ΔΕΛΤΙΟΝ ΤΥΠΟΥ
15.5.2007

ΠΡΟΓΕΝΝΗΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΡΟΕΜΦΥΤΕΥΤΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ

Πρὶν ἀπὸ λίγες μέρες, ἡ Ἐθνικὴ Ἐπιτροπὴ Βιοηθικῆς, ὕστερα ἀπὸ ἐπανειλημμένες συνεδριάσεις, διετύπωσε τὴν τελική της Γνώμη γιὰ τὴν «ΠΡΟΓΕΝΝΗΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΡΟΕΜΦΥΤΕΥΤΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΤΗ ΜΕΤΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΟΥ ΕΜΒΡΥΟΥ».

Ἐπειδὴ τὸ συγκεκριμένο κείμενο ἐγνώρισε τὴ δημοσιότητα καὶ προκάλεσε ποικίλα σχόλια καὶ συζητήσεις, ἡ ῾Ιερὰ Σύνοδος τῆς ᾿Εκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος θεωρεῖ ὅτι εἶναι ὑποχρεωμένη νὰ καταθέσει τὶς ἐπὶ τοῦ θέματος ἀπόψεις της.

1) Χωρὶς νὰ μποροῦμε νὰ δικαιολογήσουμε, κατανοοῦμε τὴ δυσκολία γονέων νὰ προχωρήσουν στὴν ὁλοκλήρωση μιᾶς ἐγκυμοσύνης, στὶς περιπτώσεις ποὺ αὐτὴ συνοδεύεται ἀπὸ δυσμενῆ προγεννητικὴ διάγνωση. Εἶναι ὅμως πρωτάκουστη ἡ ὑπὸ μιᾶς Ἐπιτροπῆς Βιοηθικῆς, μάλιστα Ἐθνικῆς, διατυπωμένη ἐπίσημη Γνώμη ὅτι «ἡ ἀποδοχὴ τῆς γέννησης παιδιῶν μὲ σοβαρὲς βλάβες στὴν ὑγεία τους... κατὰ κανόνα ἐλέγχεται ἠθικά», μάλιστα δὲ «ἂν αὐτὴ βασίζεται σὲ συγκεκριμένες μεταφυσικὲς ἀντιλήψεις (καὶ ὄχι σὲ ἁπλὸ ἐγωισμὸ) τοῦ μελλοντικοῦ γονέα, δὲν μπορεῖ νὰ παραβλεφθεῖ ὅτι παραγνωρίζει ἀνεπίτρεπτα τὴν ποιότητα τῆς μελλοντικῆς ζωῆς ἑνὸς νέου ἀνθρώπου».

Εἶναι ἡ πρώτη φορὰ ποὺ ἕνα ἐπίσημο κείμενο θεωρεῖ, ὄχι νομικὰ ἐπιτρεπτή, ἀλλὰ ἠθικὰ ἐπιβεβλημένη τὴν ἄμβλωση. Ἐπὶ πλέον δὲ ὑποστηρίζει ὡς μὴ ἠθικὸ τὸ νὰ ἀρνηθοῦν κάποιοι γονεῖς τὴ διακοπὴ τῆς κύησης σὲ περίπτωση διάγνωσης παθολογικοῦ ἐμβρύου.

2) Ἂν εἴχαμε τὴ δυνατότητα νὰ διαγνώσουμε προγεννητικὰ τὴν συγγενῆ κώφωση ἢ τὴν τύφλωση ἢ τὸν αὐτισμὸ ἢ τὴ διανοητικὴ ὑστέρηση ἢ ἄλλες συναφεῖς παθήσεις, θὰ ἦταν ἠθικὸ κατὰ τὴν προτεινόμενη ἀντίληψη νὰ διακόψουμε τὴν κύηση καὶ «ἀνεπίτρεπτο ἢ ἐλεγχόμενο ἠθικά» νὰ τὴν συνεχίσουμε; Ποιές εἶναι οἱ σοβαρὲς παθήσεις ποὺ ἐπιβάλλουν τὴν διακοπὴ τῆς κύησης καὶ ποιές αὐτὲς ποὺ δὲν τὴν δικαιολογοῦν; Αὐτὸ δὲν εἶναι καθαρὴ εὐγονικὴ λογική;

3) Ἂν μὲ τὴ λογικῆ τῆς Ἐθνικῆς Ἐπιτροπῆς δικαιούμαστε νὰ παρατείνουμε «φιλεύσπλαγχνα» τὴν «νόμιμα» ἐπιτρεπτὴ περίοδο διακοπῆς τῆς κύησης ἀπὸ τὶς 12 στὶς 16 ἢ 18 ἑβδομάδες, μὲ ποιὰ λογικὴ δὲν θὰ ἔπρεπε «ἠθικά» νὰ διακόψουμε τὴν κύηση στὶς 25 ὴ 30 ἑβδομάδες γιὰ ἀδιάγνωστες σήμερα ἀλλὰ πιὸ σοβαρὲς παθήσεις; Καὶ ἂν αὐτὸ κάποτε ἐπιτραπεῖ, ποιό ἐπιχείρημα μᾶς πείθει ὅτι εἶναι ἠθικὴ ἡ ἄμβλωση ἑνός παθολογικοῦ ἐμβρύου στὸν τέταρτο ἢ ἕκτο μήνα καὶ μὴ ἠθικὴ ἡ θανάτωση ἑνὸς νεογέννητου μὲ περισσότερα προβλήματα, τὴν πρώτη μέρα ποὺ θὰ δεῖ τὸ φῶς τῆς ζωῆς;

4) 'Eνα ἄτομο μὲ σύνδρομο Down ἢ μεσογειακὴ ἀναιμία ἢ λαγόχειλο σίγουρα παρουσιάζει κάποια προβλήματα, στὴν πρώτη ὅμως περίπτωση δὲν ὑποφέρει τὸ ἴδιο ἀλλὰ ἐνδεχομένως τὸ περιβάλλον του. Ποιά ἐπιτροπὴ βιοηθικῆς καὶ μὲ ποιά κριτήρια μπορεῖ νὰ ζυγίσει τὴν ἀξία τῆς ζωῆς σ' αὐτὲς τὶς περιπτώσεις καὶ νὰ ἀρνηθεῖ τὸ δικαίωμα σ' αὐτήν; Υπάρχουν συνάνθρωποί μας μὲ μεσογειακὴ ἀναιμία ποὺ παρὰ τὴ δυσκολία καὶ τὸν ἀγώνα τους ὁμολογοῦν τὴ χαρὰ τους γιὰ τὴ ζωή. Ποιός θὰ εἶχε τὸ δικαίωμα αὐτὴ νὰ τὴ στερήσει;

5) Αὐτὴ ἡ «νεο-ἠθική» γνώμη, ποὺ παράλληλα ὁμολογεῖ «ὅτι δὲν ἀναιρεῖ τὴν κατηγορηματικὴ καταδίκη τῶν ὁποιωνδήποτε δυσμενῶν διακρίσεων ἀπέναντι σὲ συνανθρώπους μας ποὺ ἀπὸ τυχαίους λόγους γεννήθηκαν καὶ ζοῦν μὲ σοβαρὰ προβλήματα ὑγείας», πῶς μπορεῖ νὰ πείσει γιὰ τὴν εἰλικρίνειά της, ὅταν ἡ ὑπόλοιπη ἐπιχειρηματολογία της ἀποδεικνύει τὸ ἀντίθετο; Ὅταν ἀντικρύζουμε τοὺς συνανθρώπους μας ποὺ πάσχουν ἀπὸ μεσογειακὴ ἀναιμία ἢ ἔχουν σύνδρομο Down πῶς ἀπὸ δῶ κι ἐμπρὸς μποροῦμε νὰ τοὺς ποῦμε ὅτι λυπούμαστε γιὰ τὴ δοκιμασία τους, ἀλλὰ χαιρόμαστε τὴν ὕπαρξή τους;

Ἡ Ἐκκλησία μας καταδικάζει αὐτὸν τὸν κρυπτο-ρατσισμό, τιμᾶ τὸ ἀγαθὸ τῆς ζωῆς ὡς ἱερὸ μυστήριο ἀκόμη καὶ μέσα ἀπὸ ἀναπηρίες, ἀτέλειες ἢ σοβαρὲς ἀσθένειες, ἀγκαλιάζει τοὺς πάσχοντες συνανθρώπους μας ὡς ἀδελφοὺς καὶ προτρέπει τὶς κοινωνίες μας σὲ ἐκστρατεία ἀγάπης, καλωσύνης, συμπόνοιας, ἀνάπτυξης κέντρων καὶ μονάδων θεσμοθετημένης φιλανθρωπίας. Ὁ πόνος γεννᾶ την ἀγάπη, ὄχι ἡ καλοπέραση τοῦ εὐγονικοῦ σχεδιασμοῦ. Ἡ ταπείνωση τῆς ἀναπηρίας ἀναδεικνύει τὸν πολιτισμὸ τῆς εὐγενοῦς ἠθικῆς, ὄχι οἱ γνῶμες τοῦ σύγχρονου βιοηθικοῦ ὀρθολογισμοῦ.