμῶν, τῶν θλίψεων, τῶν ἀντιθέτων δυνάμεων καὶ τῶν λοιπῶν ἐμποδίων, Ἐκεῖνος θὰ εὑρίσκεται στὸ πλευρό μας «πάσας τὰς ἡμέρας τῆς ζωῆς ἡμῶν, ἕως τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος».

Φίλοι μου, ἂν μὲ μεγαλύτερη προσοχὴ μελετήσουμε τὴν εὐαγγελικὴ περικοπή, θὰ διαπιστώσουμε ὅτι οἱ μαθητὲς μαζὶ μὲ τὸν ἀγῶνα τους, διακατέχονται καὶ ἀπὸ τὸ αἴσθημα τῆς ἀγωνίας. Ἔχουν βεβαίως τὴ δικαιολογία τους. Δὲν ἦταν μόνο ὅτι ἡ θύελλα μαινόταν, ἀλλὰ ἀπουσίαζε καὶ ὁ Χριστός, στὸν ὁποῖο εἶχαν στηρίξει τὶς ἐλπίδες τους. Μᾶλλον τὸν εἶχαν λησμονήσει μέσα στὴν ταραχὴ καὶ τὸ φόβο τους. Ὁ Κύριος ὅμως προσευχόταν καὶ σὲ λίγο ἀπῆλθε πρὸς αὐτοὺς περιπατῶν ἐπὶ τῶν κυμάτων. Ὁ Πέτρος, ὅταν εἶδε τὸν ἄνεμο ἰσχυρό, ἐφοβήθη. Νὰ λοιπὸν ἡ ἀγωνία, ὁ φόβος ὡς ἀποτέλεσμα τῆς ὀλιγοπιστίας. Ἡ ἀντιμετώπιση τῆς τρικυμίας συνδέεται μὲ τὸν Χριστό. Ἡ τοῦ ἀνέμου κατάπαυση καὶ εἰρήνευση δὲν εἶναι ἀποτέλεσμα καλῶν καὶ εὐσεβῶν σκέψεων ἀλλὰ προϊόν της θείας χάριτος. Ἐφοβήθη ὁ Πέτρος.

Σὲ μία ἔξαρση λυρισμοῦ καὶ ψυχικῆς ἀνατάσεως πρὸς τὸν Θεὸ ὁ Εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης διδάσκει «φόβος οὐκ ἔστι ἐν τῇ ἀγάπῃ, ἀλλ᾿ ἡ τελεία ἀγάπη ἔξω βάλλει τὸν φόβον, ὅτι ὁ φόβος κόλασιν ἔχει». Πηγὴ τοῦ φόβου εἶναι ἡ ἐνοχὴ ἡ ὁποία ἀποκλείει τὸ συναίσθημα τῆς πρὸς τὸν Θεὸν ἀγάπης, ἄρα καὶ τῆς ἀσφαλείας. Εἶναι φρόνιμο καὶ ἀπαραίτητο νὰ εἶναι ἡ συνείδησή μας τακτοποιημένη ἀπέναντι τοῦ Θεοῦ, γιατί μόνο τότε νιώθουμε εἰρήνη καὶ χαρὰ καὶ ἔχουμε τὴν βεβαιότητα ὅτι ὁ Χριστός μας εἶναι ἡ ἰσχύς, τὸ στερέωμα, ἡ καταφυγὴ καὶ ὁ ρύστης μας.

Ἀρχιμ. Ν.Κ.

«Ὑμεῖς ἐστὲ τὸ φῶς τοῦ κόσμου»

 Ἡ σημερινὴ εὐαγγελικὴ περικοπή, ἀδελφοί μου, μᾶς τοποθετεῖ ἐνώπιον ἑνὸς προβλήματος ποὺ δὲν εἶναι ἄλλο ἀπὸ τὴν ἐν πράξει χριστιανικὴ ζωή. Ἡ Ἐκκλησία μας τιμᾶ σήμερα τοὺς ἑξακοσίους τριάκοντα φωτοφόρους πατέρες τῆς Δ’ Οἰκουμενικῆς Συνόδου, οἱ ὁποῖοι στὸ εὐαίσθητο αὐτὸ θέμα τῆς χριστανικῆς πράξεως ὑπῆρξαν ἀπολύτως συνεπεῖς πρὸς τὴ θεωρητικὴ πίστη τους. Οἱ γνωστοὶ ἀπὸ τὴν ἱστορία ἀγῶνες τους γιὰ τὴν Ὀρθόδοξη πίστη ἀλλὰ καὶ ὅλη ἡ ζωὴ καὶ πολιτεία τους τοὺς κατέστησαν φῶς τοῦ κόσμου, πρὸς τὸ ὁποῖο στρέφονται ὅλοι οἱ χριστιανοί. Γι᾿αὐτὸ τὸ φῶς ὁμιλεῖ σήμερα ὁ Κύριος. Ὅλοι ἀνεξαιρέτως οἱ χριστιανοὶ μποροῦν νὰ λάμπουν ὡς δυνατὰ φῶτα, ἐφ᾿ὅσον ἡ καθημερινὴ ζωή τους, οἱ πράξεις καὶ τὰ ἔργα τους εἶναι συνεπῆ πρὸς τὴν χριστιανικὴ πίστη. Ἡ χριστιανικὴ ζωὴ εἶναι ἀναγκαία καὶ εὐλογημένη συνέπεια τῆς ζωντανῆς πίστως τοῦ χριστιανοῦ. Εἶναι δὲ τόσο σημαντικὸς παράγων στὴ ζωή μας, ὥστε καὶ αὐτὴ ἡ δόξα τοῦ Οὐρανίου Πατρὸς ἐκ μέρους τῶν ἀνθρώπων ἐξαρτᾶται ἐξ αὐτοῦ κυρίως, ἀφοῦ ὅταν «ἴδωσιν ὑμῶν τὰ καλὰ ἔργα θὰ δοξάσωσι τὸν Πατέρα ὑμῶν τὸν ἐν τοῖς οὐρανοῖς».

Οἱ χριστιανοὶ καλοῦνται νὰ στραγγαλίσουν κάθε διάθεση ὑποκρισίας. Ἡ ἀσυνέπεια μεταξὺ ἔργων καὶ λόγων, βίου καὶ πίστεως γίνεται ἀφορμὴ νὰ βλασφημεῖται τὸ ὄνομα τοῦ Ἁγίου Θεοῦ. Οἱ ἐχθροὶ εἶναι ἕτοιμοι νὰ ἐπιτεθοῦν ἐναντίον τῆς πίστεώς μας, ἀρκεῖ νὰ δοῦν κάποιον ἀπό μᾶς νὰ ἐπιτελεῖ ἄνομα ἔργα. Ὁ Χριστιανικὸς βίος ἔχει ἀπαιτήσεις ἀδελφοί μου. Δὲν εἶναι λόγος κενός, ἀλλὰ μεστὴ περιεχομένου πραγματικότητα. Δὲν εἶναι θεωρία, ἀλλὰ ἔργο καὶ πράξη. Ὅταν τὰ μάτια τῆς ψυχῆς μας στρέφωνται πρὸς τὸν Θεό, γιὰ νὰ ἐκφράσουμε τὴν πίστη μας, συγχρόνως πρέπει νὰ στρέφωνται καὶ πρὸς τὴν καθημερινότητα τοῦ βίου, ὥστε νὰ γίνεται τὸ ἅγιο θέλημά Του. Ἐὰν ἐμεῖς ποὺ ἔχουμε τὴν χριστιανικὴ ἰδιότητα ἄλλα πιστεύουμε καὶ ἄλλα πράττουμε, μᾶς ἀξίζει ὁ ἐπιτιμητικὸς λόγος τοῦ Κυρίου. «Ὑμεῖς ἔξωθεν μὲν φαίνεσθαι τοῖς ἀνθρώποις δίκαιοι, ἔσωθεν δὲ μεστοὶ ὑποκρίσεως καὶ ἀνομίας»( Μάτθ. κγ’ 8).

Οἱ χριστιανοὶ τῆς πίστεως καὶ τῶν ἔργων εἶναι τὸ φωτεινὸ παράδειγμα σὲ ὅλες τὶς ἐκδηλώσεις τῆς ζωῆς. Ἡ πίστη μας εἶναι τόσο τέλεια, τόσο ἄρτια ὅσο καὶ ὁ Κύριός μας, ὁ ὁποῖος μᾶς βεβαιώνει ὅτι ἡ πίστη λυτρώνει, ἀλλὰ πρέπει νὰ συνοδεύεται ἀπὸ τὰ καλὰ ἔργα, ἀλλιῶς εἶναι νεκρά. Ἡ ζῶσα καὶ δι᾿ ἔργων ἐκδηλουμένη πίστη εἶναι φῶς δυνατό. Εἶναι προσκλητήριο σάλπισμα πρὸς ὅσους δὲν τὴν γνώρισαν ἀκόμη. Ἰσχύουν οἱ λόγοι τοῦ Ἀποστόλου Παύλου «ἦτε γὰρ πότε σκότος, νῦν δὲ φῶς ἐν Κυρίῳ ὡς τέκνα φωτὸς περιπατεῖτε· (Ἐφεσ. ε’ 8) καὶ τότε «μέγας κληθήσεται» αὐτὸς ποὺ πρῶτα «ποιεῖ» τὰ ἔργα καὶ ἔπειτα «διδάσκει» τοὺς λόγους.  

«Ὑμεῖς ἐστε τὸ φῶς τοῦ κόσμου». Τὸ «ὑμεῖς» ὑπονοεῖ τὸν ἀληθινὸ μαθητὴ τοῦ Χριστοῦ ποὺ ἔχει ἐγκολπωθεῖ τὸ Εὐαγγέλιο καὶ μὲ τὰ ἔργα του ἀγωνίζεται γιὰ τὴν δικαιοσύνη τοῦ Θεοῦ, γιὰ τὴν εἰρήνευση τῶν ἀνθρώπων, γιὰ τὴν ἐφαρμογὴ τοῦ νόμου τῆς ἀγάπης, καὶ μεταμορφώνεται σὲ «ἅλας τῆς γῆς». Ἡ χριστιανικὴ ἰδιότης, ἡ φωτισμένη συμπεριφορά, ἡ πίστη δι᾿ ἔργων ἐκδηλουμένη δὲν ἀποτελεῖ προσωπικὴ μόνο ὑπόθεση ἀλλὰ καὶ δημόσιο λειτούργημα. Ὅπως ἀκριβῶς ὁ ἰατρὸς δὲν σπουδάζει τὴν ἰατρικὴ γιὰ τὸν ἑαυτό του, ἀλλὰ γιὰ νὰ ἐξασκήση τὸ ἐπάγγελμα πρὸς ὑπηρεσίαν τῶν ἀσθενῶν, ἔτσι καὶ ὁ χριστιανός, ὁ μαθητής, δὲν πρέπει νὰ κρατήση γιὰ τὸν ἑαυτὸ του τὴ δωρεὰ τοῦ Θεοῦ, τὴν πίστη καὶ τὰ καλὰ ἔργα, ἀλλὰ πρέπει νὰ τὴν μεταδώση καὶ στοὺς ἄλλους· «Οὕτω λαμψάτω τὸ φῶς ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων», ὄχι βεβαίως μὲ τὴν αὐτοπροβολὴ καὶ φαρισαϊκὴ διαφήμιση, οὔτε μὲ ἰδιοποίηση καὶ μονοπώληση τῆς χάριτος ἀλλὰ μὲ ἀνιδιοτελῆ καὶ αὐθόρμητη ἱεραποστολή, ἐν πνεύματι θυσία καὶ μὲ δοξολογία τοῦ αὐξάνοντος καὶ δίδοντος καρποφορία Θεοῦ.

Ἀδελφοί μου, ὅποιος ἀδιαφορεῖ γιὰ τὸν νόμο τοῦ Χριστοῦ καὶ ἔμμεσα ἢ ἄμεσα διδάσκει τοὺς ἀνθρώπους νὰ τὸν περιφρονοῦν, θὰ ἀποκλεισθῆ τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ. Ἀντιθέτως «ὁ ποιήσας καὶ διδάξας» εἶναι μέτοχος τῆς Βασιλείας ἀπὸ αὐτὸν ἐδῶ τὸν κόσμο. Σημειώνουμε ὅτι ὁ Ἰησοῦς προτάσσει τὴν ἔμπρακτη ἐφαρμογὴ τῶν ἐντολῶν του ἀπὸ τὴν διδασκαλία μόνον μὲ  τὸ λόγο, διότι τὸ ζωντανὸ παράδειγμα ἀποτελεῖ τὴν πλέον πειστικὴ διδασκαλία. Ὁ Ἱερὸς Χρυσόστομος παρατηρεῖ «ὥσπερ γὰρ τὸ διδάσκειν ἄνευ τοῦ ποιεῖν κρίνει τὸν διδάσκοντα οὕτω τὸ ποιεῖν μέν, ἑτέρους δὲ μὴ ὑφηγεῖσθαι ἐλαττοῖ τοῦ μισθοῦ».

Θέλεις νὰ εἶσαι τὸ φῶς τοῦ κόσμου; Μπορεῖς νὰ ἀποτελεῖς τὸ πνευματικὸ φῶς τοῦ κόσμου μὲ τὴν ζωὴ καὶ τὸ ἦθος σου, μὲ τὰ καλά σου ἔργα, μὲ τὴν μετάνοιά σου, τὴ μυστηριακὴ ζωή. Οἱ ἑορταζόμενοι πατέρες ὑπῆρξαν «φῶς τοῦ κόσμου» μὲ τὴ σοφία καὶ τὴν ἁγιότητά τους.

Ὁ ἀληθὴς μαθητὴς τοῦ Χριστοῦ δὲν κρύβει τὸ φῶς, ἀλλὰ τὸ μεταδίδει καὶ στοὺς ἄλλους μὲ τὴν ἱεραποστολή, ὅπως ἀκριβῶς συνέβη στὴν ἐποχὴ τῶν πατέρων, ὅταν ἐκχριστιανίσθηκε ὁλόκληρη ἡ Εὐρώπη, μεγάλο μέρος τῆς Ἀσίας καὶ μετεβλήθη ἡ ρωμαϊκὴ αὐτοκρατορία σὲ χριστιανικὴ οἰκουμένη.

Ὁ μαθητὴς τοῦ Χριστοῦ διατηρεῖ καὶ συγχρόνως τηρεῖ τὸ σύνολο τῶν ἐντολῶν, ὅπως ἀκριβῶς καὶ οἱ πατέρες ποὺ ἀγωνίσθησαν γιὰ τὴ διατήρηση τῆς πίστεως χωρὶς νοθεία καὶ παραχαράξεις, χωρὶς ἀφαιρέσεις ἢ προσθῆκες, ὁπότε καὶ τὴν παρέδωσαν ἀκμαία καὶ ἀνόθευτη στοὺς μεταγενέστερους. Οἱ ἑορταζόμενοι πατέρες «εἶναι τὸ φῶς τοῦ κόσμου» καὶ μὲ τὴν πίστη πού μᾶς παρέδωσαν μᾶς ἀναγεννοῦν, μᾶς ζωογονοῦν, μᾶς φωτίζουν διαρκῶς, καὶ γιὰ αὐτὸ ζητῶντας τὴν εὐχή τους ἄς θέσουμε τὸν ἑαυτό μας κάτω ἀπὸ τὴν σωστικὴ καθοδήγησή τους, γιὰ νὰ σωθοῦμε. Ἀμήν.   

Ἀρχιμ. Ν.Κ.

«Ὑπήντησαν αὐτῷ δύο δαιμονιζόμενοι ἐκ τῶν μνημείων
ἐξερχόμενοι, χαλεποὶ λίαν·»

Δυστυχεῖς καὶ ἀξιολύπητοι εἶναι οἱ δύο δαιμονίζομενοι τοῦ Ἱεροῦ Εὐαγγελίου· Ἔχουν κυριευθῆ ἀπὸ τὸν πονηρό, τὸν διάβολο, καὶ γιὰ τοῦτο «τὸ λίαν καλὸν» δημιούργημα τοῦ Θεοῦ μεταμορφώνεται σὲ «χαλεπὸν λίαν». Οἱ ἄνθρωποι αὐτοὶ δὲν εἶναι ψυχικὰ ἀσθενεῖς, εἶναι ὅμως ἐπιθετικοί. Δὲν εἶναι νευρασθενεῖς, εἶναι ὅμως ἐπικίνδυνοι. Κρύπτονται στὰ μνήματα, τρέχουν ἐξαγριωμένοι στοὺς δρόμους, εἶναι ἕτοιμοι νὰ κακοποιήσουν ὅποιον συναντήσουν, γιατὶ εἶναι ὑπὸ τὴν πλήρη κυριαρχία τοῦ διαβόλου.

Ἡ συνάντηση τοῦ Χριστοῦ μὲ τοὺς δύο δαιμονιζομένους ἦταν μιὰ ἀποκάλυψη ἀφ᾿ ἑνὸς μὲν τοῦ πραγματικοῦ προσώπου ἀλλὰ καὶ τοῦ ἔργου τοῦ διαβόλου καὶ ἀφ᾿ ἑτέρου τῆς δυνάμεως τῆς χάριτος τοῦ Χριστοῦ. Στὴν χώρα τῶν Γεργεσηνῶν ἀναδεικνύεται τὸ ἀντικοινωνικὸ ἔργο τοῦ διαβόλου καὶ καὶ τὸ κατ᾿ ἐξοχὴν κοινωνικὸ ἔργο τοῦ Χριστοῦ.

Στὸ σημερινὸ θαῦμα φαίνεται καθαρὰ ὅτι ὁ διάβολος εἶναι πρόσωπο, ὀντότης, καὶ τὸ ἔργο του εἶναι καταστρεπτικὸ γιὰ ὅλη τὴν δημιουργία. Τὰ δαιμόνια κατέβαλλαν τὸ σῶμα τῶν ἀνθρώπων ἐκείνων καὶ ὁμιλοῦσαν προσωπικὰ μὲ τὸν Χριστό. Τὸν παρακαλοῦσαν νὰ τοὺς ἐπιτρέψη νὰ εἰσέλθουν εἰς τοὺς χοίρους καί, ὅταν ὁ Χριστὸς τὸ ἐπέτρεψε, τότε ἡ ἀγέλη τῶν χοίρων «ὥρμησε κατὰ τοῦ κρημνοῦ εἰς τὴν θάλασσαν καὶ ἀπέθανον ἐν τοῖς ὕδασι».

Ἰδοὺ τί εἶναι ὁ διάβολος. Ζημιά, καταστροφή, βλάβη, ἀσχήμια, ἀντικοινωνικότητα. Κάποιοι σήμερα ἐπηρεασμένοι ἀπὸ διάφορα ἰδεολογικὰ ἢ καὶ φιλοσοφικὰ ρεύματα ἰσχυρίζονται ὅτι ὁ διάβολος εἶναι ἁπλῆ προσωποποίηση τοῦ κακοῦ, ψευδαίσθηση φαντασιόπληκτων χριστιανῶν ποὺ ἐπιμένουν νὰ βλέπουν παντοῦ δαιμόνια. Ὁ διάβολος ἔχει, ἀδελφοί μου, κάνει μία πολὺ μεγάλη ἐπιτυχία. Ἔχει κάνει τὸν ἐκτὸς Ἐκκλησίας κόσμο νὰ πιστέψη ὅτι δὲν ὑπάρχει.

Ὅμως κατὰ τὴν Ἁγία Γραφὴ ὁ Κύριος ἐνσαρκώθη «ἵνα διὰ τοῦ θανάτου καταργήσῃ τὸ κράτος ἔχοντα τοῦ θανάτου τουτέστι τὸν διάβολον» (Ἑβραίους β’14) καὶ «εἰς τοῦτο ἐφανερώθη ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ ἵνα λύσῃ τὰ ἔργα τοῦ διαβόλου· (Ἀ’ Ἰωὰν. γ’8) Ὁ διάβολος δὲν εἶναι προσωποποίηση τῶν παθῶν, ἀλλὰ πρόσωπο ποὺ δημιουργήθηκε ἀπὸ τὸν Θεὸ ὡς ἄγγελος καί, ὅταν ἔχασε τὴν κοινωνία μαζί Του, ἔγινε πνεῦμα σκοτεινό, διάβολος, καὶ διακατέχεται ἀπὸ ὑπερβολικὴ θανατηφόρα μισανθρωπία. Ἐκπνέει σκέψεις ἐναντίον τοῦ Θεοῦ, ἐναντίον τῶν ἀνθρώπων, ἐπηρεάζει τὴν βούληση, ἡ μανία του ἐκδηλώνεται μὲ τὶς προσβολὲς ἐναντίον τῆς ψυχῆς μας. Ὁ διάβολος, ἐὰν ὁ Χριστὸς ποὺ εἶναι «ὁ ζωοποιῶν τὰ πάντα» δὲν τὸν ἀναχαίτιζε, ἤθελε μὲ μιᾶς νὰ θανατώση ὁλόκληρη τὴν ἀνθρωπότητα.

Στὴν σημερινὴ εὐαγγελικὴ περικοπὴ ἐπίσης διαπιστώνουμε ὅτι οἱ δυὸ δυστυχεῖς ὑπάρξεις, ὅταν κατελήφθησαν ἀπὸ τὰ δαιμόνια, βγῆκαν ἔξω ἀπὸ τὶς πόλεις, τὰ σπίτια καὶ τὶς οἰκογένειές τους, κατοικοῦσαν στὰ μνήματα ἦσαν «χαλεποὶ λίαν», ἔγιναν ἀντικοινωνικοί. Ἔτσι γίνεται ἀντιληπτὸ τὸ μισάνθρωπο πρόσωπο τοῦ διαβόλου καὶ τὸ ἀντικοινωνικό του ἔργο. Τὸ κακὸ εἶναι ὅτι ἡ παιδεία μας καὶ ὅλος ὁ πολιτισμός μας θέλει πεισματικὰ νὰ ἀγνοεῖ αὐτὴ τὴν πραγματικότητα. Ὄχι μόνο δὲν τὴν ἀντιμετωπίζει, ἀλλὰ διστάζει νὰ μιλήση γιὰ τὸν διάβολο καὶ τὴν ἁμαρτία. Ἔτσι ὁ κίνδυνος νὰ μείνη ὁ σημερινὸς ἄνθρωπος ἀνίσχυρος, ἀδύνατος, ἀλύτρωτος, εἶναι φανερός.

Συνέπεια τούτου εἶναι πὼς ὑπάρχουν καὶ στὶς ἡμέρες μας «χαλεποὶ λίαν». Καὶ εἶναι ὅσοι ἀπομακρύνονται ἀπὸ τὸν Χριστὸ καὶ δημιουργοῦν σχέσεις μὲ τὸν διάβολο καὶ ἀλλάσσουν διαθέσεις καὶ φρονήματα. Σύγχρονοι Γεργεσηνοὶ ποὺ «παρακάλεσαν ὅπως μεταβῇ ἀπὸ τῶν ὁρίων αὐτῶν». Ἡ παρουσία τοῦ Χριστοῦ στὴν ζωὴ τους εἶναι ἐνοχλητική. Ἔτσι, χωρὶς Χριστὸ γίνονται ἄπιστοι, ὀργίλοι, συκοφάντες, ψεύδορκοι, σαρκολάτρες κλέπτες, καταχραστές, βλάσφημοι, ἀπάτριδες ποὺ ὄχι μόνο δουλεύουν ἀμετανόητοι στὰ πάθη τους, ἀλλὰ «χαλεποὶ λίαν» ὄντες εἶναι ἐπικίνδυνοι γιὰ τοὺς ἄλλους. Εἶναι ἀντικοινωνικοί. Ἔτσι ὁ γλυκὺς Ἰησοῦς, ἀποδιωγμένος μπαίνει στὸ πλοῖο, περνᾶ στὴν ἀπέναντι ὄχθη καὶ φτάνει στὴν ἰδιαίτερη γι᾿ αὐτὸν πόλη, τὴν Καπερναούμ, καὶ περιμένει τὴν προσευχή μας, ἀδελφοί μου.

Ἃς κάνουμε αἴτημα στὴν προσευχή μας πρὸς τὸν Κύριο νὰ σκεπάση μὲ τὴ χάρι Του ὅλους καὶ ὅλες καὶ νὰ φωτίση, ὥστε νὰ ἐκλείψουν ἀπὸ τὴν χριστιανικὴ οἰκογένεια καὶ ἀδελφότητα ὅλοι «οἱ χαλεποί» ἀδελφοί μας καὶ νὰ γίνουμε ὅλοι λογικὰ πρόβατα τοῦ εἰρηνικοῦ ποιμνίου Αὐτοῦ, μέλη τίμια τῆς Ἐκκλησίας Του. Ἀμήν.

Ἀρχιμ. Ν.Κ.

« Καὶ καλέσεις τὸ ὄνομα αὐτοῦ Ἰησοῦ ».

Ἄγγελος ἀπὸ τὸν θρόνο τοῦ Θεοῦ, ἀγαπητοί μου, φέρνει τὴν εἴδηση, τὸ μήνυμα τοῦ οὐρανοῦ στὸν ἄκακο καὶ δίκαιο Ἰωσὴφ καὶ ἀμέσως οἱ ἀμφιβολίες του σὰν καπνὸς διαλύθηκαν. Εἶχε γὰρ «λάθρα βουληθῆ ἀπολῦσαι αὐτήν». Τοῦ ἀποκαλύπτει «τὸ μυστήριον τὸ ἀποκεκρυμμένον ἀπὸ τὸν αἰώνων καὶ ἀπὸ τῶν γενεῶν» (Κολοσ. 1, 26). Τοῦτο τὸ παιδὶ θὰ «σώσει τὸν λαὸν αὐτοῦ ἀπὸ τῶν ἁμαρτιῶν αὐτῶν». Γι᾿ αὐτὸ καὶ τὸ ὄνομα ποὺ τοῦ δόθηκε πρὶν ἀκόμα γεννηθῆ ἦταν «Ἰησοῦς», ὄνομα ἀντιπροσωπευτικὸ τῆς μεγάλης ἀποστολῆς Του. Ὄνομα ποὺ κλείνει μέσα του τὴν πιὸ ἀπέραντη ἀγάπη· «Διὸ καὶ ὁ Θεὸς αὐτὸν ὑπερύψωσε καὶ ἐχαρίσατο αὐτῷ ὄνομα, τὸ ὑπὲρ πᾶν ὄνομα» (Φιλιπ. 2-9). «Καὶ ἐν τούτῳ τῷ ὀνόματι τοῦ Ἰησοῦ πᾶν γόνυ κάμψει ἐπουρανίων καὶ ἐπιγείων καὶ καταχθονίων καὶ πᾶσα γλῶσσα ἐξομολογήσεται ὅτι Κύριος Ἰησοῦς Χριστὸς εἰς δόξαν Θεοῦ πατρός» (Φιλιππ. 2-11).

Ἔρχεται στὴ γῆ ὁ «Ἰησοῦς» γιὰ νὰ ὑψώση ἐμᾶς στὸν οὐρανό. Ταπεινώθηκε, γιὰ νὰ μᾶς δοξάση. Ἔγινε πτωχός, γιὰ νὰ μᾶς πλουτίσει. Πῆρε τὴν ἀνθρώπινη μορφὴ «ἵνα ἡμᾶς συμμόρφους ποιήσῃ τῆς εἰκόνος τῆς δόξης αὐτοῦ», ὅπως χαρακτηριστικὰ ἀναφέρεται στὴ Θεία Λειτουργία τοῦ Μεγάλου Βασιλείου. Γεννᾶται στὸ σκοτάδι τοῦ σπηλαίου, γιὰ νὰ μᾶς ὁδηγήση στὸ φῶς τοῦ Παραδείσου. Πρὶν νὰ ἐνανθρωπήσει «Θεὸν ἰδεῖν ἀδύνατον». Τώρα ὅμως ποὺ ἀγγελικὰ στόματα μεταδίδουν τὸ χαρμόσυνο μήνυμα: «ἐτέχθη ὑμῖν σήμερον Σωτὴρ» ἡ εὐωδία τῆς θείας ἀγάπης κάνει τὴν γῆ νὰ μεθάει ἀπὸ χαρά. Τὸ ὄνομα Ἰησοῦς εἶναι «μύρον ἐκκενωθέν» (Ἆσμα 1, 3).

Ἀδελφοί, ἡ σωτηρία τῶν ἀνθρώπων ξεκινᾶ ἀπὸ τὴ Φάτνη καὶ καταλήγει στὸ Σταυρό. Ὁ Ἰησοῦς δὲν εἶναι μόνο μὲ τὸ Αἷμα Του Σωτήρας ἀλλὰ καὶ μὲ τὴν Γέννησή Του. Σωτήρας ἀναδείχθηκε ὄχι μόνο στὸ Γολγοθᾶ μὲ τὸν Σταυρό Του ἀλλὰ καὶ στὴ Βηθλεὲμ μὲ τὴ Γέννησή Του. Ὁ Χριστὸς γεννιέται μέσα στοὺς πιστοὺς μὲ τὴν πίστη καὶ σαρκώνεται μὲ τὶς ἀρετές. Ὅλη ἡ ἐν Χριστῷ ζωή, ἡ πνευματικὴ ζωὴ εἶναι ζωὴ ἀναγεννήσεως, δηλαδὴ γεννήσεως τοῦ Χριστοῦ μέσα μας καὶ ἀναγεννήσεώς μας ἐν Αὐτῷ. Καὶ πόση ἀξία ἔχει αὐτὸ γιὰ τὸν σημερινὸ ἄνθρωπο ποὺ κινεῖται ἔξω ἀπὸ τὸν χυμὸ τῆς Ὀρθοδόξου παραδόσεως, ἀφοῦ ὅλες του οἱ κινήσεις καὶ συντεταγμένες φανερώνουν κίνηση ἀπὸ τὸν Θεάνθρωπο στὸν ὑπεράνθρωπο, τὸν ἄνθρωπο-Θεό, μόλις ποὺ εἶναι ἀνάγκη νὰ τονισθῆ.

Πανανθρώπινη πρέπει λοιπὸν νὰ εἶναι ἡ δοξολογία μας πρὸς τὸν Τριαδικὸ Θεὸ γιὰ τὴν μεγάλη καὶ ἀκατάληπτη σάρκωση τοῦ Λόγου, μὲ σκοπὸ τὴν ἐπανασύνδεση τῶν σχέσεων Θεοῦ καὶ ἀνθρώπου. Μάρτυρες τῶν ἐξαιρετικῶν αὐτῶν γιὰ τὴν ἱστορία τοῦ κόσμου γεγονότων εἶναι οἱ ἁπλοῖ ποιμένες ἀπὸ τὰ περίχωρα τῆς Βηθλεὲμ ποὺ ἐκπροσωποῦν ὅλο τὸ ἀνθρώπινο γένος· «καὶ ποιμένες ἦσαν εἰς τὴν χώραν… καὶ ἰδοὺ ἄγγελος Κυρίου ἐπέστη αὐτοῖς καὶ δόξα Κυρίου περιέλαμψεν αὐτοὺς» (Λουκ. 2-8). Ἀλλὰ καὶ οἱ μάγοι ἐχάρησαν χαρὰν μεγάλην. «Καὶ ἰδοὺ ὁ ἀστήρ, ὃν εἶδον ἐν τῇ ἀνατολῇ προῆγεν αὐτούς, ἕως ἐλθὼν ἔστη οὗ ἦν τὸ παιδίον». Ἔλαμψε στὸν οὐρανὸ ὁ φωτεινὸς ἀστέρας καὶ στὴ φάτνη ἐφιλοξενεῖτο ὁ Βασιλεὺς τῶν Βασιλέων. Ἡ πίστη τους δικαιώθηκε. Ὁ ἱερὸς πόθος τους πραγματοποιήθηκε. Μετὰ ἀπὸ τόσους κόπους καὶ πολυήμερο ταξίδι ἀξιώνονται τῆς τιμῆς νὰ προσκυνήσουν τὸν «τεχθέντα Βασιλέα» παρ᾿ὅτι στὴ Βηθλεὲμ ὅλα ἦταν ἁπλᾶ, ταπεινά, πτωχά. «Οὔτε ἡ Παρθένος ἐπίσημος ἦν, οὔτε ἡ οἰκία περιφανής, οὔτε ἄλλο τι τῶν ὡρισμένων ἱκανὸν ἐκπλῆξαι» μᾶς πληροφορεῖ ὁ Ἱερὸς Χρυσόστομος. Παρὰ ταῦτα οἱ σοφοὶ μάγοι δὲν ἐπηρεάσθηκαν. Ἔτσι, κάτω ἀπὸ τὴν φτώχεια διέκριναν τὴν ἀξία, κάτω ἀπὸ τὴν ταπείνωση τὴν δόξα, κάτω ἀπὸ τὴν ἀσημότητα τὴν βασιλικὴ μεγαλοπρέπεια καὶ δύναμη. Πίσω ἀπὸ τὸ θέαμα τῆς φτώχειας διέκριναν τὴν δύναμη, τὴν δικαιοσύνη καὶ τὴν ἀλήθεια. Διότι ὁ Ἰησοῦς «ἐγεννήθη ἡμῖν σοφία ἀπὸ Θεοῦ, δικαιοσύνη τε καὶ ἁγιασμὸς καὶ ἀπολύτρωσις» (Α´ Κορινθ. 1-30). Ἂν ἐμεῖς τὸ θελήσουμε, ὁ «Ἰησοῦς» θὰ συμπορεύεται καὶ θὰ προπορεύεται, γιὰ νὰ μᾶς δείχνει τὸ δρόμο τῆς ἀλήθειας, τῆς χαρᾶς, τῆς δικαιοσύνης καὶ τὸ ἔχει διακηρύξει αὐτὸ «ἐγὼ εἰμὶ ἡ ὁδὸς καὶ ἡ ἀλήθεια καὶ ζωὴ» (Ἰωάν. 14-16).

Ἀδελφοί μου, πρέπει νὰ ἀνέβουμε στὴ Βηθλεὲμ καὶ νὰ γίνουμε πολῖτες της, γιὰ νὰ κατακτήσουμε τὸ πνεῦμα τῆς Βηθλεέμ. Στὴν φτωχικὴ φάτνη ἡ ψυχὴ βρίσκει ἀνάπαυση. Ὁ πρῶτος Ἀδὰμ ἦλθε στὸν κόσμο τέλειος ἄνθρωπος, ὁ δεύτερος Ἀδάμ, ὁ Χριστός, προτίμησε νὰ ἔρθη σὰν νήπιο θέλοντας νὰ μᾶς μάθη ὅτι πρέπει νὰ «νηπιάζουμε στὴν κακία». Προτίμησε νὰ γεννηθῆ μικρὸ παιδί, γιὰ νὰ μᾶς διδάξει πὼς μποροῦμε νὰ γίνουμε «τέλειοι ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ». Φιλοξενήθηκε στὰ ἄχυρα τοῦ σταύλου, γιὰ νὰ μάθουμε κάτι γιὰ τὴν ἁπλότητα καὶ τὴν ταπείνωση. Ἔγινε φτωχὸς «ἵνα ἡμεῖς τῇ Ἐκείνου πτωχείᾳ πλουτήσωμεν». Οἱ προφητεῖες ἐπαληθεύθηκαν· «Παιδίον ἐγεννήθη ἡμῖν, υἱὸς καὶ ἐδόθη ἡμῖν» (Ἠσαΐα 9-6). Ἦλθε ἀπὸ τὸν οὐρανό, γιὰ νὰ καθαρίση τὴν μολυσμένη γῆ μας. «Τὰ σύμπαντα ὅθεν χαρᾶς πληροῦται». Οἱ καρδιὲς γεμίζουν μὲ θεία παρουσία. Μιὰ ἀτελείωτη στρατιὰ ἀνθρώπων Τὸν δέχονται, Τὸν πιστεύουν καὶ γίνονται δικοί Του αἰχμάλωτοι. Αἰχμάλωτοι σὲ μία ἐλεύθερη αἰχμαλωσία, σὲ μιὰ αἰχμαλωσία ποὺ ὄχι μόνο ἐλευθερώνει ἀλλὰ καὶ σώζει. Ὅσοι ἔχουμε πρόθεση νὰ γιορτάσουμε Χριστούγεννα μὲ Χριστὸ καὶ Τὸν δεχθοῦμε στὴν φάτνη τῆς ψυχῆς μας, ἂς γνωρίσουμε ὅτι ἀπὸ τὴν ἀσφυκτικὴ κατάσταση τῆς χαμοζωῆς, θὰ ἀνεβοῦμε στοῦ πάμφωτου οὐρανοῦ τὴ σφαῖρα.

Ἀγαπητοὶ ἀκροατὲς τοῦ Λόγου τοῦ Θεοῦ, οἱ ἡμέρες ποὺ διερχόμαστε λέγονται καὶ εἶναι «ἅγιες ἡμέρες». Καὶ θὰ εἶναι πράγματι ἅγιες, ἐφόσον θὰ ἀνανεώσουμε τὴν ἐπιθυμία μας νὰ αἰσθανθοῦμε τὴν λυτρωτικὴ παρουσία τοῦ Ἰησοῦ στὴν καρδιά μας. Θὰ εἶναι ἅγιες πράγματι οἱ ἡμέρες ποὺ διερχόμαστε, ἂν δὲν ξεχάσουμε πὼς ἡ ἀγάπη μας γιὰ τὸ θεῖο βρέφος πρέπει νὰ περάση, γιὰ νὰ ὁλοκληρωθῆ ἀπὸ τοὺς «ἐνδεεῖς» ἀδελφούς μας.

Ὅλων τῶν ἀρετῶν κορωνὶς εἶναι ἡ ἐλεημοσύνη. Μαζὶ μὲ αὐτὴν καὶ μὲ ταπείνωση καὶ ἁγνότητα ψυχῆς, μὲ πίστη καὶ ἀγάπη γιὰ τὸν Ἰησοῦ, τὸν Σωτῆρα, «διέλθωμεν δὴ ἕως Βηθλεὲμ καὶ ἴδωμεν τὸ ρῆμα τοῦτο τὸ γεγονός, ὃ ὁ Κύριος ἐγνώρισεν ἡμῖν» (Λουκ. 2-15). Ἂς ἠχοῦν διαρκῶς στὰ αὐτιά μας καὶ σὲ κάθε βῆμα τῆς ζωῆς μας τὰ λόγια τοῦ Ἀγγέλου: «Ἰδοὺ εὐαγγελίζομαι ὑμῖν χαρὰν μεγάλην, ἥτις ἔσται παντὶ τῷ λαῷ ὅτι ἐτέχθη ὑμῖν σήμερον Σωτὴρ» (Λουκ. 2-10)

« Χριστὸς ἐτέχθη ».

« Ἀληθῶς ἐτέχθη». Ἀρχιμ. Ν.Κ.