Νεανική Πύλη
Ενοριακές Πλοηγήσεις
ΚΗΡΥΓΜΑΤΑ ΚΥΡΙΑΚΩΝ ΜΑΡΤΙΟΥ 2018
ΚΥΡΙΑΚΗ Β΄ ΝΗΣΤΕΙΩΝ (Μαρκ. β΄ 1-12)
4 Μαρτίου
Τὸ σημερινὸ Εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα μᾶς διδάσκει ἀφενὸς τὴ δύναμη τῆς πίστης πρὸς τὴ θεότητα τοῦ Χριστοῦ καὶ ἀφετέρου τὴν προθυμία καὶ τὸν ζῆλο τῶν κατοίκων τῆς Καπερναούμ, ὥστε νὰ ἀκούσουν τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ.
Ἐνῷ ὁ Χριστός, εὑρισκόμενος μέσα σὲ ἕνα σπίτι, δίδασκε τὸ πλῆθος ποὺ εἶχε μαζευτεῖ, προσέγγισαν τὸν χῶρο κάποιοι ἄνθρωποι, οἱ ὁποῖοι μετέφεραν ἕνα παράλυτο. Ἐξ αἰτίας τοῦ πλήθους, ὅμως, δὲν μποροῦσαν νὰ προσεγγίσουν τὸν Κύριο, γι’ αὐτὸ καὶ βρῆκαν ἕνα πρωτότυπο τρόπο νὰ τὸν πλησιάσουν· ἄνοιξαν τρύπα στὴ στέγη τοῦ σπιτιοῦ καὶ ἀπὸ ἐκεῖ κατέβασαν τὸ κρεββάτι στὸ ὁποῖο βρισκόταν ὁ παράλυτος. Βλέποντας ὁ Χριστὸς τὴ μεγάλη πίστη καὶ τὴν προθυμία τοῦ παραλύτου καὶ τῶν συνοδῶν του, τοὺς προσέφερε τὸ ζητούμενο, λέγοντας: «Τέκνον, ἀφέωνταί σοι αἱ ἁμαρτίαι σου».
Ἔτσι ὁ παράλυτος τῆς Καπερναοὺμ γεύεται τὴν ἀνεκτίμητη δωρεὰ τοῦ Θεοῦ˙χάρη στὴ μεγάλη του πίστη ἕλκυσε τὸ ἔλεος τοῦ Χριστοῦ καὶ ἀπαλλάχθηκε τόσο ἀπὸ τὴ σωματικὴ ἀσθένεια ὅσο καὶ ἀπὸ τὸ μεγάλο βάρος τῆς ἁμαρτίας. Εἶναι ὄντως γεγονὸς ὅτι πολλὲς φορὲς ἡ ἁμαρτία ἔχει ἄμεσο ἀντίκτυπο καὶ στὴ σωματική μας ὑγεία. Γι’᾿αὐτὸ καὶ ὁ Χριστὸς συγχωρεῖ καὶ θεραπεύει κατ’ ἀρχὰς τὸ αἴτιο, δηλαδὴ τὴν ἁμαρτία, ὥστε νὰ φτάσει στὸ ἀποτέλεσμα, τὴ σωματικὴ ἴαση τοῦ παραλύτου.
Κάποιοι ἀπὸ τοὺς ἐκεῖ παρευρισκόμενους γραμματεῖς ἀντέδρασαν καὶ θεώρησαν τὸν λόγο τοῦ Χριστοῦ: «Τέκνον, ἀφέωνταί σοι αἱ ἁμαρτίαι σου» ὡς μέγα σκάνδαλο. Αὐτοί -πολὺ σωστὰ βέβαια- πίστευαν ὅτι μόνο ὁ Θεὸς μπορεῖ νὰ συγχωρεῖ ἁμαρτίες. Ὡς γνῶστες τοῦ Ἰουδαϊκοῦ Νόμου γνώριζαν τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ, ὅπως κατὰ πρῶτον τὸν εἶχε διακηρύξει ὁ Ἠσαΐας: «Ἐγώ εἰμι ὁ ἐξαλείφων τὰς ἀνομίας σου ἕνεκεν ἐμοῦ» καὶ ἔπειτα ὁ Μιχαίας: «Ὁ Θεὸς ἐπιστρέψει καὶ οἰκτειρήσει ἡμᾶς, καταδύσει τὰς ἀδικίας ἡμῶν καὶ ἀπορριφήσονται εἰς τὰ βάθη τῆς θαλάσσης, πάσας τὰς ἁμαρτίας ἡμῶν».
Τὸ σφάλμα τῶν γραμματέων ἐντοπίζεται στὸ ὅτι γνώριζαν μὲν τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ, ἀλλὰ δὲν μποροῦσαν νὰ ἀναγνωρίσουν τὴν ἐκπλήρωσή του στὸ πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ. Γι’ αὐτὸ καὶ ἀρνοῦνταν τὴ θεότητα τοῦ Χριστοῦ. Συνεπῶς κάθε Του ἐνέργεια, ἀποτελοῦσε σκάνδαλο γι’᾿αὐτούς. Αὐτὸς εἶναι ὁ λόγος ποὺ ἡ Ἐκκλησία μας πολὺ σοφὰ ὅρισε γιὰ τὴ σημερινὴ ἡμέρα, ὡς ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα, ἀπόσπασμα ἀπὸ τὴν πρὸς Ἑβραίους Ἐπιστολὴ τοῦ ἀποστόλου Παύλου. Σὲ αὐτὸ τονίζεται ἡ ἀνωτερότητα τοῦ Χριστοῦ σὲ σχέση μὲ τοὺς ἀγγέλους καὶ ἀποδεικνύεται ἡ θεότητά Του.
Τὸ ἄλλο οὐσιαστικὸ στοιχεῖο, τὸ ὁποῖο προκύπτει ἀπὸ τὸ σημερινὸ Εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα ἀφορᾶ στὴν προθυμία τῶν ἀνθρώπων νὰ ἀκούσουν τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ. Γι’᾿αὐτὸ εἶχε μαζευτεῖ τόσο πλῆθος στὸ σπίτι ποὺ βρισκόταν ὁ Κύριος. Ὁ ζῆλος ἐκείνων τῶν ἀνθρώπων ἀποτελεῖ διαχρονικὸ παράδειγμα πρὸς ὅλους μας, ὥστε καὶ ἐμεῖς νὰ ἐπιδιώκουμε νὰ ἀκούουμε καὶ νὰ μελετοῦμε τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ.
Κανεὶς ἂς μὴν ἰσχυριστεῖ ὅτι γνωρίζει τὴν Ἁγία Γραφή. Ὅσες φορὲς καὶ νὰ τὰ ἄκουσε καὶ ὅσες φορὲς νὰ τὰ ἔχει διαβάσει, πάλι θὰ βρίσκεται μακριὰ ἀπὸ τὴν πλήρη κατανόηση τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ. Γι’ αὐτὸ καὶ ἀπαιτεῖται ἡ ἐκ μέρους μας προσεκτικὴ ἀκρόαση τοῦ κηρύγματος στοὺς Ναοὺς ἀλλὰ καὶ ἡ μελέτη τόσο τῆς Ἁγίας Γραφῆς ὅσο καὶ διαφόρων ἐποικοδομητικῶν βιβλίων. Ἂς μὴ ξεχνᾶμε ὅτι ὅλοι οἱ μεγάλοι Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας, καθὼς καὶ οἱ ἐκκλησιαστικοὶ συγγραφεῖς, δὲν ἔπαυαν ἀπὸ τοῦ νὰ μελετοῦν καὶ νὰ ἐμβαθύνουν, ἡμέρα καὶ νύκτα, στὴν Ἁγία Γραφή. Παρόλα αὐτὰ δὲν ἰσχυρίζονταν ὅτι γνώριζαν τὰ πάντα καὶ ἀντ’ αὐτοῦ διακήρυσσαν τὴν ἄγνοιά τους.
Πολὺ περισσότερο ἐμεῖς ὀφείλουμε νὰ μελετοῦμε συνεχῶς τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ καὶ τοῦτο, διότι ὄντως τὸν ἔχουμε ἀνάγκη. Καμμία ἄλλη γνώση δὲν μᾶς εἶναι τόσο ἀπαραίτητη. Ὅλα τὰ ἄλλα εἶναι σχετικὰ καὶ ὑποκείμενα στὸ λάθος καὶ στὴ διάψευση, ἐνῷ ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ καὶ ἡ ἀλήθεια ποὺ αὐτὸς κρύβει ἀποτελοῦν τὴν ὁδό, γιὰ νὰ γνωρίσουμε καὶ νὰ κοινωνήσουμε ἀληθινὰ μὲ τὸν Χριστό. Γένοιτο.
11 Μαρτίου
Κυριακὴ τῆς Σταυροπροσκυνήσεως σήμερα, προσκυνοῦμε τὸν Τίμιο Σταυρό, ἐπάνω στὸν ὁποῖο καρφώθηκε ὁ Κύριος γιὰ τὴ σωτηρία μας. Ὁ Σταυρὸς ὅμως δὲν μᾶς ὑπενθυμίζει μόνο πόσο μᾶς ἀγάπησε ὁ Θεός,· μᾶς ὑπενθυμίζει καὶ ποιὰ εἶναι ἡ ἀληθινὴ χριστιανικὴ ζωή, ποιὰ εἶναι ἡ σταυρικὴ ζωή, ποὺ καλεῖται νὰ ζήσει κάθε συνειδητὸς πιστός, γιὰ νὰ σωθεῖ. Γι’ αὐτὸ θὰ ἀναφερθοῦμε στὴ συνέχεια στὰ βασικὰ γνωρίσματά της, αὐτὰ ποὺ ἀναφέρει ὁ Κύριος στὸ σημερινὸ Εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα, καὶ στὸ πῶς θὰ κατορθώσουμε νὰ ζήσουμε τὴ ζωὴ τοῦ σταυροῦ.
Πρῶτο γνώρισμα τῆς σταυρικῆς ζωῆς εἶναι τὸ ἴδιο τὸ προσκλητήριο τοῦ Κυρίου: « Ὅστις θέλει ὀπίσω μου ἀκολουθεῖν…». Ἐκεῖνος ποὺ θέλει νὰ μὲ ἀκολουθεῖ ὡς μαθητής μου… τί πρέπει νὰ κάνει; «Ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν», λέει πρῶτα-πρῶτα ὁ Κύριος.
Ἂς ἀρνηθεῖ τὸν ἑαυτό του. Νὰ λησμονήσει τὸ κακὸ παρελθόν του καὶ νὰ ἀρνηθεῖ τὸ ἀντίθετο πρὸς τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ θέλημά του. Ἡ σταυρικὴ ζωὴ εἶναι ζωὴ αὐταπαρνήσεως, ζωὴ ἀγῶνος ἐναντίον τῆς ἁμαρτίας. Καὶ κατόπιν συμπληρώνει «Καὶ ἀράτω τὸν σταυρὸν αὐτοῦ»·· ὅποιος θέλει νὰ μὲ ἀκολουθεῖ, ὀφείλει νὰ σηκώσει τὸν σταυρό του. Σήμερα ὅταν λέμε «σηκώνω τὸν σταυρό μου», ἐννοοῦμε «κάνω ὑπομονὴ στὶς θλίψεις μου». Στὸ συγκεκριμένο χωρίο ὅμως ἡ σημασία εἶναι διαφορετική. Ὅταν τὰ ἔλεγε αὐτὰ ὁ Κύριος, ὁ σταυρὸς δὲν εἶχε ἐξαγιασθεῖ ἀκόμη ἀπὸ τὴ θυσία Του. Ἦταν τὸ μέσο τῆς πιὸ σκληρῆς θανατικῆς ποινῆς. Τὸ ἄκουσμα τῆς λέξεως «σταυρὸς» τότε γιὰ αὐτοὺς τοὺς λόγους καὶ σήμερα γιὰ ἄλλους προκαλοῦσε φρίκη.
Ἡ φράση λοιπὸν αὐτὴ σημαίνει «νὰ ἀναλάβει καθένας τὸν σταυρὸ πάνω στὸν ὁποῖο θὰ τὸν καρφώσουν, σὰν νὰ ἔλεγε ὁ Κύριος: «νὰ πάρει τὸ ξίφος μὲ τὸ ὁποῖο θὰ τὸν ἀποκεφαλίσουν». Συνεπῶς τὸ «ἀράτω τὸν σταυρὸν αὐτοῦ» δηλώνει τὸν βαθμὸ τῆς αὐταπαρνήσεως ποὺ ζητεῖ ὁ Κύριος,· δηλαδὴ νὰ Τὸν ἀκολουθοῦμε μὲ ἀπόφαση θανάτου, ὡς μελλοθάνατοι, προκειμένου νὰ μείνουμε πιστοὶ στὸ θέλημά Του.
Συνεπῶς ὁ Χριστιανὸς ποὺ εἰλικρινὰ θέλει νὰ ζήσει τὴ χριστιανικὴ ζωὴ παίρνει μιὰ ἀπόφαση. Στὴ ζωή μου δὲν κάνω πλέον αὐτὸ ποὺ θέλω ἐγώ, ἀλλὰ αὐτὸ ποὺ θέλει ὁ Θεός. Θὰ κάνω τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, ὅ,τι κι ἂν μοῦ κοστίσει, διότι ὁ ἐσταυρωμένος βίος εἶναι ὁ βίος τῆς τελείας ὑπακοῆς στὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, τῆς τελείας αὐταπαρνήσεως, τῆς ἄκρας ταπεινώσεως.
Θαυμάζουμε ἀσφαλῶς τὸ πολίτευμα τοῦ σταυροῦ, ὅπως τὸ βλέπουμε μάλιστα στοὺς βίους τῶν Ἁγίων μᾶς συγκινεῖ, ἀλλὰ καὶ μᾶς φοβίζει. Βλέπουμε τὸν ἑαυτό μας πολὺ ἀδύναμο. Τί μπορεῖ νὰ μᾶς βοηθήσει, ὥστε νὰ ζήσουμε τὴ ζωὴ τοῦ σταυροῦ;
Ὁ ἴδιος ὁ Σταυρὸς τοῦ Κυρίου θὰ μᾶς ἐνισχύσει, ὥστε νὰ νικήσουμε τὸν κακὸ ἑαυτό μας. Νὰ προσκυνοῦμε τὸν Σταυρό, νὰ φορᾶμε Σταυρό, νὰ κάνουμε συχνὰ καὶ μὲ εὐλάβεια τὸ σημεῖο τοῦ Σταυροῦ. Θὰ ζήσουμε τὴ σταυρικὴ ζωὴ μὲ τὴ δύναμη τοῦ Σταυροῦ.
Οἱ ἅγιοι θεοφώτιστοι Πατέρες, οἱ τόσο αὐστηροὶ στὴν προσωπική τους ἄσκηση, ὁμιλοῦν μὲ πολλὴ συμπάθεια καὶ κατανόηση στὴν ἀδυναμία τοῦ πιστοῦ. Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς σὲ μιὰ ὁμιλία του, ποὺ ἐκφώνησε σὰν σήμερα, Κυριακὴ τῆς Σταυροπροσκυνήσεως, μᾶς διδάσκει: «Σᾶς μίλησα γιὰ τὴ ζωὴ τοῦ σταυροῦ. Κανεὶς ἂς μὴν ἀπελπιστεῖ ἢ ἂς μὴ δυσφορήσει μὲ ὅσα ἄκουσε. Ἀλλ’ ἀφοῦ μάθει πόσα ὀφείλει στὸ Δεσπότη, ἂς Τοῦ προσφέρει ὅ,τι μπορεῖ μὲ μετριοφροσύνη, ἡ ὁποία θὰ ἀναπληρώσει τὸ ὑστέρημά του».
Δηλαδὴ ἀνάλογα μὲ τὶς μικρές μας δυνάμεις νὰ καταβάλλουμε κάθε προσπάθεια, νὰ δείχνουμε κάθε φιλοτιμία καὶ ἐπιμέλεια γιὰ τὴ σωτηρία τῆς ψυχῆς μας. Νὰ προσφέρουμε στὸν Κύριό μας ὅ,τι περισσότερο μποροῦμε. Δὲν μποροῦμε νὰ ἀγωνιστοῦμε τόσο ἔντονα ὅσο οἱ Ἅγιοι; Μποροῦμε ὅμως νὰ ἀγωνιστοῦμε νὰ καλλιεργήσουμε τὸ ἴδιο φρόνημα ἀπολύτως ἀσυμβίβαστοι μὲ τὴν ἁμαρτία. Ὁ Θεὸς καὶ ἐκείνους θὰ στεφανώσει καὶ ἐμᾶς θὰ ἐλεήσει.
Ὁ Τίμιος Σταυρός, ποὺ ὑψώνει σήμερα ἡ Ἐκκλησία μας, δὲν εἶναι μόνο σύμβολο αὐταπαρνήσεως, ἀλλὰ καὶ σύμβολο νίκης καὶ πηγὴ Χάριτος καὶ δυνάμεως. Ἂς μὴ στεκόμαστε μόνο στὴν κακοπάθεια ποὺ δηλώνει. Κυρίως ἂς ἀναλογιζόμαστε ὅτι προσκυνώντας τὸν Σταυρὸ καὶ συσταυρούμενοι καθημερινὰ μὲ τὸν Χριστό, λαμβάνουμε πολλὴ τή Χάρη του, καταισχύνουμε τοὺς δαίμονες, κερδίζουμε τὴν αἰωνιότητα. Ὁ δρόμος πρὸς τὸν Γολγοθᾶ εἶναι ὁ μόνος δρόμος πρὸς τὴν Ἀνάσταση.
Νὰ εὐχηθοῦμε νὰ ζήσουμε τὴ σταυρικὴ ζωὴ μὲ ὅσο τὸ δυνατὸν μεγαλύτερη συνέπεια, ὥστε νὰ γευθοῦμε καὶ τὴν ἀνέκφραστη χαρὰ τῆς Ἀναστάσεως. Ἀμήν.
18 Μαρτίου
Ἕνα δυστυχισμένο παιδὶ στέκει αἰχμάλωτο μιᾶς σκληρῆς κυριαρχίας. Τῆς ἐξουσίας τοῦ διαβόλου. Ψυχικὰ κὰι σωματικὰ τὸ ἔχει τσακίσει. Ὅσοι βρίσκονται γύρω του καὶ παρακολουθοῦν τὴν τραγωδία, ἀποδεικνύονται ἀνίκανοι νὰ τὸ βοηθήσουν. Μὲ τὴν ἀπιστία τους ὀρθώνονται ἐμπόδια στὴ λύτρωσή του. Σ’ αὐτὸ τὸ δύσπιστο κόσμο ἀνήκουν ὄχι μόνο οἱ ἐχθροὶ τοῦ Χριστοῦ, οἱ γραμματεῖς καὶ οἱ φαρισαῖοι, ἀλλ’ ἀκόμη καὶ οἱ μαθητές Του καὶ οἱ ἀμέσως ἐνδιαφερόμενοι γιὰ τὸ βασανισμένο παιδί, ὅπως ὁ πατέρας του. Τὴ διάχυτη δυσπιστία στὴν ἀποτελεσματικότητα τῆς δυνάμεως τοῦ Χριστοῦ ἔναντι τοῦ δαιμονικοῦ κατεστημένου ἐκφράζει παραστατικὰ ὁ διάλογος μὲ τὸν πατέρα τοῦ παιδιοῦ.
«Πόσος καιρὸς εἶναι ἀπὸ τότε ποὺ τοῦ συνέβη αὐτό;» ρωτάει ὁ Ἰησοῦς, καθὼς τὸ παιδὶ κυλιόταν κάτω καὶ ἄφριζε, ἐξουθενωμένο ἀπὸ τὸ δαίμονα. «Ἀπό τὰ παιδικά του χρόνια», ἦταν ἡ ἀπάντηση. «Πολλὲς φορὲς καὶ στὴ φωτιὰ τὸν ἔστειλε καὶ στὰ νερά, γιὰ νὰ τὸν ἐξολοθρεύσει. Ἀλλὰ ἂν μπορεῖς νὰ κάνεις κάτι, βοήθησέ μας, σπλαγχνίσου μας.» Μαζί μέ τήν ἀπόγνωση πού τυραννοῦσε τήν καρδιά του, ἡ ἀμφιβολία τήν δάγκωνε καί τήν μάτωνε.
Ἡ σκιὰ τῆς ἀμφιβολίας δὲν ἔπαψε νὰ πέφτει βαρειὰ στὴ σκέψη καὶ τὴν καρδιὰ τῶν ἀνθρώπων. Ἡ ἀμφιβολία ὅμως σκοτίζει τήν σκέψη, τῆς κλείνει τόν ὁρίζοντα, νεκρώνει τήν ἐλπίδα καὶ τήν τυλίγει στό σκοτάδι.
Τὸ πρῶτο βῆμα γιὰ τὴν ὑπέρβαση τὸ ὑποδεικνύει ὁ Κύριος. Τὸ δεύτερο τὸ καθορίζει ἡ συμπεριφορὰ τοῦ πατέρα. Ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπε· ‘Τὸ θέμα δὲν εἶναι ἂν ἐγὼ μπορῶ νὰ θεραπεύσω τὸ παιδί σου, ἀλλά ἂν ἐσὺ μπορεῖς νὰ πιστέψεις. Σ’ αὐτὴ τὴν κατεύθυνση ἀναζήτησε τὴ λύση τοῦ δράματός σου. Στὴν καρδιά σου. Ἐκεῖ βρίσκεται τὸ ἐμπόδιο’.
Ἀδελφοί μου,
μετὰ ἀπὸ αὐτὴ τὴ σαφῆ διευκρίνιση τοῦ Κυρίου τὸ κλειδὶ γιὰ ν’ ἀνοίξουν οἱ βαρειὰ κλεισμένες πόρτες, μὴν τὸ ζητᾶμε ἀλλοῦ. Ἐμεῖς τὸ ἔχουμε. Τὸ πετάξαμε στὴ σκοτεινὴ γωνιὰ τῶν δισταγμῶν καὶ τῆς ἀμφιβολίας μας. Ἀπὸ ἐκεῖ θὰ πρέπει τὸ συντομότερο νὰ τὸ ἀνασύρουμε. Τὸ κλειδὶ αὐτὸ εἶναι ἡ συνειδητή ἐμπιστοσύνη ἡ δική μας, ὡς προσωπικὴ πίστη στὴν παντοδυναμία τοῦ Θεοῦ. Αὐτὴ πρέπει νὰ ἰσχυροποιηθεῖ καὶ νὰ πάρει στὴ ζωή μας τὴν κεντρικὴ θέση ποὺ τῆς ἁρμόζει. Ἡ καρδιὰ τοῦ πατέρα ταράζεται, καθώς συναισθάνεται ὅτι ὁ ἴδιος στέκει μέ τήν ἀπιστία του ἐμπόδιο στή θεραπεία τοῦ παιδιοῦ του καί μέ μιά ὕστατη προσπάθεια ἀπελευθερώνεται ἀπό τά δεσμά τῆς δυσπιστίας, φωνάζοντας «Πιστεύω Κύριε, βοήθει μου τῇ ἀπιστίᾳ».
Λοιπόν, ἀκόμη κι ὅταν νοιώθουμε πὼς οἱ ἀμφιβολίες μᾶς πνίγουν, κι ὅταν ἀκόμη ἡ ψυχή μας δέν βρίσκει τὴ δύναμη οὔτε δυὸ λόγια προσευχῆς νὰ ψιθυρίσει, νὰ μὴ τὰ χάνουμε ἀκόμη καὶ τότε, διότι Ἐκεῖνος καὶ τότε ἀκόμη μᾶς δέχεται. Μὲ ἁπλωμένα τὰ χέρια Του μᾶς περιμένει.
Ἄς στρέψουμε τὰ μάτια τῆς ψυχῆς μας πρὸς Ἐκεῖνον κι αὐτὸ μονάχα νὰ Τοῦ ποῦμε: «Πιστεύω, Κύριε, βοήθει μου τῇ ἀπιστίᾳ».
25 Μαρτίου
ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΤΟΥ ΠΑΛΑΜΑ
ΣΤΟΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ
Μεγάλο καὶ θεῖο, ἀπόρρητο καὶ ἀκατανόητο, ὄχι μόνο στοὺς ἀνθρώπους ἀλλὰ καὶ στοὺς ἀγγέλους καὶ στοὺς ἀρχαγγέλους εἶναι τὸ γεγονός, ὅτι ἡ φύση μας ἔγινε διὰ τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ ὁμόθεος καὶ μᾶς χαρίστηκε ἡ ἐπάνοδός μας στὸ καλύτερο. Αὐτὸ εἶναι τὸ μυστήριο ποὺ πιστεύεται, ἀλλὰ δὲν γνωρίζεται. Εἶναι ἀκατανόητο ὄχι μόνο στοὺς ἀνθρώπους ἀλλὰ καὶ στοὺς ἀγγέλους καὶ στοὺς ἀρχαγγέλους. Ἀρχίζει ἀπὸ τὸ γεγονὸς ποὺ γιορτάζεται σήμερα.
Ὁ ἀρχάγγελος εὐαγγελίζεται στὴν Παρθένο τὴ σύλληψη τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ἐκείνη ἔκπληκτη ζήτησε τὸν τρόπο μὲ τὸν ὁποῖο αὐτὸ θὰ γινόταν καὶ εἶπε πρὸς αὐτὸν «πῶς θὰ μοῦ συμβεῖ αὐτὸ ἀφοῦ δὲν γνωρίζω ἄνδρα;» καὶ τότε ὁ ἀρχάγγελος κατέφυγε πρὸς τὸν Θεὸ λέγοντας· «Πνεῦμα Ἅγιο θὰ ἔρθει σ’ ἐσένα καὶ δύναμις Ὑψίστου θὰ σὲ ἐπισκιάσει». Αὐτό ποὺ ὁμολογεῖται ἀπὸ τὸν ἀρχάγγελο πρὸς τὴν Παρθένο ἐνέχει τὸ μεγαλύτερο μυστήριο. Ὁ Σωτήρας καὶ λυτρωτὴς τοῦ ἀνθρωπίνου γένους, θὰ γίνει ἄνθρωπος γιὰ νὰ σώσει τὸν ἄνθρωπο.
Παραβαίνοντας τὴν ἐντολὴ τοῦ Θεοῦ κατεβήκαμε μέχρι τὸν Ἅδη καὶ πολλὰ δεινὰ μᾶς βρῆκαν διαδοχικά. Τὸ γένος μας γεύτηκε τὴ λύπη καὶ ἡ ζωή μας ἔγινε γεμάτη ὀδύνη. Ὁ Θεὸς ὅμως ποὺ μᾶς ἔπλασε μὲ εὐσπλαγχνία καὶ φιλανθρωπία ἔκλινε τοὺς οὐρανοὺς καὶ κατέβηκε γιὰ νὰ μᾶς βρεῖ, παίρνοντας ἀπὸ τὴν ἁγία Παρθένο τὴ φύση μας ποὺ τὴν ἀνακαίνισε. Ὁ Θεὸς στέλνοντας τὸν ἀρχάγγελο στὴν Παρθένο τὴν κάνει μητέρα τοῦ Χριστοῦ μόνο μὲ τὴ προσφώνηση ποὺ ἀκούει σήμερα. Ἄν ἡ σύλληψη τοῦ Χριστοῦ θὰ ἦταν ἀπὸ ἀνθρώπινη ἐπέμβαση, ὁ Χριστὸς δὲν θὰ ἦταν ὁ νέος ἄνθρωπος. Τώρα ἦρθε καὶ ἀπὸ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα, γίνεται ἄνθρωπος καὶ σαρκώθηκε στὴ μήτρα τῆς Παρθένου μένοντας ἀναλλοίωτος Θεὸς καὶ τέλειος άνθρωπος.
Τὸ ὄνομα τῆς Παρθένου ἦταν Μαριάμ, ποὺ ἐρμηνεύεται Κυρία. Ἐκείνη ἦταν πράγματι παρθένος καὶ στὸ σῶμα καὶ στὴ ψυχή. Εἶχε ὅλες τὶς αἰσθήσεις τοῦ σώματος ἐκτὸς ἀπὸ τὸν μολυσμό. Ἔχει γραφεῖ γιὰ Ἐκείνη ὅτι ἦταν ἡ κλεισμένη πύλη, ποὺ κανεὶς δὲν πρόκειται νὰ περάσει ἀπὸ αὐτὴν παρὰ μόνον ὁ Χριστός. Ἡ Παναγία εἶναι Κυρία καὶ μὲ ἕναν ἄλλο τρόπο. Δεσπόζει ὅλων, καθὼς εἶναι ἐλεύθερη καὶ ρίζα τῆς ἐλευθερίας τοῦ γένους τῶν ἀνθρώπων, καὶ γι’ αὐτὸ ἀκριβῶς ὁ ἄγγελος ἐμφανιζόμενος στὴν Παρθένο τῆς ἀπευθύνει τὸ «Χαῖρε Κεχαριτωμένη. Ὁ Κύριος εἶναι μαζί σου, εἶσαι εὐλογημένη ἀνάμεσα στὶς γυναῖκες». Ἡ Παρθένος φοβήθηκε μήπως ὁ ἄγγελος εἶναι κάποιος ἀπατηλὸς καὶ δὲν δέχθηκε χωρὶς ἐξέταση τὸν χαιρετισμό. Ταράχθηκε καὶ ρώτησε πῶς εἶναι δυνατὸ νὰ γίνει αυτό. Ὁ ἀρχάγγελος ἀμέσως τῆς διέλυσε τὸν θεοφιλῆ φόβο λέγοντάς της· «Μὴ φοβᾶσαι Μαρία, διότι πέτυχες τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ».
Ἡ Παρθένος ρώτησε ὄχι ἀπὸ ἀπιστία, ἀλλὰ ἐπειδὴ ζητοῦσε νὰ μάθει πῶς ἦταν δυνατὸ νὰ πραγματοποιηθεῖ αὐτὸ τὸ θαῦμα, γι’αυτὸ ἀκριβῶς μετὰ τὴν ἐξήγηση τοῦ ἀρχαγγέλου ἐκείνη τρέχει πρὸς τὸν Θεὸ καὶ ἀπευθύνεται πρὸς αὐτόν.
Λέγει λοιπὸν στὸν ἀρχάγγελο· «ἄν ὅπως λὲς ἔρθει σ’ ἐμένα τὸ Ἅγιο Πνεῦμα γιὰ νὰ μὲ καθαρίσει περισσότερο καὶ νὰ μὲ δυναμώσει νὰ δεχτῶ τὸ σωτήριο ἔμβρυο, ἄν μὲ ἐπισκιάσει ἡ δύναμη τοῦ Ὑψίστου ποὺ θὰ μορφώσει μέσα μου ὡς ἄνθρωπο αὐτὸν ποὺ εἶναι Θεὸς καὶ Βασιλεὺς αἰώνιος, πιστεύω ὅτι τίποτε δὲν εἶναι ἀδύνατο γιὰ τὸν Θεό. Λοιπόν, ἰδοὺ ἐγὼ ἡ δούλη τοῦ Κυρίου, ἄς γίνει σύμφωνα μὲ τὸ λόγο σου». Τότε ἔφυγε ἀπὸ ὲκεῖ ὁ ἄγγελος, ἀφοῦ ἄφησε στὴ γαστέρα της τὸν Δημιουργὸ τοῦ κόσμου ἑνωμένο μὲ τὴν Παρθένο.
Μετά ἀπὸ αὐτὸ τὸ γεγονὸς ἡ Παναγία εἶναι τὸ μοναδικὸ μεθόριο μεταξύ κτιστῆς καὶ ἄκτιστης φύσεως. Εἶναι ἡ χώρα τοῦ Ἀχωρήτου. Αὐτὴν θὰ ὑμνήσουν στὸ μέλλον μετὰ τὸ Θεὸ ὅλοι οἱ πιστοί. Αὐτή εἶναι ἡ αἰτία κάθε καλοῦ καὶ ἡ προστάτις καὶ πρόξενος τῶν αὶωνίων ἀγαθῶν. Εἶναι ἡ ἀρχὴ τῶν ἀποστόλων καὶ τὸ ἐδραίωμα τῶν μαρτύρων, εἶναι ἡ δόξα τῆς γῆς καὶ ἡ τερπνότητα τῶν οὐρανίων, εἶναι τὸ στολίδι ὅλης τῆς κτίσεως. Ἀπὸ αὐτὴν ἂς ἀποκτήσουμε ἐλπίδα καὶ ἐμεῖς καὶ μὲ τὶς δικές της ἀδιάκοπες προσευχὲς γιὰ ὅλους μας ἄς ἔρθει ἡ δόξα καὶ ἡ χαρὰ Ἐκείνου ποὺ γεννήθηκε ἀπὸ τὸν Πατέρα πρὶν ἀπὸ τοὺς αἰῶνες καὶ σαρκώθηκε ἀπὸ τὴν Παναγία μας.
Στὸν Ἰησοῦ Χριστὸ ἀνήκει κάθε δόξα καὶ τιμὴ καὶ προσκύνηση στοὺς αἰῶνες τῶν αἰώνων. Ἀμήν.