ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

Ἡ γιορτὴ τῆς Θείας Ἐνανθρωπήσεως εἶναι φυσικὸ νὰ γεμίζει τὶς καρδιές μας μὲ πνευματικὴ χαρὰ καὶ εὐφροσύνη. Ἡ χαρὰ ὅμως αὐτὴ εἶναι αὐθεντικὴ καὶ ἀναφαίρετη, μόνον ὅταν ἀναδύεται μέσα ἀπὸ τὴν ἀλήθεια τῆς ἑορτῆς καὶ ὄχι ἀπὸ τὴν ἐπιφάνειά της. Αὐτὴ ἡ ἀλήθεια συναντᾶται μέσα σὲ δύο ἁγιογραφικοὺς ὅρους, ποὺ διαρκῶς ἐπαναλαμβάνουν οἱ θεόφθογγοι ὑμνογράφοι τῆς Ἐκκλησίας μας. Εἶναι ἡ λέξη «κένωση» καὶ ἡ λέξη «πλήρωμα».

Ὁ Χριστός, λέγει ὁ ἀπόστολος Παῦλος στοὺς Φιλιππησίους, «ἑαυτὸν ἐκένωσε μορφὴν δούλου λαβών» (Φιλιπ. β΄ 7) – ἄδειασε τὸν ἑαυτό Του καὶ ἔλαβε μορφὴ δούλου. Καὶ στοὺς Κολοσσαεῖς λέγει ὅτι «ἐν αὐτῷ κατοικεῖ πᾶν τὸ πλήρωμα τῆς θεότητος σωματικῶς» (Κολ. β΄ 9), δηλαδή, ἐνῷ ἐκένωσε καὶ ἄδειασε τὴν εἰκόνα Του «σχήματι εὑρεθεὶς ὡς ἄνθρωπος» (Φιλιπ. β΄ 8), μέσα Του κατοικεῖ τὸ πλήρωμα τῆς θεότητος, ὁλόκληρη ἡ θεότητα. Τὸ ταπεινὸ Βρέφος τῆς Βηθλεὲμ δὲν εἶναι ἕνα συνηθισμένο συμπαθὲς μωράκι, ὅπως συνήθως ἀπεικονίζεται στοὺς ζωγραφικοὺς πίνακες, ἀλλὰ ὁ παντέλειος Θεός, ὅπως ἀποτυπώνεται στὴ βυζαντινή μας εἰκονογραφία.

Ὁ Θεός, παραμένοντας τέλειος Θεός, χωρὶς δηλαδὴ καθόλου νὰ χάσει ἀπὸ τὴ θεότητά Του, ἐν τῷ προσώπῳ τοῦ Χριστοῦ, γίνεται ἄνθρωπος γιὰ νὰ ἐξαγιάσει τὴν ἀνθρώπινη ψυχὴ καὶ τὸ σῶμα, γιὰ νὰ θεώσει τὴν ἀνθρώπινη φύση μας. Τί τιμὴ καὶ τί εὐλογία! Εἶναι τόσο μεγάλη αὐτὴ ἡ ἀλήθεια, ποὺ ἀδυνατεῖ νὰ τὴν συλλάβει ἡ διάνοιά μας καὶ συχνὰ δυσκολεύεται νὰ τὴν ἀγκαλιάσει ἡ πίστη μας. Εἶναι ὅμως ἀναγκαῖο μὲ αὐτὴν τὴν ἀλήθεια νὰ γεμίσει ἡ ζωή μας.

Χωρὶς αὐτήν, ἡ ζωή μας γίνεται τόσο ἄδεια καὶ ἐπίπεδη. Ἐνῷ μᾶς γίνεται ἡ τιμὴ νὰ ἔχουμε καὶ δυνατότητα καὶ προορισμὸ θεώσεως, ἐμεῖς νὰ τὸ ἀγνοοῦμε. Ἀρκούμαστε σὲ μία ζωὴ μικρὴ καὶ λίγη σὲ ποιότητα, φτωχὴ σὲ περιεχόμενο, ἡ δὲ προοπτικὴ τῆς ἁγιότητος εἶναι ἐξαφανισμένη ἀπὸ τὸν ὁρίζοντα τοῦ προορισμοῦ μας. Ὁ λόγος καὶ τὸ μήνυμα τῆς Γεννήσεως τοῦ Κυρίου εἶναι ἡ υἱοθεσία, εἶναι νὰ γίνουμε τέκνα Θεοῦ! Γίνεται ὁ Θεὸς ἄνθρωπος, γιὰ νὰ μᾶς κάνει μετόχους τῆς θεότητός Του.

Ἐκτὸς ὅμως ἀπὸ τὸν στόχο, ἡ Ἐκκλησία μας μᾶς δείχνει καὶ τὸν τρόπο. Ἡ ὁδὸς πρὸς τὴν θέωση ξεκινάει ἀπὸ τὴν κένωση, τὸ ἄδειασμα, τὴν ταπείνωση, ἀπὸ τὴν ἔξοδο ἀπὸ τὴ φυλακὴ τοῦ ἐγωισμοῦ μας. Ὅποιος θέλει νὰ ζήσει τὴν ἀγάπη, τὴν ἐλευθερία, τὴν ἀλήθεια, πρέπει προηγουμένως νὰ περάσει ἀπὸ τὸ παράδοξο ἀλλὰ εὐλογημένο μονοπάτι τῆς ταπεινώσεως καὶ τῆς κενώσεως. Γιὰ νὰ μπορέσουμε νὰ γεμίσουμε τὴν καρδιά μας μὲ τὴν παρουσία καὶ τὴ χάρι τοῦ Θεοῦ, γιὰ νὰ ἀνοίξει ὁ δρόμος τῆς κοινωνίας καὶ τῆς ἕνωσης μαζί Του, πρέπει νὰ ἀδειάσουμε ἀπὸ τὴν τυραννία τοῦ ἐγωισμοῦ καὶ τὰ ἀδιέξοδα τοῦ ὀρθολογισμοῦ μας, ἀπὸ τὸ δουλικὸ δικαίωμα τοῦ συναισθήματος καὶ τὸ πεισματικὸ θέλημά μας.

Γνωρίζουμε λοιπὸν τὸν σκοπό μας, εἶναι ἡ θέωση καὶ ὁ ἁγιασμός. Γνωρίζουμε καὶ τὸν δρόμο, εἶναι ἡ ταπείνωση καὶ ἡ κένωση. Ἡ μεγάλη γιορτὴ τῆς Γεννήσεως τοῦ Κυρίου μᾶς δίνει καὶ ἕνα τρίτο ἐφόδιο γιὰ τὴ ζωή μας: τὸ φρόνημα. Ἡ ἀκολουθία τῶν Χριστουγέννων εἶναι γεμάτη ἀπὸ στοιχεῖα Ὀρθοδόξου φρονήματος καὶ ἤθους. Ὁ Κύριος ἔγινε φτωχὸς γιὰ νὰ μᾶς πλουτίσει, «ἑαυτὸν ἐκένωσε» γιὰ νὰ μᾶς γεμίσει, κατέβηκε ἀπὸ τὸν οὐρανὸ γιὰ νὰ μᾶς ἀνεβάσει, ἔγινε ἄνθρωπος γιὰ νὰ μᾶς θεώσει. Γνωρίζουμε λοιπὸν τὸν σκοπό μας, εἶναι ἡ θέωση καὶ ὁ ἁγιασμός.

Τί σημαίνουν ἆραγε αὐτὲς οἱ ἀντιθέσεις; Ἴσως εἶναι καιρός, τὰ φετινὰ Χριστούγεννα, νὰ ἐγκαταλείψουμε αὐτὴ τὴ λογικὴ μὲ τὴν ὁποία εἴμαστε διαποτισμένοι, τὴ φυσικὴ λογική, καὶ νὰ προχωρήσουμε σὲ μία ἐντελῶς διαφορετικὴ λογική, τὴν πνευματικὴ λογική. Ὅποιος θέλει νὰ εἶναι πρῶτος πρέπει νὰ ἐπιλέγει τὴ θέση τοῦ  τελευταίου, ὅποιος θέλει νὰ ζήσει τὸν Θεὸ πρέπει νὰ πεθάνει γι’ Αὐτόν, ὅποιος θέλει τελικὰ νὰ ἀνέβει πρέπει νὰ κατέβει, πρέπει νὰ ταπεινωθεῖ. Ἀλήθεια! Τί σχέση μπορεῖ νὰ ἔχουν αὐτὰ τὰ Χριστούγεννα μὲ τὰ Χριστούγεννα τοῦ ἐμπορικοῦ καταναλωτισμοῦ ἢ τὰ Χριστούγεννα τῆς κοσμικῆς κοινωνικότητας;

Σήμερα χαιρόμαστε ποὺ εἴμαστε ἄνθρωποι. Σήμερα πανηγυρίζουμε ποὺ εἴμαστε πιστοὶ Ὀρθόδοξοι. Αὐτὸ τὸ φρόνημα φέρνει τὴν ἐλευθερία, αὐτὸ δίνει τὴν ἀγάπη, αὐτὸ χαρίζει τὴν ἀλήθεια, αὐτὸ θὰ μᾶς κάνει νὰ ζήσουμε κι ἐμεῖς φέτος «Ἀληθινὰ καὶ ἁγιασμένα Χριστούγεννα» καὶ καθὼς ἀνατέλλει τὸ 2018 μιὰ Νέα «Καλὴ καὶ εὐλογημένη χρονιά». Σᾶς τὸ εὔχομαι ἀπὸ καρδίας.

Eγκύκλιος 133η