Πεντηκοστὴν ἑορτάζοντες, ἀδελφοί, «Πνεύματος Ἁγίου ἐπιδημίαν» ἀπολαμβάνουμε, γι᾿ αὐτὸ καὶ εὐχαρίστως καὶ δυναμικὰ ψάλλουμε «εἴδομεν τὸ φῶς τὸ ἀληθινόν, ἐλάβομεν πνεῦμα ἐπουράνιον».

Εἶναι δὲ τὸ Ἅγιον Πνεῦμα « Πρόσωπον» πολὺ ἀνώτερο ἀπὸ τὸ πρόσωπο ἄνθρωπος ἢ τὸ πρόσωπο «ἄγγελος». Εἶναι τὸ τρίτο πρόσωπο τῆς Θεότητος, εἶναι ὁ ἕνας τῆς Τριάδος, ὁμοούσιος, ὁμόθρονος καὶ ἰσότιμος πρὸς τὸν Πατέρα καὶ πρὸς τὸν Υἱό. Καὶ ὅπως ὁ Πατέρας εἶναι Θεὸς ἀληθινὸς καὶ ὁ Υἱὸς ἐπίσης Θεὸς ἀληθινὸς γεννώμενος ἐκ Θεοῦ ἀληθινοῦ, ἔτσι καὶ τὸ Ἅγιον Πνεῦμα εἶναι Θεὸς ἀληθινός, ἐκπορευόμενος ἐκ Θεοῦ ἀληθινοῦ. Τέλειος Θεὸς ὁ Πατέρας, τέλειος Θεὸς ὁ Υἱός, τέλειος Θεὸς καὶ τὸ Ἅγιον Πνεῦμα· πλὴν δὲν ὑπάρχουν τρεῖς θεοὶ ἀλλὰ ἕνας· μᾶς πληροφορεῖ ὁ ἅγιος Γρηγόριος Θεολόγος «ἕνα τὰ τρία τῇ θεότητι καὶ τὸ ἕνα τρία ταῖς ἰδιότησι». Αὐτὸ εἶναι τὸ μυστήριον τῶν μυστηρίων, τὸ Μυστήριον τῆς Ἁγίας Τριάδος, γνώση καὶ ἀπόλαυση τοῦ ὁποίου εἶναι προνόμιο ὅσων πιστεύουν καὶ «πίστις ἐστὶν ἐλπιζομένων ὑπόστασις, πραγμάτων ἔλεγχος οὐ βλεπομένων». (Ἑβρ. 11,1).

Ποιὸ εἶναι τὸ ἔργο τοῦ Ἁγίου Πνεύματος; Ὁ Πατὴρ δι᾿ Υἱοῦ ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι ποιεῖ τὰ πάντα. Σὲ ὅλα συνεργεῖ τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιο. Ἂν ὁ Πατὴρ ὑπόσχεται καὶ προετοιμάζη τὸ ἔργο τῆς ἀπολυτρώσεως τοῦ ἀνθρώπου, ἂν ὁ Υἱὸς διὰ τῆς ἐνανθρωπήσεώς Του καὶ τῆς Σταυρικῆς Του θυσίας τὸ ὑλοποιῆ ἀντικειμενικά, τὸ Ἅγιο Πνεῦμα κάνει τὴν ὑπὸ τοῦ Κυρίου ἐξασφαλεισθεῖσα σωτηρία προσωπικὸ κτῆμα κάθε πιστοῦ.

Ἀπὸ τὴν ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιο παραμένει στὴν Ἐκκλησία, φωτίζοντας, διδάσκοντας καὶ προφυλάσσοντάς την ἀπὸ τὴν πλάνη, ὁδηγῶντας την «εἰς πᾶσαν τὴν ἀλήθεια» «Θεὸς καὶ θεοποιοῦν».

Ἀδελφοί μου, ἡ πρὸ Χριστοῦ ἐποχὴ ἀνήκει κατ᾿ ἐξοχὴν στὸν Πατέρα. Ἡ ἐποχὴ τῆς ἐπὶ γῆς παρουσίας τοῦ Χριστοῦ ἀνήκει ἰδιαιτέρως στὸν Υἱό, τὸν Χριστό. Ἡ ἐποχὴ ἀπὸ τῆς Πεντηκοστῆς καὶ μετὰ ταῦτα εἶναι περίοδος ποὺ ἀνήκει κατ᾿ ἐξοχὴν στὸ Ἅγιο Πνεῦμα. Καὶ εἶναι πολλοὶ σήμερα ποὺ ἀγνοοῦν τὴν προσωπικότητα καὶ θεότητα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καὶ δὲν τιμοῦν ὅσο πρέπει τὸ τρίτο πρόσωπο τῆς Ἁγίας Τριάδος. Εἶναι βέβαια καλὸ καὶ ἅγιο καὶ εὐλογημένο να κηρύττουμε τὸ ἔργο τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ, ἀλλὰ δὲν εἶναι ἀσφαλῶς καλὸ νὰ παραλείπουμε τὸ ἔργο τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Εἶναι ἅγιο καὶ εὐλογημένο συχνὰ νὰ στρέφουμε τὸ νοῦ πρὸς τὸν Πατέρα, «τὸν νοῦν εἰς οὐρανὸν μεταθέμενοι», ὅμως εἶναι ἔλλειμμα, εἶναι κακὸ να μὴ σκεφτόμαστερτε τὸ Ἅγιο Πνεῦμα, τὸ τρίτο τοῦτο Θεῖο πρόσωπο, τὸ «ὁμοούσιον καὶ ὁμόθρονον καὶ ἰσότιμον» πρὸς τὰ ἄλλα δύο πρόσωπα. Ἂν λησμονοῦμε ἢ ἀμελοῦμε ἰσάξια να λατρευοῦμε καὶ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα, τότε ἡ λατρεία μας εἶναι ἀτελὴς καὶ θαρρῶ πὼς αἰτία τῆς φτώχειας μας σὲ πνευματικὰ χαρίσματα εἶναι ἀκριβῶς τὸ ὅτι δεν τιμοῦμε ὅσο πρέπει τὴν πηγὴ τῶν πνευματικῶν χαρισμάτων, τὸ Πανάγιον Πνεῦμα.

Βασιλεῦ οὐράνιε Παράκλητε, τὸ Πνεῦμα τῆς ἀληθείας, ὁ θησαυρὸς τῶν ἀγαθῶν, ὁ ζωῆς χορηγός, ἐλθὲ καὶ σκήνωσον ἐν ἡμῖν, καθάρισον ἡμᾶς ἀπὸ πάσης κηλῖδος καὶ σῶσον ἀγαθὲ τὰ ψυχὰς ἡμῶν. Ἀμήν.

Ἀρχιμ. Ν. Κ.