Χριστὸς ἀνέστη ἐκ νεκρῶν,
θανάτῳ θάνατον πατήσας
καὶ τοῖς ἐν τοῖς μνήμασι ζωὴν χαρισάμενος.
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ
ΜΕΣΟΓΑΙΑΣ & ΛΑΥΡΕΩΤΙΚΗΣ
Πρωτ. 458 Ἀριθμ. Διεκπ. 195/4-4-2023 |
Κυριακὴ τοῦ Πάσχα 2023 |
Π Α Σ Χ Α Λ Ι Ο Σ Ε Γ Κ Υ Κ Λ Ι Ο Σ
( 189Η )
Ἀγαπητοί μου, ἀδελφοί,
ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ!
Δὲν θὰ μποροῦσε ἴσως νὰ ὑπάρξει ὡραιότερος τρόπος νὰ γιορτάσει κανεὶς ἀπὸ αὐτὸν μὲ τὸν ὁποῖο ὡς Ὀρθόδοξοι καὶ Ἕλληνες πανηγυρίζουμε τὸ Πάσχα, τὴν ὄντως Λαμπρὴ αὐτὴν ἡμέρα: φωτοχυσία, λαμπαδοφορία, μοναδικὰ ἔθιμα, ἐκδηλώσεις ἀδελφοσύνης καὶ ἀμοιβαίας κοινωνίας, πολὺ ἀνθρώπινες ἐκφράσεις βαθειᾶς καὶ ἀληθινῆς χαρᾶς.
Αἰτία γιὰ ὅλα αὐτὰ τὸ μοναδικὸ καὶ θεῖο γεγονὸς τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ. Αὐτὸ ἀκριβῶς ἐκφράζει καὶ ὁ χαιρετισμὸς «Χριστὸς Ἀνέστη -Ἀληθῶς Ἀνέστη».
Λέγει ἕνα τροπάριο «μέγα καὶ φοβερὸν ὑπάρχει τῆς Ἀναστάσεως τὸ μυστήριον».
Πράγματι, ὅπως περιγράφουν οἱ Εὐαγγελιστές, ὅπως προεῖπαν οἱ προφῆτες, ὅπως ὑμνοῦν οἱ ὑπέροχοι ὕμνοι τῆς Μεγάλης Ἑβδομάδος, ὁ Κύριος ὑφίσταται τὰ φρικτὰ πάθη, ὁδηγεῖται στὸν ζωηφόρο σταυρὸ καὶ τελικὰ τοποθετεῖται ζῶν νεκρὸς στὸν τάφο, ὅμως ἑκουσίως. Καὶ ἐνῶ στὸν σταυρὸ ἔχει εἰκόνα ἀδύναμου καὶ ἀδικημένου, δίχως «εἶδος καὶ κάλλος», θνητοῦ ἀνθρώπου ἡττημένου ἀπὸ τὸν θάνατο, μέσα στὸν τάφο ἀποδεικνύεται «ζωαρχικότατος καὶ πανσθενουργὸς» Θεὸς (τροπ. α΄ καὶ δ΄ ὠδῆς τοῦ κανόνος τοῦ Μεγ. Σαββάτου), γεμᾶτος ζωὴ καὶ δύναμη, τόση ποὺ ἀνιστᾶ καὶ συμπαρασύρει στὴ ζωὴ τοὺς ἀπὸ αἰώνων νεκρούς, καταλύοντας ἔτσι τὸ κράτος τοῦ θανάτου καὶ τοῦ διαβόλου. Αὐτὸ θὰ πεῖ ὅτι ὁ Κύριος «συνέτριψε πύλας χαλκᾶς καὶ μοχλοὺς σιδηροῦς συνέθλασεν», ὅπως ἀναφέρει ὁ Δαβίδ στοὺς Ψαλμούς του (Ψαλμ. ρστ΄, 16).
Μέσα στὸν τάφο «ὁ ἅδης ᾐχμαλώτισται, ὁ Ἀδὰμ ἀνακέκληται, ἡ κατάρα νενέκρωται, ἡ Εὔα ἠλευθέρωται, ὁ θάνατος τεθανάτωται, ἡμεῖς ἐζωοποιήθημεν» καὶ «ὁ παράδεισος πάλιν ἠνέωκται».
Ἡ Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ εἶναι ἡ μεγαλύτερη ἀπόδειξη τῆς θεότητός Του, γι’ αὐτὸ καὶ διακηρύσσουμε «Σὺ γὰρ εἶ Θεὸς ἡμῶν, ἐκτὸς Σοῦ ἄλλον οὐκ οἴδαμεν, τὸ ὄνομά Σου ὀνομάζομεν», καθὼς Αὐτὸς ποὺ ἔδωσε ὄχι μόνο τὴ ζωή Του ἀλλὰ τὸν ἑαυτό Του, «ὑπὲρ ἡμῶν ἑκουσίως», ἀνέστη «αὐτεξουσίως» (Αἶνοι Μεγ. Σαββάτου, γ΄ τροπάριο).
Μὲ τὴν Ἀνάστασή Του ὁ Κύριος λύτρωσε «τὸν κόσμον ἐκ τῆς πλάνης τοῦ ἐχθροῦ», ἀπάλλαξε τὸ ἀνθρώπινο γένος «ἐκ τῶν ἀνομιῶν ἡμῶν», «ζωὴν ὁ διδοὺς θάνατον ἐνέκρωσε», ὁ θάνατος πλέον «κατηργήθη ὡς ὁ ἔσχατος ἐχθρός» (Α΄ Κορ. ιε΄ 26), τὸ θνητὸν τὸ ἐνέδυσε μὲ ἀφθαρσία, ὁ διάβολος συνετρίβη.
Ὁ Κύριος εἶναι ὁ αἰώνιος νικητὴς καὶ ὅσοι Τὸν πιστεύουμε, Τὸν ἀκολουθοῦμε καὶ Τὸν κοινωνοῦμε, μετέχουμε στὴ νίκη Του. Αὐτὸς εἶναι ὁ λόγος ποὺ ἀπόψε πανηγυρίζουμε. Στὸν κόσμο καὶ στὴν ἱστορία δὲν κυριαρχεῖ πλέον ὡς μονόδρομος ἡ πτώση, ἡ ἁμαρτία, ὁ θάνατος, ὁ διάβολος, τὸ σκοτάδι, ἀλλὰ ἡ Ἀνάσταση καὶ τὸ φῶς της, ὁ Ἀναστὰς Κύριος καὶ ἡ δόξα Του.
Γι’αὐτὸ καὶ ἡ Ἐκκλησία μας μὲ τοὺς ἀριστουργηματικούς της ὕμνους μᾶς καλεῖ σὲ ἕναν οὐράνιο ἑορτασμὸ μὲ ἀλλεπάλληλες προτροπές.
«Καθαρθῶμεν τὰς αἰσθήσεις καὶ ὀψόμεθα τῷ ἀπροσίτῳ φωτὶ τῆς Ἀναστάσεως». Γιὰ νὰ δοῦμε τὸ φῶς τοῦ Ἀναστάντος πρέπει νὰ καθαρίσουμε τὶς αἰσθήσεις καὶ τὸν ἔσω ἄνθρωπο, τὶς πράξεις μας καὶ τὴν προαίρεσή μας.
«Ὀρθρίσωμεν ὄρθρου βαθέως». Πρέπει νὰ ἀφυπνισθοῦμε καὶ μὲ προθυμία νὰ ἀνοίξουμε τὶς καρδιές μας γιὰ νὰ Τὸν συναντήσουμε.
«Προσέλθωμεν λαμπαδηφόροι τῶν προϊόντι Χριστῷ». Καλούμαστε νὰ Τὸν πλησιάσουμε μὲ δοξολογικὴ ἐπιθυμία καὶ τὴ λάμψη τῆς πίστεως σὲ Αὐτὸν.
«Εὐφρανθῶμεν ἐνθέως». Χαιρόμαστε ὄχι κοσμικὰ ἀλλὰ μὲ τὴ χαρὰ ποὺ δίνει ἡ δίψα γιὰ τὴ θεϊκὴ συνάντηση. Δὲν ὑπάρχει μεγαλύτερη καὶ μονιμότερη χαρὰ ἀπὸ τὴ χαρὰ τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου.
Καὶ βέβαια, κατὰ τὸν Ἀπόστολο Παῦλο, ὅπως ἀκριβῶς ὁ Χριστὸς ἀνέστη ἐκ νεκρῶν, «οὕτω καὶ ἡμεῖς ἐν καινότητι ζωῆς περιπατήσωμεν» (Ρωμ. στ΄ 5, 6)· ἔτσι κι ἐμεῖς πρέπει νὰ ἀλλάξουμε ἐντελῶς ζωὴ καὶ νὰ ἀκολουθήσουμε τὰ βήματα μιᾶς καινούργιας πορείας, φωτισμένης ἀπὸ τὴ λάμψη τῆς χάριτος τοῦ Ἀναστάντος Θεοῦ.
Ἡ ἑβδομάδα ποὺ ἀκολουθεῖ ὀνομάζεται ἀπὸ τὸν λαὸ Λαμπροβδομάδα καὶ ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία «Διακαινήσιμος», ποὺ σημαίνει πλήρης ἀνακαίνιση σὲ ὅλα τὰ ἐπίπεδα τῆς ζωῆς καὶ τὰ βάθη τῆς ψυχῆς μας.
Σᾶς εὔχομαι, ὄχι μόνον ἡ ἑβδομάδα, ἀλλὰ ὁλόκληρος ὁ χρόνος ποὺ ἀρχίζει ἀπὸ σήμερα, ὁλόκληρη ἡ ζωή μας ἐφεξῆς, νὰ εἶναι ὄντως διακαινήσιμος, καινούργια καὶ λαμπρὴ καὶ μὲ αὐτὸ τὸ πνεῦμα σᾶς ἀπευθύνω τὸν ἀναστάσιμο χαιρετισμὸ
Μετὰ πασχαλίων εὐχῶν
καὶ πολλῆς τῆς ἐν Χριστῷ Ἀναστάντι ἀγάπης,
Πασχάλια Εγκύκλιος